EERLIJK CITEREN

We redeneren wat af, in kerk en samenleving. We vormen ons een mening over allerlei onderwerpen, we hebben er een visie op en we willen die graag zo krachtig mogelijk naar voren brengen. Want onze mening is belangrijk en moet liefst door iedereen, of in ieder geval door zoveel mogelijk mensen gedeeld worden. Na de kabinetscrisis had iedere partij zijn eigen gelijk. En dat gelijk moest onderbouwd worden door het doen van mededelingen van details uit de Ministerraad. Wie het hoorde, werd getroffen door de verschillende beeldvorming. … Zo ergens, dan geldt hier en overal: ‘In het geding heeft de eerste spreker gelijk, maar dan komt de ander en rekent hem na’(Spr. 18:17). Bij dit alles komt het o.a. aan op de kunst van het citeren: het aanvoeren van gedeelten uit schriftelijke of mondelinge bronnen, die de eigen mening body kunnen geven. Die bronnen moeten op eerlijke wijze geciteerd worden, zó, dat de auteur in het kader van zijn gehele betoog wordt rechtgedaan. Ik merk te vaak dat iemand geciteerd wordt en daardoor op oneigenlijke wijze wordt aangevoerd op een front waar hij of zij helemaal niet bij wil horen. En ook dat het citaat, los van de context waarin het stond, iets lijkt te zeggen dat niet past bij het geheel van het betoog van degene die geciteerd wordt. Het is verleidelijk, toegegeven, want iedereen wil in zijn standpunt zo sterk mogelijk staan, maar toch… het is niet eerlijk. De media hebben in dit alles een grote verantwoordelijkheid: door te knippen en te plakken in beeld- en geluidmateriaal kunnen heel andere indrukken ontstaan dan bij kennisname van de volledige werkelijkheid. Dat heet manipulatie, en ik vrees dat wij daar vandaag de dag te zeer aan zijn overgeleverd!

DE KERK

In de kerken speelt dat niet minder dan in de samenleving. In ons blad komen veel namen voorbij, van schrijvers, predikers enz. Zij worden geciteerd, maar dan zó dat zij niet hoeven te denken na lezing: ben ik dat? Predikanten zullen zich er wekelijks rekenschap van geven bij het maken van hun preken: de uitleg van die tekst die ik op het spoor denk te zijn, klopt die met het geheel van het Schriftgedeelte? Dat ene woord uit de tekst, waar mijn oog op valt en waar ik zulke mooie gedachten bij krijg, is dat echt de weg die de Heilige Geest wijst als ik let op de betekenis van dat woord dwars door de Bijbel heen? Preken is lastiger dan sommigen, binnen en buiten predikantenkring, soms denken… Evenzo is het nagesprek over de preek thuis in dat kader van belang: ‘De dominee zei…’ Ja, maar hoe en in welk kader? En zei hij misschien nog meer over hetzelfde onderwerp?

Iemand ligt overhoop met een broeder; er is heel wat gepraat en er is ook geschreven en gemaild. Op een gege ven moment roept hij een kerkelijke instantie te hulp en doet deze tegelijk veel schriftelijk materiaal toekomen. Hij lijkt gelijk te hebben. Totdat… een onderzoek uitwijst dat bepaalde stukken ontbreken, die het gelijk nu net betwistbaar maken… Dat zal ongetwijfeld niet als manipulatie bedoeld zijn (wie zou het durven denken?), maar correct is het ook niet. Wij zullen er op bedacht zijn dat we een dossier evenwichtig samenstellen, zodat de teksten ons gelijk niet bij voorbaat bevestigen. Eerlijk duurt het langst.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen