Het vandalisme-spook kost de gemeenschap veel geld

De kunstenaar, die eerder dit jaar vanuit Melissant verhuisde naar het Franse platteland, had de bronsdieven dus onbewust bij de neus. Maar tegelijkertijd was zijn kunstwerk vernield. En dat was niet het enige wat er mis was aan de Stellendamse haven. “De kaart van Flakkee was van de muur getrokken en m’n bord met uitleg over het kunstwerk was van het paaltje gesloopt.”

“Ik heb het doorgegeven aan de dorpsraad en die regelde de schade aan het schip voortvarend, binnen een uur. Ook schieten ze de reparatie voor. Verder heb ik zelf iemand geregeld die binnen de garantietermijn van vier jaar eventuele schade aan de beschildering bijwerkt”, aldus Paul Louis Kalishoek, die vlak voordat hij emigreerde nog een inspectierondje maakte langs zijn kunstwerken in de openbare ruimte.

Ingegooide ramen

Het vandalisme aan de haven van Stellendam is geen uitzondering. Loop je langs het havenkanaal van diezelfde haven naar het uiteinde van de haven, dan kom je daar een klein vuurtorentje tegen. Ook een kunstwerk, een herinnering aan vroeger

tijden, toen de schepen hier in en uit voeren. Kort nadat het torentje, ook wel lichtopstand geheten, was opgeleverd, was het al het doelwit van vernielzucht: ingegooide ramen en een felgele wand vol graffiti.

Gebeurt dat alleen in Stellendam? Welnee. In Dirksland is brand gesticht in het kunstwerk dat bij de voormalige trambrug over de haven staat. De schroeiplekken zijn

nog zichtbaar op het bankje waarop je kunt mijmeren over de tijd dat het trammetje van de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij (RTM) hier nog reed.

Hinderlijke lampen

Het kunstwerk, ontworpen door Jaap Reedijk, is een historisch voertuig op schaal. Grappig detail: als het donker is, schijnen de koplampen en is het net of de tram daadwerkelijk aan komt rijden. Totdat iemand die lichtbundels maar hinderlijk vond en het glas van de twee koplampen voorzag van een dikke laag verf…

Het informatiebord over de trambrug staat er netjes bij. Maar even verderop, aan de kop van de haven van Dirksland, heeft het vandalisme-spook weer duidelijk zijn sporen achtergelaten. Uit het informatiebord, gemaakt van stevige kunststof, is een hele hap verdwenen. Met een beetje fantasie kun je nog net lezen waar het over gaat: ‘Haven va … land’.

Met een snijbrander

Er zijn meer informatieborden op Goeree-Overflakkee die het moeten ongelden. Bij de sluis van Oude-Tonge verdwenen in 2020 bovendien twee bankjes. “Die heeft iemand met een snijbrander losgemaakt en meegenomen”, zei Ben Musters van de dorpsraad tegen het AD. “Verder zijn er verkeersborden en slagbomen vernield, is brand gesticht bij de bootsteiger en zijn de deuren van de binnensluis onklaar gemaakt. In het dorp worden bloemen uit bakken getrokken.”

In datzelfde jaar was het ook raak in Ooltgensplaat. De brandweer moest uitrukken om een kunstzinnig insectenhotel – in de vorm van een tram, gevuld met hout en stro – te blussen. Meer dan wat schamele resten bleven er niet over van deze gastvrije overwinteringsplaats.

Een trieste leegte

Helemaal mis ging het ook op het strand aan het eind van de Steigerdijk in Ooltgensplaat. Begin 2021 sneuvelden daar bankjes, een speeltoestel, afvalbakken en een steiger met zwemtrap. Het resultaat was een trieste leegte, schreef Eilanden-Nieuws.

Het is beter om het maar bij deze bloemlezing te laten. Dat er een probleem is, is duidelijk. De gemeente Goeree-Overflakkee onderkent het ook. “De gemeente heeft helaas te maken met vandalisme”, luidt de reactie vanuit het gemeentehuis.

Naamstenen omgeduwd

“Ook de naamstenen, die vanuit de erfgoedlijn geplaatst zijn bij de historische kreken op ons eiland, worden regelmatig omgeduwd. Maar er zijn ook voorbeelden van andere objecten die beschadigd worden. Denk aan de toiletvoorziening bij het strand van Stad aan ’t Haringvliet die vorig seizoen twee keer vernield werd. Daar is nu een ‘hufterproof ’ toilet geplaatst door de gemeente, gemaakt van cortenstaal.”

Robuust toilet

Burgemeester Ada Grootenboer daarover: “Wij willen niet dat onze inwoners en bezoekers onder het vandalisme moeten lijden. Daarom proberen we de aangerichte schade snel te herstellen. Voor Stad aan ’t Haringvliet is dat een robuuste toiletvoorziening. Daar zijn wij, inwoners en bezoekers blij mee, maar eigenlijk is het triest dat dit nodig is.”

De gemeente ziet in de afgelopen jaren overigens geen toename van vandalisme, ook niet als het gaat om het vernielen of beschadigen van kunstobjecten. “Vlak voor en tijdens de coronaperiode waren er meer meldingen en incidenten op dit vlak.”

Schade verhalen

Maar elke vernieling is er een te veel, vindt de gemeente. “Vandalisme kost extra inzet, met name van onze buitendienst. Het kost de gemeenschap geld. Vandalisme is onderwerp van gesprek in het contact tussen de gemeente en de politie. Als de daders bekend zijn, kan de aangerichte schade op hen worden verhaald. De gemeente, de handhavers en de politie spannen zich hiervoor in. Er wordt ook nagedacht over preventie, door slimme keuzes te maken in de buitenruimte. Maar het creëren van bewustwording op dit vlak is ook belangrijk. Dat doen we onder meer door actief te communiceren, bijvoorbeeld over de schade bij de jaarwisseling, of zo’n toilet bij Stad aan ’t Haringvliet.”

Meld een Vermoeden

“Ik zou ook een oproep willen doen aan onze inwoners, om hierbij te helpen”, zegt burgemeester Grootenboer. “Bent u getuige geweest van vandalisme of heeft u een vermoeden van mogelijke daders? Via de app Meld een Vermoeden kunt u snel, makkelijk en eventueel anoniem een melding maken van uw vermoeden. Dat kan net dat puzzelstukje zijn dat nodig is om een zaak op te lossen. Zo kunnen we met elkaar ons mooie eiland ook mooi houden.”

Geiten met shawls

Dat de omgang met kunst in de openbare ruimte niet altijd gewelddadig hoeft te zijn, bewijst het laatste bericht van Paul Louis Kalishoek voordat hij daadwerkelijk de wijk nam naar Frankrijk. “Nou, ter afsluiting iets positiefs. Bij de Nattegeit (ter hoogte van de rotonde bij Melissant, red.) is geen vandalisme, maar hebben de geiten wel een maand een shawl omgehad. Later hoorde ik dat de Soroptisten, een liefdadigheidsclub van dames, dit hadden gedaan tijdens de borstkankermaand.” Zo kan het dus ook…

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen