Kennen en kunnen. De nieuwe opvoeding. Eenheid. Wetenschap en dogma. - pagina 60
Vier toespraken
61 Ik kan mij thans natuurlijk niet in eene beoordeeling van deze definitie begeven, die trouwens met de geheele philosophie van Kant verband houdt, 't Is mij genoeg dat gebleken is, dat hij wetenschap en d o g m a niet als tegenstelling neemt, wanneer m e n namelijk met h e m onder wetenschap, de zuivere wetenschap verstaat, wier principia a priori kenbaar en apodictisch zeker zijn, dus niet bijv. ervaringswetenschap. Vragen w e echter, of deze opvatting van het begrip d o g m a in de wetenschap de heerschende of althans algemeen geldende is geworden, dan moet het antwoord beslist ontkennend zijn, iets wat ik voor mij wel betreur, omdat w e dan althans wisten, waaraan wij ons bij het begrip d o g m a en dogmatisch op algemeen wetenschappelijk gebied te houden hebben. Voor zoover ik zie, heeft tegenwoordig dogma, wanneer niet van de leer eener kerk gesproken wordt, op het gebied der bijzondere wetenschap, de beteekenis van een stelsel of eene leer, die m e n terwille van den samenhang en de eenheid nu eenmaal hardnekkig vasthoudt tegenover de bedenkingen, die m e n zelf of anderen er tegen maken moet; dogmatisch is dan ongeveer hetzelfde als doctrinair; of op het gebied der philosophie, bepaaldelijk dat der metaphysica en van de theorie der kennis, de beteekenis van eene algemeen geldende waarheid, die m e n zonder bewijs aanneemt, o m daaruit deductief andere waarheden af te leiden. In beide gevallen heeft dogma, zooals ik reeds zeide, eene ongunstige beteekenis, het wordt steeds met zekere geringschatting of minachting gebruikt.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1903
Brochures (TUA) | 70 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1903
Brochures (TUA) | 70 Pagina's