Historisch Hoekje De Motte En 'maatje Zaaijers Huijsinghe'

Vanaf 1600

Voor de periode 1600-1835 is het merendeel van de bewoners in kaart gebracht. Aichiefstukken geven specifieke documentatie over huizen vanaf 1600. Het ligt evenwel voor de hand, dat op een dergelijk hoog gelegen punt bij de haven de eerste huizen zijn gebouwd na de bedijking van de polder Dirksland in 1416. De vroege bewoners van Dirks land waien immers aangewezen op een veiHge plaats, die via een haven verbinding had met de buitenwereld.

Het betreft hier een oude toplokatie: hoog gelegen, vlakbij de haven en de Voorstraat. In de periode die tot nu toe is onderzocht, de periode 1600-1835, woonden op dit plekje mensen uit de toplaag van de samenleving. Regenten die notaris, secrelaiis, schout, baljuw of dijkgraaf waren of een combinatie daarvan. Rijk geboren en dus regent geworden of via een ambtelijke functie tot regent opgeklommen en rijk geworden.

Voorlopige stop bij 1835

Het onderzoek naai' de bewoners houdt voorlopig op bij 1835, op een hoogtepunt (materieel gezien). In het eerste kwart van de 19de eeuw beleefde Heul 1/3 waarschijnlijk zijn welvarendste bewoning. Het werd toen bewoond door Maatje Zaaijer, een welgestelde boerendochter, getrouwd met Cornells van der Valk. Deze Comelis van der Valk was onder meer schout, secretaris en dijkgraaf van Dirksland. Uit haar testament blijkt hoe weelderig Maatje Zaaijer haar huis op de Heul had ingericht. Maatje Zaaijers 'huijsinghe' is een afspiegeling van de rijkdom en de status van de families, die Dirksland en omstreken regeerden. Het was natuurlijk niet alles goud wat er blonk. De huwelijken in die klingen waren voornamelijk stands- en verstandshuwelijken, uit berekening of uit de nood geboren. Naar leeftijdsverschillen werd niet zo gekeken als het om een geschikte huwelijkskandidaat ging. Veel vrouwen stierven in het kiaambed en de kindersterfte was voor hedendaagse begrippen ongelofelijk groot.

Wat vind je ervan?

Bij het zoeken naai het verleden van een huis is er veel datje niet kunt vinden. Je ontdekt ook dingen die je niel had verwacht.

Zo bleek 'Heul' als straatnaam in de periode 1600-1835 niet voor te komen, terwijl je geneigd bent aan Ie nemen dat 'Heul' een aanduiding is uit het begin van de dorpsgeschiedenis van Dirksland.

Het huidige pand Heul 1/3 komt in registers voor als behorende bij de Molendijk (nu West Havendijk) en behorende bij de Voorstraat. In sommige registers sluit hel pand qua nummering aan op de Winterstraat, in andeie is het een pand aan de 'Kaaicingel'. Geen van die aanduidingen is onlogisch, maar het maakt het uitzoeken er niet eenvoodiger op.

Het uitzoeken van de bewoningsgeschiedenis van een huis maakt nieuwsgierig.

Hoe zagen al die mensen er uit, hoe gelukkig of ongelukkig waren ze, hoe brachten ze hun dagen door, wat hield hen bezig'.'

Daarover zeggen archiefstukken weinig en veel wordt aan onze verbeelding ovei gelaten.

Iedereen zal de gegevens over de mensen, die tussen 1600 en 1835 in Heul 1/3 te Dirksland hebben gewoond, op zijn eigen maniei interpreteren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen