Van Berllijnse naar EG-muur

Het leek allemaal zo mooi ruim eenjaar geleden. Toen het ijzeren gordijn werd afgebroken kwam een wijde markt in het Oosten in zicht. Oost-Europese landen rekenden in snel tempo af met centralistische marktsystemen en kozen voor de vrije markteconomie. Ingrijpende politieke reformaties gaven een vriendelijker gezicht aan Oost-Europa. De Europese Gemeenschap kon vleugels uitslaan naar nieuwe markten.

Dat was ook nodig voor de Europese boeren die benauwd tegen een afzetplafond aankeken en die daardoor gekonfronteerd werden met produktiebeperkingen en prijsdalingen. De sloop van de Berlijnse muur had meteen effekt: enkele dagen na het gat in de muur reden (veelal Nederlandse) vrachtwagens af en aan met groenten, fruit en bloemen. De Hollandse koopliedenmentaliteit rook afzet.

Driehoeksformule

De euforie van het grote Europese is weggelegd. De polirieke omwenteling moet nu worden vertaald in een economisch herstel met een open en vrije markt. Europa wil wel inspelen met meer uitvoer naar Oost-Europa, maar tegemoetkomend verkeer wordt met Argusogen gadegeslagen. Eigenlijk geeft dat de ambivalente - ook wel schijnheilige - houding weer van de Europese Gemeenschap. Export impliceert ook import, althans de ruimte voor import. En toch fronsen wij in West-Europa voor de importen vanuit Oost-Europa. De Gemeenschap juicht de ontwikkelingen achter Berlijn toe, maar wil haar hulp op een merkwaardige wijze uiten: geen markttoegang, wel financiële steun via krediet-garanties. En dat laatste nog op een heel aparte en 'excentrieke' manier. Hoe dat dan?

De EG heeft veel kritiek op de vleesimport vanuit Polen. Tsjechoslowakije en Hongarije. De Fransen hebben zelfs een stokje gestoken voor een vleesimport die naar hoeveelheid gemeten een peuleschil bleek. Met veel geplus en gemin is de EG bereid Oost-Europese landen te helpen via zogenaamde associatie-verdragen. Je zou verwachten dat de inhoud van die verdragen neerkomt op meer tweezijdige handel, dus export en import. Niets is minder waar. De EG heeft een merkwaardig foefje bedacht via een driehoeksformule. De genoemde drie Oost-Europese landen moeten bij voorkeur hun vlees verkopen aan de Russen. Voor zover dat niet al te vlot verloopt wil de Europese Gemeenschap dan in de komende vijf jaar het vlees mondjesmaat toelaten in West-Europa. Deze operatie wordt door de EG gesmeerd door aan de Russen een kredietgarantie van ruim één miljard gulden te geven. Dit soort triangulaire chicanes moeten de gulle opstelling van de Europese Gemeenschap bewijzen. Eigenlijk blijft het een huichelachtige opstelling van de EG.

Samenhang

De gekunstelde formule die in de associatie-akkoorden (tussen EG en drie Oost-Europese landen) is neergelegd zal niet lang stand houden. Allereerst zullen de Russen zich niet zo voor de West- Europese kar laten spannen. Tweedens zal Oost-Europa toch eisen dat de Gemeenschap haar poorten opent voor Produkten uit het Oosten. Derdens moeten Westerse sektoren (ook de land- en tuinbouw) erkennen dat een open, groter wordende markt lusten en lasten kent. Waarom alleen de lusten (Nederland exporteert bijvoorbeeld veel bloemen en pootaardappelen) en geen lasten (invoer van vlees, zuivel en granen)? Het is merkwaardig dat de Europese Gemeenschap de vrijhandel predikt en m de mondiale besprekingen (GATT) kiest voor openheid en konkurrentie. Tegelijkertijd probeert dezelfde Geiu^^ii3v,liaij een wal op te trekken tegen Oost-Europa, uit angst te worden overspoeld door Produkten van goede landbouwgronden en goedkope arbeid vanuit Oost-Europese landen De gespletenheid straalt er van af Het is te hopen dat de Gemeenschap een

Het is te hopen dat de Gemeenschap een geloofwaardige partner wordt van Öost- Europa en dat West-Europa het beste voor heeft met een groot Europese samenleving. Dat proces van integratie kost tijd, zorgvuldigheid en misschien ook hier en daar pijn. Dat neemt niet weg dat het proces doorgaat, maar dan liefst niet met associatie-verdragen waarvan de huichelachtigheid druipt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen