SAMEN MET ALLE HEILIGEN… Enkele gedachten over de wereldwijde kerk met het oog op ons geloof vandaag

VER WEG …

Aan dat getuige zijn hebben we ook als Christelijke Gereformeerde Kerken een bescheiden bijdrage mogen leveren. Als adviseur van ons deputaatschap Buitenlandse Zending heb ik het voorrecht gehad in de afgelopen jaren een paar keer mee te mogen naar de verschillende gebieden waar vanuit onze kerken zendingswerk gedaan en ondersteund werd en wordt. De indrukken die je dan opdoet zijn geweldig: je ontmoet kerken die – verbonden aan onze eigen traditie – op een heel zelfbewuste en weloverwogen manier invulling geven aan het kerk-zijn. In hun context. Zoekend naar antwoorden op de vragen waarvoor zij vanuit hun specifieke context geplaatst worden. Waarbij ze als richtsnoer het Bijbelse spreken hanteren. Prachtig om dat te zien. En, in heel veel opzichten ook ontdekkend: omdat je gaat zien dat het Evangelie van Jezus Christus met alle facetten die daarin verweven liggen, werkelijk een stevig handvat geeft op de vragen die – soms zo heel anders dan bij ons – opkomen.

DICHTERBIJ DAN GEDACHT …

Maar er is meer. En dan kom ik weer bij die uitdrukking waarmee ik dit artikeltje opende: want was het vroeger zo dat de beweging vooral vanuit het Westen naar alle windstreken van de aarde ging, inmiddels is het zo geworden dat al die windstreken gewoon bij ons te vinden zijn. Het is letterlijk een werkelijkheid geworden: ‘de einden van de aarde zijn bij ons gekomen.’ Onze samenleving is pluraal geworden, en het woord ‘multicultureel’ heeft een duidelijke inhoud gekregen. Niet alleen in sociaal en cultureel opzicht, maar ook op het gebied van geloof en religie. We maken in ons eigen land, vooral in de grote steden, kennis met de grote wereldgodsdiensten. Maar we maken ook kennis met andere manieren en uitingen van het christelijk geloof. Omdat de verschillende kerken vanuit de zogenaamde ‘majority-world’1 ook in Nederland vertegenwoordigd zijn. En soms zelfs heel bewust hier naartoe komen, omdat ook Nederland (en breder West Europa) weer zendingsgebied aan het worden/geworden is. Zij komen om hier aan een ontkerkelijkend en in vele opzichten al verreweg ontkerkelijkt (Europa en) Nederland opnieuw de boodschap te brengen van Gods liefde in Jezus Christus. We maken het mee …! En wat doet het met ons?

ONTMOETING

Nog niet zo lang geleden woonde ik een bijeenkomst bij, waar dr. Benno van den Toren sprak over wat ik maar ‘de ontmoeting met de wereldkerk’ noem.2 In het vervolg van dit artikeltje maak ik dankbaar gebruik van een aantal dingen die hij noemde, en die de moeite van het overwegen waard zijn. Want wat gebeurt er?

Als je kennis maakt met kerken uit andere windstreken en delen van de wereld, maak je nogal eens mee dat er heel andere accenten naar voren komen, dan die wij in ons denken over geloven meteen aan de orde zouden stellen. En dat kan best spannend zijn! Hoe verhoudt dat alles zich namelijk tot datgene wat wij als kern van het geloof hebben leren kennen en belijden: het centrale gegeven van het Evangelie zoals dat tot ons komt in het kruis en in de opstanding van Jezus Christus? Wat gebeurt er, als die andere accenten naar voren komen? Wat doet dat met de inhoud van het (lees: ons) geloof?

Die vraag moeten we onder ogen zien. En, naar mijn stellige overtuiging: die vraag moeten we onder ogen durven zien. Want het is nog maar de vraag of het zo verkeerd is als wij, naast wat wij als centrale inhoud van het Evangelie leerden zien en belijden, ook oog krijgen voor accenten die wij niet zozeer in eerste instantie zouden benoemen! Dat kan zeer verrijkend zijn.

EFEZE-MOMENT

Dat zou ik als eerste willen zeggen! In de ontmoeting met christenen uit andere culturen en contexten krijgen we zicht op andere facetten van het Eevangelie die net zozeer Bijbels zijn als datgene wat wij zelf geloven en belijden. Met een verwijzing naar het woord van Paulus in de titel van dit artikeltje: er zit iets in van wat wel een ‘Efeze-moment’ genoemd wordt. Samen met alle heiligen gaan we zien hoe groot de breedte en lengte en hoogte en diepte is, en te kennen de liefde van Christus, die de kennis te boven gaat, opdat we vervuld zullen worden tot alle volheid Gods (Ef. 3:18-19).

Ik bedoel: wij zouden toch niet willen zeggen dat wij met onze kennis van de liefde van Christus, zoals we die in de lijn van de Reformatie hebben opgedaan, alles onder woorden gebracht hebben wat er over die liefde te zeggen is? Paulus zegt niet voor niets dat de liefde van Christus de kennis te boven gaat!

Daarom is het verrijkend om, naast datgene wat wij in de lijn van de Reformatie weer ontdekten aangaande Gods soevereine genade in Jezus Christus, ook oog te krijgen voor nog andere aspecten van die liefde van Christus. Als ik samen met anderen naar Christus leer kijken, groeit Christus. Er komen facetten bij. De ogen van de ander laten mij nieuwe dingen zien! En dat is verrijkend. Naar beide kanten. Want, we kunnen elkaar verrijken. In de ontmoeting met christenen uit andere culturen en contexten gaat de beweging heen en weer: wij horen en ontdekken wat anderen ons laten zien, en wij mogen laten zien wat wij van Christus ontdekten. Daarbij is er in die heen en weer gaande beweging sprake van vrijmoedigheid en tegelijkertijd ook van bescheidenheid. Omdat het om de liefde van Christus gaat, mogen wij vrijmoedig aangeven wat wij, in de lijn van de Reformatie, van Hem leerden zien. En meteen ook: omdat het om Hem gaat, wiens liefde de kennis te boven gaat, is er ook plaats voor bescheidenheid, want wij ‘hebben’ Christus niet ‘in onze vingers’. Wij kennen slechts ‘ten dele’, en helemaal als het gaat om het kennen van Christus, gaat dat ‘ten dele’ op. Daarom ben ik blij met het verrijkende van de ontmoeting met die andere christenen.

OPNIEUW LEREN…

Ook, omdat het nog meer is dan alleen verrijkend. Want (en dat is wat ik als tweede zou willen zeggen), wij zouden het wel eens nodig kunnen hebben dat we die andere accenten, die wij niet in eerste instantie zouden benoemen, weer gaan zien. Weer, omdat we ze misschien wel grotendeels, of ook compleet, uit het oog zijn verloren.

Wat ik daarmee bedoel? Ik leerde er iets van toen ik in Afrika werkte: daar ontdekte ik (weer) dat geloven met mijn hele leven te maken heeft. Natuurlijk wist ik dat wel. Met Zondag 1 van de Heidelbergse Catechismus wist ik dat ik met lichaam en ziel, beide in leven en in sterven het eigendom ben van mijn getrouwe Heiland en Zaligmaker. Ik wist het. Zoals we het allemaal weten. Ja toch? Maar intussen: wat is het lastig om aan dat geloof concreet invulling te geven voor ons leven en ons bestaan van elke dag. In alle verbanden van dat leven van elke dag.

In Afrika zagen we hoe de mensen het beleefden hoe ze voor heel hun leven op God waren aangewezen. Niet alleen maar als het hun hart, hun ziel en hun zaligheid betrof. Nee, voor heel hun bestaan, met alles wat daarvoor nodig was. Hoe vaak hebben we niet het zinnetje gehoord: ‘als God het wil, zullen we ….’ Als wij dat weer zouden leren, wat zou dat een winst zijn.

Drs. J. van’t Spijker is universitair docent voor de missionaire vakken en gemeenteopbouw aan de TUA

1 De uitdrukking ‘majority-world’ gaat als het de christelijke kerk betreft, helemaal op. In 1900 woonde 82 procent van alle christenen in Europa en Noord-Amerika. Rond 2010 woont 62 procent van alle christenen wereldwijd buiten Europa en Noord-Amerika. De verschuiving naar het Zuiden en Oosten is onmiskenbaar! Verschillende bronnen geven deze cijfers aan. Zie o.a. http://www.pewforum.org/2011/12/19/global-christianity-exec/

2 Het betreft de bijeenkomst bij het afscheid van dr. M.C. Mulder als evangelisatiecon-sulent op 19 september 2014. Dr. Van den Toren was daar de hoofdspreker. Zie o.a. het verslag in het Reformatorisch Dagblad van 20 september 2014 onder de titel: „Verlossingswerk Christus ontstijgt alle tradities“

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen