De 'Flying Enterprise'

Het was zaterdag, 22 december 1951 toen de "Flying Enterprise" aan de kade in Bremerhaven op vertrek lag.

Een aantal Duitse emigranten stonden gereed om hun land te verlaten en een nieuw bestaan in Amerika op te bouwen. Het schip stond onder bevel van kapitein Kurt Carlsen, een genaturaliseerde Amerikaan van Deense afkomst.

Men had Kerstfeest gevierd aan boord van het Amerikaanse motorschip schip "Flying Enterprise" met kapitein Kurt Carlsen van de rederij Hans Isbrandtsen Kerstfeest midden op zee, varende van Hamburg naar de thuishaven New York. De tweede feestdag was aangebroken en de bemanning met haar tien passagiers, dat emigranten waren, hadden bijzondere dagen beleefd.

Zij hadden wel gedacht dat er een flinke puist wind uit het NW zou kunnen waaien, want dat kan je rond die tijd verwachten, maar niet in die hevige mate dat men de gezelligheid aan boord daardoor zou moeten missen.

De "Flying Enterprise" was de rotsachtige kust van Cornwall gepasseerd en voer in de richting van de Atlantische Oceaan. De harde wind wakkerde aan tot zware storm en het schip vervolgde, stampend en slingerend, haar weg.

De storm gierde langs de masten en het overkomende water liep door de spuigaten weer van boord

Mijl na mijl tornde het schip koppig tegen de storm op.

Het voorschip beukte in de golven en kwam als een bruisend gevaar weer te voorschijn.

Kapitein Carlsen kende het schip goed en wist wat zij in zulk een noodweer waard was.

De "Flying Enterprise" had wel vaker zware stormen doorstaan.

Dit vrachtschip werd gebouwd in 1944 in Amerika. Reeds voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren in de Verenigde Staten standaard­ vrachtschepen ontworpen.

Ze werden gewoonlijk als "standaardtypes" aangeduid om ze te onderscheiden van andere hoofdgroepen van allerlei andere types zoals oorlogsschepen, sleepboten en diversen. Deze standaard 'droge­lading' schepen werden "C"­ types genoemd en er waren drie soorten inn.1. deC­l,C­2endeC­3.

De "C" stond voor 'Cargo' (lading) en het cijfer duidde de grootte van het schip aan, oplopend van 1 tot 3.

In het begin van de Tweede Wereldoorlog bouwde men de "Liberty" schepen, die qua zeewaardigheid niet sucsesvol bleken te zijn.

Overal werden de secties gebouwd en op werven in Amerika in elkaar gelast. Dit gebeurde later ook met de "C"­schepen. Het is duidelijk dat alle ervaringen met de bouw en het gebruik van de "C"­type schepen min of meer model konden staan voor de ontwikkeling van een nieuw standaard schip enwel de "Victory"

Wij hopen in één van onze volgende verhalen een apart artikel

te wijden aan dit type vaartuig.

Gegevens van de "C"­l: "Flying Enterprise"

Lengte: 127.33 meter

Breedte: 18.29 meter

Diepgang: 8,38 meter

Draagvermogen: 9075,00 ton

Snelheid: 14,00 mijl/h

Kurt Carlsen kende de zee en ook de gevaren die uit de zee voort konden komen.

Ditmaal was het wel raak, de storm wakkerde aan tot orkaan­kracht en het schip kreunde tot benedendeks toe.

Dit zou één van de zwaarste stormen van de eeuw worden en overal zouden schepen vergaan. Van alle kanten kwamen S.O.S.­berich

Van alle kanten kwamen S.O.S.­berichten in de lucht.

Wij zetten er enkele op papier;

De Ierse schoener "Nellie Bywater" kapseisde en zonk ten zuiden van Devon. Het Duitse vrachtschip "Irene Oldendorf' verdween met de gehele bemanning in de golven van de Noordzee.

De Noorse tanker "Osthav" brak in tweeën.

De Hollandse coaster "Gemma" werd niet meer gevonden. De Noorse stoomboot "Kaprino" strand

De Noorse stoomboot "Kaprino" strandde bij Mersey.

De "Zwarte Zee" bracht de schotse stoomboot "Angusbrea", die haar roer had verloren, naar Falmouth en kwam tijdens het slepen in aanvaring met het Deense motorschip "Björn Clausen"

De Noord­Ierse kustvaarder "Zulu" verdween met haar bemanning in de golven. Ook het luxe passagiersschip "Queen Elizabeth" kwam in Southamton aan met vernielde patrijspoorten en meer dan 50 gewonden aan boord.

In die twee dagen waren meer dan 70 mensen door de storm omgekomen. Het werd onmogelijk voor kapitein Carlsen om tegen de golven op te boxen. Op een gegeven moment dook het schip

Op een gegeven moment dook het schip weer de golven in en kwam er niet uit zoals voorheen. Een oorverdovend lawaai gepaard gaande met de gierende wind bracht het schip flinke schade toe. De romp was gescheurd!

De "Flying Enterprise" zond noodsignalen uit en het schip lag sterk over haar BB zijde. Kort nadat de romp was gescheurd maakte een nieuwe golf de "Flying Enterprise" lam.

Het schip kwam niet meer terug vanuit haar benarde positie en bleef 30 graden over BB liggen. De "Flying Enterprise" maakte zware slagzij. Het S.O.S. werd opgevangen door de Amerikaanse vrachtboot "Southland", die onmiddellijk koers zette naar het rampschip.

De reddingboten van de "Flying Enterprise" konden niet worden gevierd, doordat het schip teveel slagzij maakte. In de donker arriveerde de "Southland",

In de donker arriveerde de "Southland", maar men kon eenvoudig niets doen omdat men niets zag. Alle machines waren uitgevallen en het schip lag al 45 graden op haar zij.

Tegen de morgen lagen vijf schepen rond de "Flying Enterprise". Behalve de "Southland" lagen er de Noorse vrachtboot "Westfal Larsen", het Duitse schip "Arion", het Engelse schip "Sherborne" en het Amerikaanse troepen­transportschip "General Greely" en de "War Hawk".

In het woeste water werden alle passagiers door de reddingboten van de diverse schepen overgenomen. Zij moesten op commando van Carlsen één voor één in zee springen, totdat de laatsten van boord waren.

Toen kroop Kurt Carlsen naar de radiokamer om de vijf schepen die assitentie hadden verleend, op te roepen. Met de passagierslijst en de scheepsrol voor zich sprak hij met ieder schip afzonderlijk om zeker te weten of er niemand was verdronken.

De namen werden aangekruist tot dat één naam over bleef: Hendrik Kurt Carlsen, kapitein van de "Flying Enterprise". Hij sprak tot de andere schepen:

"lic ben u zeer erkentelijk voor wat u voor de passagiers en mijn bemanning hebt gedaan en ik blijf aan boord tot dat het schip zinkt of in een veilige haven is". De radio werd uitgeschakeld.

De "Zwarte Zee" had ook opdracht gekregen om naar de "Flying Enterprise" te gaan, doch ontmoette een ander in nood verkerend schip en nam dit op sleeptouw.

Toen kreeg de Hollandse zeesleper "Oceaan" (ook van L. Smit & Co), die ook in de omgeving van het rampgebied was, de opdracht om naar de "Flying Enterprise" te varen, maar moest onverwacht haar koers wijzigen om de "Zwarte Zee" te assisteren, die met haar sleep in de problemen was geraakt. De "Oceaan" bracht de "Zwarte Zee"

De "Oceaan" bracht de "Zwarte Zee" naar Falmouth.

Wederom nam de storm toe en Isbrandtsen, de Deens­Amerikaanse reder, zag het liefst dat Carlsen van boord zou gaan, maar Carlsen bleef en gaf het schip een kans. Het is vrijdag 4 januari;

Het is vrijdag 4 januari;

Aan de horizon verscheen de Engelse sleepboot "Turmoil" met kapitein Parker en stuurman Dancy. Het is alweer de zesde dag dat de

Het is alweer de zesde dag dat de "Flying Enterprise"

op haar zij ligt, inmiddels 60 graden.

Na herhaalde vergeefse pogingen om met de tros van de sleepboot verbinding te maken met het schip, gelukte het stuurman Dancy van de "Turmoil" met een levensgevaarlijke sprong zich bij kapitein Carlsen te voegen.

Beide mannen op de "Flying Enterprise" besluiten te wachten tot de volgende dag met vastmaken van de sleepboot.

En dat gelukte en rond middaguur dat de "Turmoil" koers zette naar Falmouth met op sleeptouw de "Flying Enterprise" De Franse sleepboot "Abeille 25" is ook

De Franse sleepboot "Abeille 25" is ook in de buurt alsmede de Amerikaanse torpedobootjager "Willard Keith" Elke dag wordt er radio kontact gemaakt

Elke dag wordt er radio kontact gemaakt met de "Willard Keith" en men dacht dat de "Flying Enterprise" behouden in de haven van Falmouth aan zou komen.

De zee was rustiger geworden en de hoop op een veilige binnenkomst, ondanks haar zware slagzij was nog niet verkeken. De sleep vorderde gestaag met een snel

De sleep vorderde gestaag met een snelheid van 3 knopen.(5 KM) Op maandag 7 januari was de sleep nog

Op maandag 7 januari was de sleep nog 150 mijl verwijderd van de haven van Falmouth, die men in twee dagen zou kunnen bereiken.

Op 8 januari nam de wind weer toe en Kurt Carlsen met stuurman Dancy inspekteerden de sleepdraad van de "Tumoil", die stampend en slingerend en zeer langzaam haar weg vervolgde naar Falmouth.

De "Flying Enterprise" maakte meer water en de wind werd stormachtig uit West­Noordwestelijke richting.

Er moest worden gestopt met slepen want op de sleepdraad kwamen te grote krachten die niet opgevangen konden worden door de zware zeegang welke de beide schepen hevig deed slingeren. Vele uren werd er 'gaande' gehouden.

Vele uren werd er 'gaande' gehouden. Voor het eerst voelde Kurt Carlsen zoiets

Voor het eerst voelde Kurt Carlsen zoiets als angst.

Hij is duizelig van honger en slapeloosheid.

Op 9 januari gebeurde waar men al heel lang bang voor geweest was, de sleeptros brak en de "Flying Enterprise" werd een speelbal van de golven.

Men bevond zich nog maar 60 mijl van de haven van Falmouth, die zich al gereed maakte voor de ontvangst van deze twee mensen met hun schip.

Een vliegtuig scheerde laag over de "Flying Enterprise" en gooide een pakketje met voedsel omlaag, doch het miste doel en het verdween in de golven. De "Flying Enterprise" zakte weg naar

70 graden slagzij. Het werd duidelijk dat het einde van het drama snel naderbij kwam, of zou het schip de haven van Falmouth nog kunnen bereiken? De golven overspoelden de brug van de

De golven overspoelden de brug van de "Flying Enterprise" en beukten de opbouw aan stukken. De slagzij werd gaandeweg erger en het

De slagzij werd gaandeweg erger en het schip kwam steeds 'langzamer terug'.

De afstand naar Falmouth was nog maar 35 mijl, maar het uitzicht om toch nog de haven te bereiken werd zeer klein geacht. Het was donderdag 10 januari in de morgen dat nog werd geprobeerd met de sleeptros verbinding te maken met de sleepboot "Turmoil", maar dat lukte niet, want de twee mensen aan boord konden zich nauwelijks nog vast houden en de golven beukten op­ en tegen het schip, er was geen houden meer aan. Om 14.00 uur vroeg Carlsen of de mari

Om 14.00 uur vroeg Carlsen of de marinebasis een helicopter kon sturen, want het zou niet lang meer duren voor de "Flying Enterprise" zou zinken. Toen deze geariveerd was, werd zij door

Toen deze geariveerd was, werd zij door de stormachtige wind gedwongen om terug te keren.

Er zat niets anders op dan de mensen via de sleepboot van het schip af te halen en daar was grote haast bij.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen