Als een klit aan Zijn kleed

Ook de nonnen in het klooster Nimbschen bij Grimma lezen de geschriften van Luther. En de Heere werkt bij meerdere jonge vrouwen de overtuiging in het hart, dat deze nieuwe leer de zaligmakende leer van het Heilig Evangelie is. Twaalf nonnen maken een plan om te vluchten. Ze vragen per brief of Maarten Luther hen wil helpen.
En Maarten Luther verzint een list.
Zijn vriend gaat wekelijks naar het klooster om haringen te brengen.
Zou het niet mogelijk zijn om de nonnen achter lege haringvaten te verstoppen? En jawel, de list lukt.
Met Pasen 1523 worden 12 nonnen ontvoerd en naar Wittenberg gebracht. Het lukt Luther om de meisjes in kostgezinnen onder te brengen of zelfs uit te huwelijken. Alleen Katharina von Bora blijft over. Zij is in 1499 geboren uit een verarmd adellijk geslacht en verder in het klooster opgevoed. De strenge tucht heeft haar gevormd tot een persoonlijkheid. Maar de leer van Luther heeft ook haar leven op de kop gezet! Als Katharina een mogelijkheid tot een huwelijk afslaat zegt ze: “Ik zou niet geweigerd hebben, als Luther zelf me gevraagd zou hebben.”

Huwelijk
Dit antwoord zet Luther aan het denken. Katharina lijkt hem wat stug en ze is zestien jaar jonger.
Maar omdat hij een daad wil stellen tegenover de roomse gedachte dat geestelijken niet mogen trouwen, hakt Luther de knoop door en gaat voortvarend te werk. Op 13 juni 1525 wordt het huwelijk van Maarten Luther en Katharina von Bora door Johannes Bugenhagen bevestigd.
De eerste tijd is het niet gemakkelijk. Er worden spottende straatliedjes gezongen over de monnik en de non. Katharina krijgt de bijnaam 'die Lutherin’. Zodra zij in het Zwarte Klooster haar intrek neemt, steekt ze de handen uit de mouwen. Er zijn enkele weldoeners om hen te onderhouden, maar Luther weigert grote giften aan te nemen.
Katharina gaat zelf aan de slag. Ze brouwt bier, bakt brood, doet aan tuinbouw, hop- en wijnbouw, bijenen visteelt. Voor het ruwe werk kan zij over dienstmeisjes beschikken. Haar gedegen opleiding in het klooster komt haar goed van pas.Ze heeft daar zelfs les gehad in taal en rekenen. De lof op de huisvrouw uit Spreuken 31 is zeker op haar van toepassing.
Katharina’s zuinigheid is wel nodig tegenover Luthers royale vrijgevigheid. Luthers huishouden is niet eenvoudig, het Zwarte Klooster lijkt soms een cultureel centrum.
Er wonen studenten en kinderen van een overleden zuster en ook biedt Luther vaak tijdelijk onderdak aan vluchtelingen. Er worden zes kinderen geboren in het gezin. Ondanks alle drukte en zorgen heerst er meestal een gezellige sfeer. ’s Avonds wordt er vaak gezongen en op de luit gespeeld. Maar er komt ook rouw in het gezin. In 1542 sterft de 13-jarige Magdalena na een ernstige ziekte. De ouders zijn erg verdrietig, maar uit het grafschrift van haar vader spreekt hoop: ‘Ik, die in zonden was geboren, moest wel voor eeuwig zijn verloren. Maar ‘k leef en heb het nu goed, Verlost Heere Christus, door Uw bloed!
Katharina is haar man tot grote steun. Maarten geeft in zijn brieven de wonderlijkste namen aan zijn vrouw zoals: ’de Morgenster van Wittenberg of ‘Herr Kathe’.
Bekend is het voorval dat Luther dagen achtereen somber is gestemd. Op een dag sluit Katharina de gordijnen en trekt rouwkleding aan. Luther vraagt geschrokken wie er gestorven is. “Ik denk dat God dood is, want je bent al dagenlang somber”, antwoordt Katharina ernstig. “Doe de gordijnen maar weer open”, glimlacht Maarten: “de duivel zal het niet winnen!”

Weduwschap
Als Luther op 64-jarige leeftijd in Eisleben een twist moet bijleggen, laat ze hem zeer bezorgd gaan. Hij schrijft binnen een maand wel zes brieven om haar gerust te stellen.
Niet lang daarna komen vrienden het doodsbericht brengen. Katharina is op 47-jarige leeftijd weduwe geworden! Ze schrijft aan een schoonzuster: “Als ik een vorstendom of keizerrijk gehad en verloren zou hebben, dan zou ik daarvan nooit zoveel verdriet hebben gehad als nu.”
Ze krijgt als weduwe zorgvolle jaren met haar kinderen. Als de pest uitbreekt in Wittenberg vlucht ze met hen de stad uit. Onderweg kantelt de wagen en Katharina raakt zwaar gewond. Verdrietig, maar niet verbitterd geeft ze de zorg voor haar kinderen aan de Heere over en zegt: “Ik wil me hechten aan Christus als een klit aan een kleed.” Drie maanden na het ongeval overlijdt zij op 53-jarige leeftijd. Katharina Luther-von Bora wordt begraven in Torgau, waar later een monument voort haar wordt opgericht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen