Getrouw tot in de dood

Naar aanleiding van mijn artikel over Johannes Hus kreeg ik enkele brieven, die de redactie mij doorstuurde met nog enkele opmerkingen over deze reformator lang voordat de reformatie doorbrak door het optreden van Maarten Luther in 1517. Een van mijn briefschrijvers wilde duidelijk stellen dat hij van oordeel is dat Johannes Hus door God is aangenomen en nu in Zijn Koninkrijk is. „Johannes Hus is getrouw geweest tot in de dood en hij hield vast aan de Heilige Schrift als de enige regel van het geloof, het enige richtsnoer ook om naar te leven en te handelen." Maar de vraag wordt wel opgeworpen of Hus wel in alles de rechte leer had leren verstaan zoals die in de dagen van de reformatie door Luther en Calvijn zo sterk naar voren is gebracht? Daarop zou ik het volgende willen antwoorden: Op veel punten was het licht van de Heilige Schrift bij Johannes Hus opgegaan en hoewel hij het zich nog niet helemaal bewust was, leerde hij in beginsel toch dat de paus met de hele hiërarchie van de rooms-katholieke kerk niet het recht hadden om tussen de Schrift en het kerkvolk in te gaan staan en een eigen uitleg aan die Schrift te geven. De Bijbel spreekt rechtstreeks tot ons en naar dat Woord hebben we te horen. Het past geen mens, het past ook een paus niet, om te zeggen dat hij de enige uitlegger van de Schrift is waaraan men zich te onderwerpen heeft. Neen, een mens heeft zich alleen te onderwerpen aan de Heere en Zijn Woord. Hij maakt door Zijn Woord en Geest ons Zijn wegen bekend. Het getuigde van grote moed dat Johannes Hus het tegen de leer van de rooms-katholieke kerk opnam op die punten, waarvan hij duidelijk zag dat ze in strijd was met de Bijbel als Gods Woord. Maar aan de andere kant moet wel gezegd worden dat Hus op sommige punten nog was blijven steken in de dwalingen van de kerk van die dagen. Het rechte licht over de volheid van genade in de Christus der Schriften was nog niet over hem opgegaan. Zo hield hij nog vast aan de verdienstelijkheid van de goede werken, de Mariaverering nam ook bij hem nog een grote plaats in en de roomse Avondmaalsleer verwierp hij niet. Niettemin moest de weg van Johannes Hus uiteindelijk leiden tot steeds meer. licht ook over deze dingen. Want hij wilde alleen maar naar de Schrift luisteren. Daardoor kwam hij in conflict met de kerk van zijn dagen. Daarom kwam hij tenslotte ook op de brandstapel terecht.

De tweede brief is van geheel andere aard. Die brief herinnert er aan dat de voorzitter van het concilie van Constanz, dat in 1414 is gehouden, een zekere kardinaal J. de Brogny was, die in Annecy is geboren, waar een straat nog aan hem herinnert, die immers de naam Avenue de Brogny heet. Deze kardinaal de Brogny heeft veel bijgedragen tot de dood van Johannes Hus. Zijn naam moet ook in verband gebracht worden met de prachtige kerk van Saint-Pierre te Genève, waar Calvijn het volle en rijke evangelie van Gods rijke genade in Christus Jezus heeft verkondigd en het Woord Gods in zijn volle rijkdom en heerlijkheid heeft gepredikt. Deze prachtige kerk, die onlangs ge-

heel gerestaureerd is, werd gebouwd in de jaren 1160 — 1220. Zestig jaar is men derhalve met de bouw bezig geweest. Wanneer men let op de machtige kerken die in die jaren gebouwd zijn, dan moet ons geslacht wel beschaamd staan. Iemand heeft onlangs geschreven: „Wij bouwen havens en kanalen, wij richten fabrieken op; onze voorvaderen meenden echter dat het beter was op aarde een schaduwbeeld van de hemel te scheppen. Wonderlijke economen, die de gezamenlijke opbrengsten van hun tijd in dergelijke gebouwen belegden, waarvan niemand persoonlijk rijker werd." In elk geval is ook zo deze machtige St. Pieter te Genève ontstaan, een kerkgebouw waar we ook nu nog van kunnen genieten. Een deel van deze kerk was de zogenaamde Makkabeërkapel. Deze is gesticht door de genoemde kardinaal de Brogny. Daar wilde hij begraven worden en daar moest een prachtig praalgraf herinneren aan zijn bestaan, wanneer hij eenmaal gestorven was. Maar hoe anders is de gang van de geschiedenis geweest. Hij heeft wel Johannes Hus tot de brandstapel veroordeeld, terwijl de enige , "misdaad" van deze man was geweest dat hij gehoorzaam luisterde naar het Woord van God. En het grafmonument van kardinaal de Brogny is uit deze kapel verwijderd, maar wel wordt daar herdacht hoe ruim een eeuw voordat de kerkhervorming doorbrak reeds een man als martelaar is gestorven op de brandstapel vanwege zijn geloof in de genade van de Heere Jezus Christus voor een arm en verloren zondaar. In deze kapel mochten de Italiaanse vluchtelingen, die door de hervorming gegrepen waren, hun kerkdiensten houden. Daar heeft de overste van de orde van de Franciscanen Bernardino Occhino gepredikt, die tot het „nieuwe geloof" was overgegaan en die in Genève een toevlucht had gevonden.

Het is wel opmerkelijk hoe de geschiedenis menigmaal een oordeel velt over bepaalde zaken. Zo is wel duidelijk het concilie van Constanz en zijn voorzitter kardinaal de Brogny veroordeeld vanwege het doden van een getuige van Christus. Overigens ben ik blij deze aanvullingen nog door te kunnen geven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen