TER OVERWEGING

Drs. J. Wienen. Het land van Willem de Zwijger. Op zoek naar een Nederlandse identiteit. Eigen uitgave 2008, 52 blz., € 4,30 (bij abonnement twee deeltjes per jaar voor € 7,-).

Al lange tijd beijvert de Willem de Zwijgerstichting zich om regelmatig een brochure te laten verschonen over het reformatorisch erfgoed. We kondigen deze keer weer eens een deeltje aan. Het haakt aan bij de enige tijd geleden in het algemeen gestelde vraag naar de Nederlandse identiteit. Er wordt een uitgebreide zoektocht ondernomen, o.a. over het kolonialisme, de ligging aan zee en rivieren, de geschiedenis (geloofsvervolging, verzet tegen centralisme, burgerlijke republiek), Oranje, de rol van de godsdienst, de crisis door de welvaartssamenleving, de invloed door de instroom van migranten. Zo blijkt dat er geen vastliggend gegeven is, maar wel een aantal doorgaande patronen: vrijheidszin, levensbeschouwingen, handelsgeest, Sterke hang naar gelijkheid, en meer recent: ontkerstening, mondialisering (blz. 51). Er is zodoende meer dan voldoende om over na te denken in kort bestek.

Graham Tomlin, Doodzonde. Pleidooi voor de Bijbelse weg naar het leven. Uitg. Voorhoeve Kampen 2008,159 blz., € 16,90.

‘De zonde isoleert ons. Ze maakt het ons onmogelijk om een goede relatie met wie dan ook te onderhouden’. Aldus de auteur van dit boek op blz. 17. Met wie dan ook... laat staan met de Here zelf. En daarom bespreekt hij aan de hand van de zeven hoofdzonden: hoogmoed, jaloezie, boosheid, vraatzucht, wellust, hebzucht en lusteloosheid (in de zin van onbevredigd zijn) de weg van een waarachtig christelijke levensstijl. Daarbij komt duidelijk uit dat wij weliswaar niet door goed te leven de hemel verdienen, maar dat tegelijk gezegd moet worden dat een goede levensstijl onlosmakelijk verbonden is met het christen zijn. Eerlijk en direct worden we daarmee geconfronteerd.

Alister McGrath en Jan Hoefe (red.), Handboek Christelijk Geloof. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2008, 352 blz., € 34,50.

Een handboek als dit is ‘slechts’, zo wordt in het voorwoord gesteld, een inleiding op het christelijk geloof. Dat zal waar zijn, maar die ‘inleiding’ mag er dan ook zijn. Ze is aan te raden voor iedereen die in kort bestek een overzicht wil hebben van de zaken waar het bij het christelijk geloof fundamenteel om gaat. Dat gebeurt in zes hoofddelen: het geloof, God, Jezus, verlossing, de kerk en de christelijke hoop. Telkens wordt dan vanuit de Bijbel naar de geschiedenis en vervolgens naar het heden gegaan. Verschillende details die in de praktijk vaak opduiken, ontvangen in een apart stukje tekst aandacht (om een indruk te geven: islam, vrouw en ambt, kinderdoop, christenen en oorlog). Natuurlijk zijn bij details vragen te stellen, maar in het algemeen gesproken: waardevol! Daarbij mag gezegd worden dat de uitvoering uitnodigt tot lezen: kleurig en overzichtelijk.

Jacobus Borstius, Op weg naar de hemel. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2008, 268 blz., € 24,90.

Borstius (1612-1680) is bekend als predikant ten tijde van de Nadere Reformatie. In dit boek, geredigeerd door de heer Joh.A. Bunt te Rhenen, zijn vierboekjes over en van hem bij elkaar gebracht: als eerste een levens- en stervensbeschrijving, daarna zijn laatste publicatie, getiteld: ‘De vermakelijke weg naar de hemel’, dan als derde deel een boekje, getiteld ‘Een wegwijzer ten hemel’, waarin de zaken die geestelijk gekend moeten worden tot zaligheid kort samengevat worden. Ten slotte deel vier, met als titel: ‘Besturing om des Heeren dag heilig en Godvruchtig door te brengen’. De inhoud daarvan spreekt voor zichzelf.

Bij het lezen van dit alles moet men wel kennis dragen van bepaalde uitdrukkingen die vandaag òf onbekend zijn (of slechts bij een klein publiek bekend) òf een andere betekenis hebben gekregen. Te denken is bijv. aan de titel van deel 2: het woord ‘vermakelijk’; dat heeft vandaag een andere klank dan toen de bedoeling was; of ‘onverschoonbare onvruchtbaarheid’ op blz 38. De levensbeschrijving is met name wat de beschrijving van ziekte betreff soms wel erg plastisch (blz. 27-31 bijv). Daar verbleken sommige mededelingen in pastoralia van de huidige kerkbladen nog bij... ik vond dat niet erg kies. Maar verder ademt het de diepe vroomheid die men zo vaak bij de Nadere Reformatie vindt.

Henry Cloud en John Townsend, ‘Nou moet je eens goed naar me luisteren’ Hoe voer je gesprekken die je liever vermijdt? Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2008, 255 blz., € 17,50.

In gesprekken spelen verschillende zaken een rol; om te beginnen de luisterhouding: hoor en verwerk ik echt wat mijn gesprekspartner zegt? Vervolgens ook de reflectie naar jezelf toe: wat ik zeg, wat bedoel ik daarmee? En komt die bedoeling ook zo over of roepen mijn woorden zaken op die de onderlinge verhouding vertroebelen? Zeg ik de dingen die ik op mijn hart heb zo, dat de ander zich niet nodeloos gekwetst hoeft te voelen? Anderzijds: zeg ik ze zo, dat mijn gesprekspartner echt duidelijk wordt wat ik over wil brengen?

Dat zijn allemaal zaken, waar we ons in gewone gesprekken misschien niet zo druk om maken. Dan voegt het zich allemaal wel. Maar bij gesprekken die precair liggen, om welke reden dan ook, komt het er juist extra op aan dat we ons van mogelijke valkuilen bewust zijn. Het zich eigen maken van de inhoud van bovengenoemd boek helpt daarbij. Voorbereiding van het gesprek, de gewenste lijn erin en het vasthouden daarvan, groepsgesprekken, gesprekken op verschillende niveaus (met kinderen, met leidinggevenden enz.), u vindt het er allemaal in terug.

G.H. Leurdijk, Leven door de Geest. Reeks Gedolven schatten. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2008,155 blz., € 12,90.

Dit boekje in de inmiddels bekende reeks geeft een verslag van de bekering van bakker Nugteren (1743-1803) en de bediening van dominee Van der Groe (1735-1818). Zo komen we in het leven van de 18e eeuwse vromen; thema van het vrome leven is het bekeringsverhaal, dat wordt opgevoerd in de bedding van een pietistische plattelandsgemeente (Ridderkerk), die onder het beslag van een gelijkgestemd pastoraat stond. De auteur heeft onderzoek gedaan naar de bekeerling, de predikant, de gemeente en de invloed van het bekeringsverslag, dat in de Ridderkerkse gemeenschap een voorbeeldfunctie kreeg.

C.G. Geluk, Echt & onecht. De geesten onderscheiden. Uitg. Voorhoeve Kampen 2008, 157 blz., € 13,50.

In dit boekje wordt een aantal vraagstukken bij de kop genomen die met regelmaat voor vragen en onzekerheden zorgen, zowel persoonlijk als gemeentelijk. Ik noem: de strijd tegen geesten, occultisme (o.a. met belichting van 1 Sam. 28), geestelijke groei (o.a. met aandacht voor de ‘zalving met de Heilige), het ge- en misbruik van de naam van Jezus, de gaven van de Geest (o.a. genezingen, ziekenzalving en spreken in tongen). Het knappe van de inhoud is dat de auteur op volstrekt gereformeerde wijze de Schriften opent èn daarbij een open oog en oor heeft voor de vele vragen die er over de hier genoemde thema’s leven. Daar gaat hij inhoudelijk echt op in. Van het kennisnemen van de inhoud en het zich eigen maken ervan (ik zet dat er met opzet bij, want dat is nog een kunst apart!) wordt men wezenlijk Bijbels wijzer.

Ds. A. Schreuder, Loflied op Gods welbehagen. Meditaties over de brief aan de Efeziërs. Ds. G.J. van Aalst, Dan zingen zij. Overdenkingen over de Psalmen.

Het profetische Woord. Ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Gereformeerde Gemeente te Nunspeet. Uitg. De Banier Bunnik 2008, 175 resp. 176 resp. 151 blz., ieder € 14,90.

In onderling dezelfde stijl verschenen drie stichtelijke boeken uit de kring van de Geref. Gemeenten. In het eerste boek zijn preken omgewerkt tot meditaties; in de opstelling is rekening gehouden met het kerkelijk jaar. Naast de eigenlijke Bijbeltekst is bij ieder stukje ook een ander Bijbelgedeelte ter lezing opgegeven. De behandeling van de teksten mag ernstig en vermanend genoemd worden. Dat geldt ook voor het tweede boek, waar sprake is van 10 preken over evenzoveel Psalmen. En dat is te waarderen! De auteur betrekt zonder uitzondering aan het eind van zijn preek de kinderen apart in zijn betoog; ook dat is te waarderen, alhoewel wel gezegd moet worden dat het gebruikte taalniveau naar ik vrees vaak te hoog is voor hen. Merkwaardig is het herhaalde gebruik van ‘Jehovah’ als de Godsnaam JHWH bedoeld is. De auteur zal toch weten dat dit niet klopt? Het derde boek geldt als jubileumboek; van iedere predikant die de gemeente van Nunspeet in de afgelopen 75 jaar diende, is een preek opgenomen. Immers, ‘Neem het Woord weg uit de geschiedenis van onze gemeente, en waar zou het dan bij dit jubileum over moeten gaan?’, blz. 9. In het tweede en derde boek staan ook de bij de preken gezongen Psalmcoupletten; die zijn in aantal wel erg karig, maar misschien werd er in de diensten toch méér gezongen; dat hoop ik!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen