De verminking van Artikel 36 en de Anti-Rev. Partij

I.

Wat heeft het verminken van artikel 36 der oude Gereformeerde Geloofsbelijdenis eigenlijk te maken met de Antirevolutionnaire Partij?

Ziehier een vraag welke meer dan eens van antirevolutionnaire zijde is gesteld. Ook heeft men er een antwoord op gegeven n.l. dit, dat artikel 36 tot de kerkelijke belijdenis behoort en dat een politieke partij niet de bevoegdheid heeft om een kerkelijke belijdenis te wijzigen.

De bedoeling van dergelijk soort redeneringen is duidelijk. Men wil er mee zeggen tot degenen, die het oude onverminkte artikel 36 wensen te handhaven, dat zij zich in de politiek gerust onder de vanen der Antirevolutionnaire Partij kunnen scharen, want deze heeft niraïner enige verandering in dit artikel aangebracht. En men kan er dan soms nog aan horen toevoegen: Wat de Gereformeerde Kerken in 1905 gedaan hebben, daarvan kan de A.R.P. toch geen verwijt worden gemaakt.

Oppervlakkig beschouwd, zou men zeggen, dat deze redenering klopt als een bus. Het is toch inderdaad volkomen waar, dat de A.R.P. artikel 36 nooit gewijzigd heeft. Het is echter evenzeer waar, dat dit ook nooit ofte nimmer van Staatkundig Gereformeerde zijde is beweerd. Leest-alle Kamerredevoeringen van de afgevaardigden der S.G.P. en alle artikelen in De Banier van het begin af aan maar na en ge zult daarin bevestigd vinden de waarheid van .hetgeen we zoeven schreven: nooit ofte nimmer is van Staatkundig Gereformeerde zijde naar voren gebracht, dat de A.R.P. artikel 36 gewijzigd heeft.

En toch staat het onomstotelijk' vast, dat er een verband bestaat tussen de A.R.P. en het verminken van artikel 36 door de Synode der Gereformeerde Kerken gehouden te Utrecht in het jaar 1905. Dit blijkt onomstotelijk uit het beginselprogram der Antirevolutionnaire Partij. Naar haar program toch mag, ja moet een partij beoordeeld worden. En wanneer we dit doen ten aanzien van de A.R.P. dan bemerken wij alras, dat er tussen het antirevolutionnair beginselprogram en het oude artikel 36 een klove gaapt, zo diep, dat zij niet te overbruggen is.

Het betreft hier dus geen k-westie van wat meer of wat minder doch we hebben te maken met een radicale tegenstelling van beginselen, welke met elkander niet te verzoenen zijn. Zo geheel naar waarheid kon dan ook wijlen prof. Hoedemaker jaren geleden reeds verklaren, dat er naast de in zijn tijd bestaande politieke partijen ongetwijfeld plaats was voor een partij, die haar reden van bestaan in artikel 36 der Ned. Confessie vindt, dat is voor een partij, die hare beginselen, haar program, haar drijfveren en motieven aan dat door velen niet begrepen, door anderen verworpen, door allen veronachtzaamd artikel ontleent. Deze woorden van Hoedemaker gelden voor het heden nog onverzwakt De A.R.P. heeft toch het beginselprogram, hetwelk dr. A. K u y p e r haar in 1878 gaf, gehandhaafd tot op de huidige dag. En in dat beginselprogram nu worden beginselen uitgedragen, waaruit blijkt, dat de A.R.P. een zeer belangrijk gedeelte van artikel 36 heeft verworpen. Dat v/e hier de volle waarheid verkondigen, zullen we bewijzen uit geschriften die van officieel antirevolutionnaire zijde zijn uitgegeven.

Zo lezen we in , , Nederland en Oranje" jrg. 1925 op blz. 107 met betrekking tot de door velen zo zeer gesmade zinsnede uit art. 36:

, , Daarvan hébben .de Gereformeerde Kerken in 1905 dit stuk der belijdenis geschrapt en heeft de A.R. Partij liet reeds van 1878 af verworpen." Ja, de A.R.P. had niet alleen bezwaar tegen de betwiste zinsnede van 21 woorden, doch evenzeer tegen datgene, wat aan die zinsnede voorafgaat en tegen wat er op volgt.

In hetzelfde antirevolutionnaire maandblad , , Nederland en Oranje" jrg. 1927 treffen we toch een schema aan van een door de heer Schouten te behandelen onderwerp over de verhouding tussen Overheid en Godsdienst; Overheid en Kerk. Op blz. 115 lezen we met betrekking tot artikel 36: , , In dit artikel, .zoals het vastgesteld is door de Synode van Dordt 1618-1619, komt o.m. voor:

, , Ende haer ambt is, niet alleen acht te nemen ende te waken over de politie, maar oock de hant te houden aan een heiligen Kerckedienst: om te weeren ende uit te roeyen alle afgoderije eride valschen Godsdienst, om het Rijcke des Antichrist te gronde te werpen, ende het Koninckrijke Jezu Ghristi te bevorderen, 't woort des Evangeliums overal te doen prediken, opdat Godt van een yegelijk ge-eert ende gedient werde, gelijck hij in zijn woordt a.zbiedt."

Op deze passage volgt dan deze erkenning:

„Tegen dit deel van Art. 36 is de A.R. richting en de A.R. partij van de aanvang af ingegaan."

Tenslotte zij nog gewezen op een boekje van mej. H. S. S. Kuyper, dochter van de bekende Dr. A. Kuyper. In dit boekje, dat de naam draagt van , , Waar het om gaat", wordt al evenzeer instemming betuigd met het verwerpen door 'de A.R. van een gedeelte uit artikel 36. Dit boekje droeg voorts de goedkeuring van de voormalige leider der A.R.P., wijlen dr. H. C o 1 ij n-Deze schreef toch in het voorwoord, dat in dit boekje de lijnen zuiver getrokken worden.

Dit het bovenstaande, dat met nog tal van andere uitspraken zou uit te breiden zijn, blijkt zonneklaar, dat deA.R.P. inderdaad beginselen voorstaat, welke in flagrante strijd zijn met het oude, onverkorte artikel 36 der Ned. Geloofsbelijdenis. De A.R.P. moge dan al formeel artikel 36 niet gewijzigd hebben, met een uiterst gewichtig deel van de inhoud heeft zij toch gebroken. Zelfs reeds voordat de Geref. Kerken in 1905 tot schrapping van de bekende zinsnede van 21 woorden overgingen. Hierop lettend, is de vraag toch alleszins op haar plaats hoe het mogelijk is, dat degenen, die kerkelijk het ongeschonden, oude art. 36 wensen te handhaven, zich bij de A.R.P. kunnen blijven scharen. Doch hierover in een volgend artikel.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen