Kerkelijke eenheid

De zomervakantie is weer voorbij. Als het goed is, zijn we allemaal een stuk minder gespannen dan een aantal weken geleden. Want daar zijn die vrije dagen toch voor: om eens goed te ontspannen. Velen gaan naar het buitenland. Ver weg van onze dagelijkse beslommeringen lukt het immers nog beter om tot rust te komen. We kunnen dan optimaal genieten van de vrijheid, de ruimte, de natuur en natuurlijk van elkaar.

Op zondag hebben we wel een probleem. We kunnen niet naar onze eigen kerkelijke gemeente. Daarom draaien we een prekenbandje of we lezen een preek. We kunnen vaak ook naar een christelijke gemeente in de regio waar we te gast zijn, al brengt dat nogal eens een kleine cultuurschok met zich mee. Zitten we in een buurt met veel reformatorische vakantiegangers uit Nederland, dan kunnen we ook naar speciale 'eigen' kerkdiensten.

Wat een zegen! fn den vreemde - soms zelfs in een rooms kerkgebouw - naar een herkenbare dienst waarin de oude, gereformeerde uitleg van GodsWoord te beluisteren is. Samen met tal van mede-reformatorischen, waarvan je er veel in Nederland wél tegenkomt op school, maar niet in de kerk. Daar doen we met z'n allen niet moeilijk over. We zijn allang blij dat het zo kan. We zijn dan ook erg ontspannen. Het is immers vakantie?

Dagdromen

Al decennia worden die reformatorische kerkdiensten in het buitenland belegd. Deze zomer kregen ze een extra dimensie. Reden was de schrijnende scheuring van dit voorjaar in de hervormde kerk. Voor het eerst zaten veel reformatorische PKN'ers weer in de bank met hersteld hervormden - hervormden dus, die niet meewilden in de grote kerkfusie met gereformeerden en lutheranen.

Hoe zouden ze het hebben gehad? Ik heb ze er niet over gehoord en ben dit jaar ook niet naar het buitenland geweest. Maar ik kan me zo voorstellen dat ze het een verademing was. Ver weg van de vaderlandse verwikkelingen, die ze tot hun verdriet van elkaar los hebben gescheurd. En dan toch weer samen onder het Woord, samen met afgescheidenen die in veel opzichten zoveel dichter bij ze staan dan gereformeerden of lutheranen.

Misschien zijn er, daar in den vreemde, in stille dagdromen wel nieuwe fusieprocessen in gang gezet. Alle bijbelgetrouwe christenen bij elkaar! Alle refo's in één kerkverband, de Drie Formulieren eronder en een koepel van verdraagzaamheid erop. Er is toch zoveel herkenning over en weer? Waar een wil is, is een weg. Als we elkaar maar echt zoeken, dan komen we er best wel uit met grondslag, kerkvisie, kerkrecht en liturgie.

Zelf heb ik ook wel eens zo zitten denken, bijvoorbeeld na een fijne kerkdienst in Zwitserland. Het lijkt me ook geen verkeerde droom. Een gezonde loyaliteit ten opzichte van je eigen kerk, en zelfs de omhelzing van het "theologisch eigene van de Gereformeerde Gemeenten, " hoeft dat niet in de weg te staan. De verbrokenheid van de kerk als lichaam van Christus is nu eenmaal verschrikkelijk. We mógen uitzien naar herstel.

Behoedzaamheid

Dat herstel zal ook zeker komen; de verbrokenheid van de Kerk zal gelukkig niet eeuwig voortduren. Maar wanneer zal het komen, en onder welke omstandigheden? In deze tijd al? Door synodes en commissies? De mensen achter Samen op Weg hebben het geprobeerd, maar wat is ervan geworden? Nieuwe scheuring. Ze hadden het kunnen weten: zelden leiden kerkelijke fusies daadwerkelijk tot minder kerken.

Dat was in 1892 zo, toen twee stromingen uitmondden in de Gereformeerde Kerken, maar bezwaarden hun eigen Christelijke Gereformeerde Kerken oprichtten. Opnieuw gebeurde het in 1907 toen ds. Kersten leiding gaf aan de vereniging van kruisgezinden en ledeboerianen. Op het laatste moment haakte een groep rond ds. Boone af en vormde de Oud Gereformeerde Gemeenten.

We moeten de les uit de geschiedenis trekken. We belijden toch de gebrokenheid van de Schepping, de arglistigheid van het hart en de verduisterdheid van het mensenverstand? Vandaag verdragen we elkaar, morgen gaan we rollend over straat. En lachend zegt de buitenwacht: met twee calvinisten heb je een kerk, met drie een scheuring.

Inmiddels komt op ons kerkverband steeds nadrukkelijker de vraag af of we ons moeten verenigen met de hersteld hervormden. Een oud-gereformeerde denker suggereerde in het Reformatorisch Dagblad zelfs een hele hergroepering op de rechterflank van de gereformeerde gezindte. Intussen zijn in de Saambinder de eerste aanzetten tot gedachtevorming gegeven en heeft ds. Golverdingen zich er in Terdege over uitgesproken.

Met recht is daarbij een uiterst behoedzame en voorzichtige opstelling gekozen. Al te activistisch optreden leidt onvermijdelijk tot nieuwe brokken. Ten diepste moet de Geest het doen. En wij? Passief achteroverleunen? Ach, misschien moesten we in plaats van te dagdromen eens wat vaker het wapen van het gebed hanteren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen