Kuria: een huis om te sterven

Aan het Valeriusplein in Amsterdam heeft de Stichting Kuria een huis geopend voor mensen in nood. Er kloppen mensen aan die in de grote stad nergens meer een thuis hebben. Mensen die ernstig ziek zijn en binnen afzienbare tijd gaan sterren. Mensen over wie niemand zich bekommert. Ze kloppen aan bij Kuria met de vraag of er ook voor hen een plekje is. Wat een onpeilbare ellende. Mensen met kanker. Jonge mensen die lijden aan aids. Aangrijpend: als een ernstige ziekte je lichaam sloopt en niemand zich om jou bekommert. Zo zijn er velen in onze grote steden. Dakloze mensen komen in het hartje van Amsterdam bij Kuria. Ze komen aan de deur om te sterven....

De stichting Kuria heeft vorig jaar haar deuren geopend voor terminale patiënten. Dat wil zeggen voor mensen die door een ernstige ziekte in de laatste fase van hun leven zijn gekomen. Bij de opzet van Kuria hebben de Engelse sterfhuizen (hospices) als voorbeeld gediend. In de ziekenkamers van Kuria wordt zoveel mogelijk een huiselijke situatie geschapen.

De patiënt kan op zijn of haar kamer wat eigen spulletjes een plaats geven. Kuria is gehuisvest in een oud herenhuis. Er zijn lange gangen en hoge kamers. De kamers van de patiënten zijn gezellig ingericht.

De staf van Kuria bestaat uit vijf beroepskrachten en ongeveer zestig vrijwilligers.

Eén van de beroepskrachten is Hennie de Rooy. Ze werkt als verpleegkundige bij Kuria.

Als we op een vrijdagochtend bij Kuria te gast zijn, heeft ze er net een nachtdienst op zitten. We praten met haar en met de voorzitter van het bestuur, drs. F. W. den Boef, over het opvangwerk van Kuria. De heer Den Boef is ambtsdrager in de Gereformeerde Gemeente van Amsterdam.

Kunt u nog iets meer vertellen over het werk van Kuria?

De heer Den Boef vertelt dat er in Kuria plaats is voor zes terminale patiënten. Jaarlijks worden er ongeveer vijftig mensen verzorgd. ..De mensen die hier binnenkomen, hebben te horen gekregen dat ze niet meer te behandelen zijn. Er komen allerlei mensen binnen. We hebben onderdak geboden aan een Argentijnse asielzoeker die uit de gevangenis was gezet en nergens een thuis had. maar ook aan mensen met een kerkelijke achtergrond die thuis niet verzorgd konden worden. Over het algemeen zijn het de sociaal zwakkeren."

Hennie de Rooy vult aan: „Jc komt nogal wat mensen tegen die aan de rand van de samenleving leven. Het feit dat we hier midden in Amsterdam zitten, speelt vanzelf mee."

Den Boef: „Het doel van Kuria is om gastvrijheid en verzorging te bieden. We zijn

van mening dat het onze taak is om christelijke barmhartigheid te betrachten. Hoe doe je dat in deze moderne samenleving? In een wereldstad met zoveel ellende? Je mag als christen je hart en je deur niet sluiten voor je medemens in nood. Ik denk dat de eerste christengemeenten ons daarin tot een voorbeeld zijn geweest. Zij leefden ook in een heidense wereld. En in deze wereld waren ze bekend vanwege hun levenswandel. Ze waren barmhartig. Ze zorgden voor mensen die in de samenleving waren afgeschreven. Ze lieten metterdaad zien dat er een alternatief was. Dat is ook onze roeping. Te laten zien dat we willen zorgen voor mensen in nood. We kunnen wel zeggen dat we tegen euthanasie zijn, maar welk alternatief bieden we? "

Hoe krijgt het christelijk dienstbetoon gestalte bij Kuria?

Den Boef: „Voorop staat een optimale professionele zorg. Er kan bij patiënten sprake zijn van een ondraaglijk lijden. En als je tegen euthanasie bent. zul je aan een goede pijnbestrijding veel zorg moeten besteden. Dat gebeurt hier ook met behulp van het pijntcam van het VUziekenhuis. Verder is een goede verpleegkundige zorg van belang. We zijn daarom 24 uur per dag beschikbaar.

En we willen ook graag persoonlijke aandacht geven aan onze patiënten. Er is geen verschil in de kwaliteit van de zorg als we onze voorziening vergelijken met een ziekenhuis of verpleeghuis." stich

Hennie: „Aandacht voor de mens in z'n lijden is zo nodig. Veel mensen vragen vandaag om euthanasie.

Maar als je vraagt: waarom wil je sterven, dan is vaak het antwoord: 'Er is toch niemand die om mij geeft'. Voor veel mensen is het leven zinloos. Wat is aandacht en opvang dan juist nodig! We moeten ook bedenken dat thuiszorg in een terminale fase vaak niet meer kan. Wie kan er thuis 24-uurs zorg bieden? We mogen hier ook een alternatief voor de thuissituatie bieden."

Kuria is een zorgvoorziening. christelijk getuigenis christelijke Hoe krijgt het inhoud?

Den Boef: „In de naam Kuria hebben we tot uitdrukking willen brengen dat het gaat om zorg vanuit de kerk, de gemeente des Heeren. Kurios betekent 'Heere' en Kuria wijst op de vrouw van de Heere ofwel Zijn gemeente. De gemeente is geroepen Zijn voetstappen te drukken. En nu komen er vandaag in een stad als Amsterdam mensen aan onze deur die in nood verkeren. Soms jonge mensen, rond dc dertig jaar. Ze moeten gaan sterven. Het is dan in de eerste plaats onze roeping om hulp te bieden. We zijn geen evangelisatieinstituut. Maar als het goed is, komt op enig moment het gesprek ook op de dingen van de eeuwigheid."

Hennie: „Het gaat er om dienend bezig te zijn. Dan komen ook de diepere vragen wel aan de orde. Onze patiënten weten dat ze hier in een christelijk huis komen. Bij de intake wordt hen verteld wat onze huisregels zijn. We merken wel dat mensen daar tegen opzien. Ze hebben soms zo'n vreemd beeld van ons. Onlangs zei iemand nog: 'Het valt me mee. Jullie zijn gewone mensen die niet de hele dag

vervolg op pagina 7

met dc Bijbel onder de arm lopen'. Het is hier echt geen klooster!"

Den Boef: „Elke ochtend cn avond wordt in huis het werk door beroepskrachten en vrijwilligers begonnen met schriftlezing en gebed, 's Middags wordt er een korte meditatie gelezen en 's zondags is er een overdenking door een predikant. De patiënten voor wie dat mogelijk is. kunnen daar bij zijn."

Kan iedereen bij Kuria terecht?

Den Boef: „In principe wel. We krijgen hier mensen met een verwijzing uit één van de Amsterdamse ziekenhuizen. We hebben ons daar gepresenteerd en daar is waardering gegroeid voor ons werk. Verder komen er patiënten die door een arts al in een vrij vroeg stadium naar ons worden verwezen. Er komen mensen via dc krisisopvang, via het Leger des Heils of men belt hier zo maar aan.... Onder de drugsverslaafden zijn nogal wat terminale patiënten. Als ze nergens meer terecht kunnen, komen ze wel hier. Soms rechtstreeks vanuit de Bijlmerbajes."

Hennie: „Nog niet zo lang geleden liep er hier iemand binnen die doodziek was. Een aidspatient. Hij was door iemand binnen gelaten cn wilde niet meer weg. Je probeert dan duidelijk te maken dat we daarover eerst een gesprek moeten hebben. Dat er plaats moet zijn. Je moet zo iemand toch de deur uit zien te werken. Dat valt niet mee. Op een gegeven moment zei hij tegen me: 'Jullie zijn christenen, hoe kun je me dan op straat zetten'. Dat doe je dan met een bloedend hart. Je kunt niet meer doen dan de tram aanwijzen waarmee hij bij het Leger des Heils kan komen. Hopelijk hebben ze daar een plaatsje...."

Door wie wordt het werk Kuria gedragen? van

Den Boef: „Wc geloven dat de Heere ons op deze weg geleid heeft. De kerken in Amsterdam worden in toenemende

mate gekonfronteerd met de vraag welk alternatief er was voor euthanasie bij terminale patiënten, waaronder drugsverslaafden cn aidspatienten. Sommige kerken hebben incidenteel patiënten verzorgd. Het was heel moeilijk om professionele zorg tc bieden. We hebben toen de handen ineen geslagen. Op een opmerkelijke wijze werd dit pand aan het Vaieriusplein ter beschikking gesteld.

We zijn toen officieel op 1 september 1992 gestart. Het heeft ons echt verwonderd dat we in korte tijd zoveel hebben kunnen doen, en dat met een betrekkelijk kleine staf. Om 24-uurs zorg te kunnen bieden, hebben we elke dag vrijwilligers nodig.

En dat lukt. Dat is toch opmerkelijk dat er in deze geïndividualiseerde samenleving mensen zijn die niet in de eerste plaats aan zichzelf denken, maar aan hun medemens die half of helemaal in de goot ligt. Het is hier echt geen erebaantje. En toch mag het werk voortgaan...."

Een vraag er tussen door. Is het niet moeilijk om voortdurend met de dood gekonfronteerd te worden? Vooral van betrekkelijk jonge mensen?

Hennie: „Dc helft van de mensen die hier zijn, zijn door hun levensstijl in de problemen gekomen. Soms vragen mensen uit onze kring mij wcleens of het niet moeilijk is om voor hen te zorgen. En natuurlijk moetje je afvragen wat je grondhouding is. Maar als ik zie dat God mij draagt, dan kan dat er ook voor de ander zijn.

Dan verwonder je je er weieens over dat jij niet zo bent terechtgekomen. Wij zijn toch niet beter? Als je dan een mens ziet in zo'n ellendige toestand, dan word je bewogen om te helpen."

Zie je dit als een roeping jou? voor

Hennie: „Ik ben teamleidster geweest in een ziekenhuis, maar ik voel me hier op m'n plaats. Je kunt dat een roeping noemen. Ik mag zeggen dat ik dit werk gekregen heb. Ik mag hier zorgen voor mensen aan dc rand van de samenleving.

Voor drugsverslaafden, aidspatienten, mensen met verdriet. Ik mag ze verzorgen en soms mag ik ze brengen bij de Heere. Door hen te verzorgen, maar ook in het gebed en soms door een gesprek."

Den Boef: „Ik wil dat onderstrepen. We mogen dit werk doen ziende op Hem, Die barmhartig en genadig was. Dan is het een voorrecht Zijn voetstappen te mogen drukken. In alle bescheidenheid mogen we dienen."

Even terug naar de steun vanuit de achterban. Hoe slaat het daarmee?

Den Boef: „De stichting Kuria is opgericht door leden uit vijf kerken hier in

Amsterdam. Er is geen sprake van een officiële participatie door de kerken, maar het werk wordt wel gedragen door de vijf kerken van reformatorisch belijden. De kerkeraad van de Gereformeerde Gemeente heeft mij gevraagd om tot het stichtingsbestuur toe te treden. En ook de classis Amsterdam heeft sympathie voor dit werk. We zijn daar blij mee. We hopen uit onze gemeenten nog meer steun te krijgen. We zien uit naar hulp door vrijwilligers en naar financiële bijdragen van gemeenten en partikulieren. We zijn nog steeds een ongesubsidieerde instelling.

Dc zorgverzekeraars weigeren tot op heden een vergoeding te geven. En vanwege onze signatuur behoeven we van de stad Amsterdam niet veel

te verwachten. Steun vanuit de kerken is daarom echt nodig. Jaarlijks hebben we ruim ƒ 500.000, — nodig om tc kunnen draaien. Dat moet toch door onze gezindte opgebracht kunnen worden?

Zien jullie bij alle ellende die je tegenkomt ook vruchten op dit werk?

Hennic: „We moeten ons maar niet teveel met de vruchten bezighouden. Daar zorgt de Heere Zelf voor. Hij draagt de schoven in de schuur. Hij draagt alle dingen in Zijn hand. Hij heeft ook kracht om dit werk te doen. Het is als een handvol koren. Ik ben er van overtuigd dat er vrucht zal zijn. Maar dan gaat het niet om ons. Dan is het Zijn werk."

Den Boef: „Ja, zo is het. We weten ook niet altijd wat de prediking uitwerkt. Er zijn perioden in de kerkgeschiedenis geweest dat er honderd jaar gepreekt is en dat er geen vruchten gezien werden. Toch blijft de opdracht. Doe wèl aan alle mensen. Dat zijn mensen uit eigen kring. Onlangs was hier nog een man van 82 jaar die thuis niet meer verzorgd kon worden. We mochten voor hem zorgen. stic Dat zijn ook dc mensen uit de rand van de samenleving. Jc kunt begrijpen dat verslaafden en aidspatiënten de meeste zorg vragen. Kuria mag een sprekend getuigenis zijn midden in de wereld van Amsterdam. Ais je naar dc Schrift wilt leven, val je op. Maar dat hindert niet.

We mogen ons niet terugtrekken op ons eigen bastion. We hebben roeping, ook in de wereld van vandaag. En als je je vandaag zo profileert dat je echt professionele zorg kunt bieden, dan accepteert men ook dat je dat vanuit een christelijk uitgangspunt doet."

Na ons gesprek hebben we nog wat rondgekeken bij Kuria. Het Valeriusplein is een stille plek in een rumoerige stad. Zes patiënten kunnen er zijn. Ze komen om te sterven. Aangrijpende gedachte. Maar geldt ook voor ons niet dat ons leven een handbreed gesteld is? Bij Kuria kunnen telkens zes mensen terecht. En bijna elke dag gaat de telefoon met de vraag of er plaats is voor een ernstig zieke patiënt. Maar vol is vol. Ook dat is aangrijpend. Wat doen wij, u, jij en ik voor onze medemens in nood? Zijn we zo vervuld met ons geld en ons goed dat er geen plaats is voor barmhartigheid? Voor onze medemens die sterft zonder God en zonder hoop? We hebben bij Kuria samen gebeden of de Heere dit eenvoudige werk zou willen zegenen tot de uitbreiding van Zijn Koninkrijk en of Hij onze harten zou willen toebereiden tot dienstbetoon.

J. H. Mauritz

W. van Saane

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen