‘OPWEKKINGSLIEDEREN’

Zoals u weet, is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) ingegaan op 1 januari 2007. In 2006 zijn er talloze bijeenkomsten door het ministerie georganiseerd om de filosofie achter de wet te promoten in het land. Er werd een website geopend: ww.invoeringwmo.nl, en nu nog kunt u daar kennismaken met de ‘opwekkingsliederen’ van het ministerie. Mensen moeten meer naar elkaar omzien en meer voor elkaar zorgen. Als je bijvoorbeeld hulp bij het huishouden nodig hebt, moet je eerst zien of familieleden, vrienden en kennissen dat werk voor je willen doen.

In de aanloop naar de invoering van de WMO hebben de meeste gemeenten de verordening aangenomen in het najaar van 2006. De kerken zijn veelal door de gemeenten uitgenodigd om mee te denken en te praten in discussiebijeenkomsten. Sommige gemeenten wisten precies wat ze wilden, maar voor de meeste gemeenten was de materie zo nieuw en onbekend dat men maar gestart is met het regelen van de meest noodzakelijke dingen die op dat moment nodig waren. Zo is men begonnen met het aanbesteden van het huishoudelijke werk. U heeft vanuit de media kunnen vernemen dat dat in sommige gemeenten geleid heeft tot grote problemen met de thuiszorgorganisaties. In veel gemeenten kunnen mensen die hulp bij het huishouden nodig hebben, kiezen uit drie en soms wel tien zorgorganisaties die de hulp in natura aanbieden. Daarnaast heeft men de mogelijkheid om te kiezen voor het persoonsgebonden budget (PGB). In dat traject hebben de kerken die toen al bij het beleid betrokken waren, kunnen pleiten voor het inhuren van een christelijke zorgorganisatie door gemeente, zowel in natura als met een PGB. Voor de indicatiestelling zijn toen overeenkomsten gesloten met het Centrum Indicatiestelling Zorg of de GGD voor het huishoudelijke werk.

Als laatste speerpunt had men als taak om de zorgloketten in te richten. Daarbij kunt u denken aan een loket in dorp of wijk dat u kunt bezoeken, bellen, mailen en/of dat er een consulent bij de mensen op bezoek gaat.

STAND VAN ZAKEN

Wat is de stand van zaken op dit moment? De meeste gemeenten zijn in het voorjaar 2007 gestart met de voorbereidingen van het definitieve beleidsplan voor de komende jaren. In de meeste gemeenteraden zal dat beleidsplan in het najaar besproken en wellicht aangenomen worden. De gemeenten hebben daar lokale conferenties voor belegd in het voorjaar. Daar zijn de kerken ook door de gemeenten bij betrokken. Tijdens die conferenties zijn er vele diakenen en diaconaal betrokkenen naar die conferenties geweest.

De onderwerpen in 2006 waren huishoudelijke hulp, indicatiestelling en zorgloketten. Er werden toen veel WMO-raden ingesteld door de gemeenten. De kerken kunnen in de WMO-raad vaak maar één vertegenwoordiger afvaardigen. Veel kerken hebben elkaar gezocht en kwamen tot een diaconaal platform. De Chr. Ger. Kerken van Soest en Zeist waren bijvoorbeeld de initiatiefnemers van een eerste bijeenkomst. Daar heb ik gezien dat sommige afgevaardigden van andere kerken voor het eerst in een Chr. Ger. Kerk kwamen en kennis met elkaar maakten, terwijl men toch vaak al decennia lang actief was in de eigen kerkelijke gemeente. Toch waren dat bijeenkomsten die veel herkenning (ondanks de verscheidenheid) opriepen.

Vanuit het deputaatschap diaconaat is het initiatief genomen om te komen tot een werkgroep die praktisch aan de slag ging. Samenwerking werd aangegaan met Sensor, NPV, Evangelische Alliantie, diaconale vertegenwoordigers van Ger. Gem. en GKV.

TIPS VOOR DE PRAKTIJK

Van de onlangs gehouden diaconale dag met het thema ‘En nu de praktijk’ kwamen de volgende gouden tips:

1. Bespreek intern als kerken watje wilt presenteren naar de gemeente.

2. Werk als kerken samen aan lokaal ‘vertrouwen’.

3. Praat met elkaar én met de omgeving.

4. Doe niet meer dan je aankunt. Ken je kwaliteiten!

5. Profileer jezelf naar buiten en naar binnen.

6. Zorg voor eenheid in verscheidenheid. Ondanks alle theologische verscheidenheid kun je als kerken op WMO-gebied gezamenlijk optreden.

7. Neem zitting in de WMO-raad, als je daarvoor wordt uitgenodigd.

8. Er zijn meer aanleidingen en mogelijkheden om als kerken betrokken te zijn bij de ontwikkeling van WMO-beleid dan via een zetel in een WMO-advies-raad. Kerken kunnen bijvoorbeeld in het najaar reageren op de gemeentelijke WMO-nota.

9. Creëer gelegenheden in de eigen kerkelijke gemeente om mantelzorg zichtbaar te maken, b.v. door iemand van het steunpuntmantelzorg uit te nodigen op een avond voor ouderlingen, wijkcontactpersonen, leden van bezoekgroepen etc.

10. Help mensen hun weg te vinden in de bureaucratie via het opzetten of deelnemen aan een formulierenbrigade en de gemeente te vragen om simpeler formulieren. Geef gemeenten het advies een klantenpanel te organiseren om de formulieren te beoordelen.

Er kwamen twee boeken uit met als thema ‘Nabije naasten’ en ‘Diaconaat dichtbij’. Het boekje “Diaconaat dichtbij” is een bundel met goede voorbeelden uit de kerken. U leest hieronder een paar voorbeelden. In het boekje worden ze verder uit-gewerkt.

Vrede voor de stad Spijkenisse

Is begonnen als een gezamenlijke gebedsbeweging van de kerken in Spijkenisse. Na een succesvolle gebedsdag, waar bijna alle kerken aan mee deden, kwam de vraag: hoe nu verder?

Men heeft toen gezegd: samen bidden voor de nood van de stad moeten we blijven doen, maar het is ook goed om de handen uit de mouwen te steken en via diaconale projecten de stad te dienen. De diaconieën van de verschillende bij het WMO-gebeuren betrokken kerken waren tot nu toe incidenteel actief. Een aantal diakenen zit als afgevaardigde van hun gemeente in de werkgroep. Als er acties zijn, bijvoorbeeld een kerstactie van de voedselbank of een actie van stichting Leergeld, dan zijn de diaconieën daar regelmatig bij betrokken. Omdat de overheid in Spijkenisse inziet, dat men bij de WMO niet om de kerken heen kan, heeft men besloten dat de kerken gezamenlijk één van de vijf zetels krijgen in de WMO-raad. Daarom is ‘vrede voor de stad’ momenteel bezig met het opzetten van een nieuwe projectgroep met het oog op de WMO, waarin men probeert uit alle kerken één diaken als afgevaardigde plaats te laten nemen. Eén van de diakenen vanuit de WMO-projectgroep zal vervolgens plaatsnemen in de wmo-raad.

STICHTING PRESENT IN DEN HELDER

De kerken werken hierbij samen in een vrijwilligersproject. Helpen bij een verhuizing, een verwilderde tuin opknappen of een jongerengroep die spelletjes doet in het verpleeghuis. Door bemiddeling van Stichting Present verrichten tal van christelijke groepen in verschillende steden allerlei soorten (hulpverlenings)ac-ties. Present werkt plaatselijk. In Den Helder is in 2006 een lokale stichting opgericht. Er is voor drie dagen per week een coördinator aangesteld, die betaald wordt door de gemeente Den Helder, de woningcorporaties en verschillende fondsen. In Den Helder is het initiatief in één kerk begonnen, maar men heeft al gauw contact gelegd met de andere plaatselijke kerken. Bijna iedere kerk in Den Helder heeft inmiddels een ambassadeur en overal worden presentaties gegeven. Een diaconie organiseert bijvoorbeeld een gemeenteavond waarop Present laat zien wat de stichting doet en waarvoor alle bijbelstudieverenigingen in de kerk worden uitgenodigd. Het doel van zo’n avond is gemeenteleden te helpen om invulling te geven aan hun roeping tot dienstbetoon. De groepen die zich inzetten als vrijwilliger zijn ook geen groepen van Present, het zijn groepen van de kerk! Present biedt de kerken zo een instrument voor eigentijds lokaal diaconaat.

Het boekje “Nabije naasten” is geschreven voor gemeenteleden met een diaconale functie binnen hun kerkelijke gemeenschap, zoals diakenen, maar zeker ook voor ‘gewone’ gemeenteleden. Het boekje geeft impulsen voor de kerkelijke gemeente om te komen tot ontplooiing van de diaconale gemeente.

De boekjes “Nabije naasten”en “Diaconaat dichtbij’ zijn nog te bestellen bij het Diaconaal Bureau

Op 31 oktober wordt/is de website www.kerkenwmo.nl geopend. Deze website staat ten dienste van de kerken en vormt een interkerkelijk platform (waaraan ‘diaconaat’ ook meedoet), dat wil voorzien in de informatiebehoefte over invulling van de WMO door de kerken. Via deze site wil men komen tot een structurele ondersteuning voor de kerken.

EN NU VERDER…

Nu we ‘gewekt’ zijn en over een ‘opgewekt’ humeur beschikken zal het er nu op aankomen want: The proof of the pudding is in the eating.

De jaren 2008 en 2009 zijn de jaren dat duidelijk zal worden of de filosofie achter de WMO zal werken. Velen hebben de invoering van de WMO beleefd als een bezuiniging. Een eerstekamerlid zei: Ik heb nog nooit een decentralisatie meegemaakt die niet gepaard ging met bezuinigingen. Veel diakenen hebben dubbele gevoelens aan de WMO overgehouden. Aan de ene kant is het mooi dat we als (lokale) samenleving elkaar weer gaan ontdekken. Dat we elkaar gaan helpen en dat er veel meer gedaan zal gaan worden met vrijwilligers. Het is ook prachtig dat de kerken weer van de rand naar het midden van de samenleving kunnen schuiven. Tegelijkertijd zijn velen er voor beducht dat de kerken gebruikt en misschien ook wel misbruikt zullen worden door de lokale overheid om te kunnen bezuinigen op betaalde krachten door vrijwilligers (van de kerk) in te zetten. Maar dat is gelukkig niet vaak het geval.

Maar WMO of geen WMO, als kerken moeten we onze kansen grijpen om weer in de samenleving te staan. En daar is de WMO een goed hulpmiddel voor. Dat de WMO mag dienen voor de kerken om de liefde van Christus zichtbaar te maken! Daar komt dan het missionaire en het diaconale werk bijeen. Het één kan niet zonder het ander!

Heeft de WMO bij u de kerk weer in de samenleving gebracht? En heeft de wmo bij u in de kerk ook weer samenleving gebracht?

www.info-wmo.nl

www.invoeringwmo.nl

www.kerkenwmo.nl

www.stichtingpresent.nl

www.programmavcp.nl

Br. J.J. van der Knijff is momenteel oud-diaken en is lid van de gemeente van Rijnsaterwoude. Hij is betrokken bij het deputaatschap diaconaat.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen