Gods recht is toorn en liefde

Hoe reageer je als jongere op iemand die zegt dat het geweld in de Bijbel hetzelfde is als het geweld van IS?
“Ik zou dat krachtig ontkennen. De Bijbel is er glashelder over wat de Heere nu van ons vraagt: vrede zoeken met de mensen om ons heen, je vijanden liefhebben en de andere wang toekeren. Daar zijn christenen het wereldwijd over eens. Er zijn geen vooraanstaande christelijke leiders die oproepen tot geweld of geweld legitimeren. Er staan wel teksten in de Bijbel die oproepen tot geweld, maar die moet je lezen in hun verband en altijd binnen het geheel van de Bijbel. De Bijbel is niet een boek met losse spreuken, maar heilsgeschiedenis, er is voortgang in Gods openbaring. Dat betekent niet dat wij overal een antwoord op hebben. Het geweld in de Bijbel stelt ons als christenen ook voor grote vragen. Maar wat de Heere nu van ons vraagt, is volstrekt duidelijk. Je kunt godsdiensten dus niet zomaar op één hoop gooien.”

Veel christenen vinden de God van het Oude Testament te wreed. De God van het Nieuwe Testament is liefde. Waaruit blijkt dat het toch dezelfde God is?
“In het Nieuwe Testament wordt steeds verwezen naar het Oude Testament. Bijvoorbeeld bij de Emmaüsgangers: de Heere Jezus legt vanuit het Oude Testament uit wat er over Hem geschreven is. Een tegenstelling van wraak en liefde doet geen recht aan zowel het Oude als het Nieuwe Testament. In het Oude Testament gaat het wel over de toorn van God, bijvoorbeeld het gebod om de Kanaänieten uit te roeien (Deut. 7). Maar in datzelfde hoofdstuk gaat het uitvoerig over Gods liefde voor Zijn volk. En Hosea bijvoorbeeld wordt ook wel de profeet van Gods liefde genoemd. De Heere staat op het punt om het volk over te geven aan Gods oordeel, maar de Heere kan het niet over Zijn hart verkrijgen om ze hieraan over te geven (Hos. 11).

Het Nieuwe Testament spreekt over Gods grote liefde, maar ook over Zijn toorn. De Heere Jezus spreekt zelf over het oordeel, het eeuwige oordeel zelfs. In Openbaring staat veel over Gods gericht en geweld. Je ziet dus dat je een eenzijdig beeld schetst als je het Oude en Nieuwe Testament zo tegenover elkaar zet.

Er is wel verschil tussen het Oude en het Nieuwe Testament. In Christus heeft God het diepst Zijn liefde geopenbaard. Het evangelie gaat nu uit naar alle volken. Het is nog genadetijd, de tijd van Gods geduld. Het oordeel wordt uitgesteld tot het eindgericht.”

Hoe kan het geweld in het Oude Testament Gods recht zijn?
“Er komt heel veel verschillend geweld voor in de Bijbel, dingen die mensen elkaar aan doen en die door de Heere veroordeeld worden. Dit laat zien wat de zonde doet. Voor de opdracht om de Kanaänitische volken uit te roeien noemt het Oude Testament twee redenen. Allereerst vormen ze een gevaar voor Israël. Ze trekken hen bij de Heere vandaan. Dit gaat over de band tussen God en Zijn volk. De tweede reden is de zonden van het volk van Kanaän, onder andere kinderoffers. Tegen Abraham zei de Heere dat hun ongerechtigheid nog niet volkomen was, maar vierhonderd jaar later dus wel.

Gods opdracht om deze volken uit te roeien houdt voor ons iets onbegrijpelijks in. Waarom moeten hele volken, met vrouwen en kinderen, uitgeroeid worden? Dit roept vragen op en deze vragen blijven. Het is wel iets unieks: alleen die volken, alleen op dat moment; het is geen algemene oproep om ongelovigen te doden. Je kan proberen dit uit te leggen, maar dan doe je alsof je Gods oordeel snapt, maar dat kan niet. In Psalm 119 vers 120 staat: Ik heb gevreesd voor Uw oordelen. Met de komst van de Heere Jezus is er wat veranderd, het heil is voor alle volken en het oordeel is uitgesteld. We kunnen niet terug naar die situatie. Blijkbaar was het in die unieke situatie en op dat moment in de heilsgeschiedenis de wil van God. Maar helemaal begrijpen kan ik het niet.”

Vervolgde christenen in het Midden-Oosten kunnen juist troost vinden in teksten waarin gesproken wordt over Gods wraak. Hoe komt het dat wij dat zo lastig vinden en hoe kan het dat christenen daar juist houvast vinden in dit soort teksten?
“De Bijbel is geschreven voor iedereen, in welke situatie dan ook. Dat laat dit voorbeeld mooi zien. Mensen in een andere situatie lezen teksten anders. Wij hebben moeite met geweld en daarom vinden we bepaalde teksten in de Bijbel lastig. Mensen die hun familie gedood hebben zien worden, kunnen daar juist troost vinden. Psalm 137 is daar een voorbeeld van. Als je leest hoe zo’n psalm ontstaan is: de Joden zijn in ballingschap, er wordt met ze gespot, hun eigen kinderen zijn gedood, en dan klinkt aan het einde een gebed om vergelding. De dichter neemt het recht niet in eigen handen, maar legt dit in Gods hand. Als je bedenkt dat zoiets met je eigen vrouw of kind gebeurt, is het genade als je dit kan blijven bidden. Als ik nergens meer terecht kan en geen recht meer op aarde kan verwachten, dan mag ik het van God verwachten. Hij zal recht doen. Wij zijn snel geneigd om op zo’n gebed neer te kijken, het lijkt primitief. Maar het is eerder andersom: je moet wel heel dicht bij de Heere leven om zo te kunnen bidden, niet uit eigen wraakzucht, maar met een beroep op Gods recht.

Zo’n gebed stelt ook vragen aan onszelf. Hoe erg vind je het onrecht en zonde in de wereld eigenlijk? Ben je daar wel echt bedroefd over? Of vind je het wel prima als het je eigen leventje maar niet raakt? Paulus zegt in Romeinen 10 vers 19: Wreekt uzelven niet, beminden, maar geeft den toorn plaats; want er is geschreven: Mij komt de wraak toe; Ik zal het vergelden, zegt de Heere.”

Gods wraak is gestild in Christus. Mensen die niet bekeerd zijn, hebben dus te vrezen. Wat betekent Gods wraak dan concreet?
“Volgens het boek Openbaring zijn er twee lijnen: verlossing door Christus en aan de andere kant het oordeel. Het oordeel is de toorn van God en het Lam; die is vooral zo erg, omdat Zijn genade is afgewezen. Wie meer ontvangen heeft, van die zal meer geëist worden. De Heere laat het ons nu nog verkondigen. Het is genadetijd. De prediking van het oordeel is geen noodlot, maar een oproep tot bekering.

Dit kan bestrijding geven, maar bestrijding hoort bij een leven met de Heere. Je komt dingen tegen die niet gladjes passen bij onze beleving of gedachten. Als je het Woord van de Heere serieus neemt, dan kom je dingen tegen die schuren en moeite geven. Het is belangrijk om met die vragen en aanvechtingen uit te komen bij de Heere Zelf. Er komen, bijvoorbeeld, in de Psalmen diepe vragen en zelfs wanhoop voor, maar wel voor Gods aangezicht. Je moet daarmee bij de voet van het kruis uitkomen. Daar alleen kunnen al je vragen rust vinden, bij God die Zijn eigen Zoon niet gespaard heeft, maar Hem overgegeven heeft voor vijanden. Dan zijn al onze vragen niet weg, maar komen ze wel tot rust.”

Geldt dit ook voor de angst voor terrorisme?
“Als het over terrorisme gaat, roept dat een gevoel van angst op: wanneer zijn wij aan de beurt? In wat voor tijd groei ik op? Het is tegenover die angst heel belangrijk om te zien dat de Heere regeert, boven alle machten. Wat er ook gebeuren zal, het loopt Hem niet uit de hand. Als je Hem liefhebt, dan ontvang je alle dingen uit Zijn vaderlijke hand en dat alleen geeft rust. We redden het niet met onze veiligheidsmaatregelen, het gaat om Zijn koninkrijk dat komt.”

Dr. A. Versluis
Predikant Christelijk Gereformeerde Kerk Ouderkerk aan de Amstel
Promoveerde op een onderzoek naar de opdracht van God om de Kanaänieten uit te roeien (Deut. 7).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen