Prins Bernhard 80 jaar

DYNAMISCHE LOOPBAAN

K/l ET veel pf'acht en praal werd op 7 januari 1937 liet huweliji^ tussen kroonprinses Juliana en prins Bernhard in de Grote Kerk te Den Haag ingezegend. Tot verrassing van velen gaf het jonge paar er de voorkeur aan op paleis Soestdijk te gaan wonen en niet in het paleis op de Kneuterdijk in Den Haag, dat Juliana op haar achttiende jaar was toegewezen. Een deel van het nationale huwelijksgeschenk werd besteed aan een grondige restauratie van paleis Soestdijk, waar het jonge paar vanaf april 1937 zou wonen. Op 31 januari 1938 werd hun eerste dochter geboren, de huidige koningin Beatrix en ruim anderhalf jaar later was er wederom gezindsuitbreiding op Soestdijk.

Toen werd prinses Irene geboren.

Om redenen van veiligheid verhuisde het jonge gezin voor het begin van de Tweede Wereldoorlog (3 september 1939) tijdelijk naar paleis Noordeinde in Den Haag. Prins Bernhard hoopte met velen dat de oorlog evenals in 1914 ook nu langs Nederland heen zou gaan. Maar dat gebeurde niet. Op 10 mei

Maar dat gebeurde niet. Op 10 mei 1940 vielen de Duitse troepen Nederland binnen en twee dagen later kreeg prins Bernhard van koningin Wilhelmina te horen dat hij met zijn gezin naar Engeland moest vertrekken. Juliana vertrok later met de kinderen naar Canada, waar de prins hen a1 en toe opzocht, maar verder in Engeland zou verblijven.

Prins Bernhard, zeer geïnteresseerd in militaire zaken, volgde een opleiding tot oorlogsvlieger bij de RAF en hield zich verder vooral bezig met een reconstructie van de Nederlandse krijgsmacht. Met ingang van 3 september 1944 werd de prins benoemd tot opperbevelhebber der Nederlandse strijdkrachten, een functie waarvan hij kort na de bevrijding van ons vaderland werd ontheven, toen het eerste naoorlogse kabinet Schermerhorn­Drees werd gevormd en de democratie werd hersteld. De pnns bleef daarna via het werk van inspecteur­generaal van de krijgsmacht op alle onderdelen goed geïnformeerd over onze nationale defensie. Zijn functie (inspecteurgeneraal) was echter uitsluitend een adviserende en controlerende. Ambassadeur

TOEN op 6 september 1948 prinses Juliana werd ingehuldigd als koningin, rees de vraag wat prins Bernhard in zijn positie zou kunnen gaan doen. Bernhard was niet tevreden met het vervullen van representatieve taken, het knippen van linten en het leggen van eerste stenen en hij had andere ambities dan zijn voorganger prins Hendrik, die voorzitter van het Rode Kruis was en ook actief anticipeerde in de padvindersbeweging

De ambities van prins Bernhard reikten verder Hij wilde een rol met concrete inhoud vervullen in onze samenleving En hij zocht die krachtens zijn opleiding en aanleg vooral op economisch gebied. Vanaf 1950, toen hij zijn eerste grote reis maakte naar Zuid­Amerika, reisde de prins als een soort 'goodwill ambassadeur" naar alle windstreken Hij slaagde er in vele contacten tussen Nederlandse en buitenlandse zakenlieden tot stand te brengen De prins kende trouwens veel Nederlandse industriëlen, zakenmensen en economiewetenschappers persoonlijk Die ontmoette hij als commissaris >'an grote bedrijven als de KLM, Fokker en Hoogovens, of als curator van de Economische Hogeschool in Rotterdam

De kabinetten uit die jaren '50 tot '70 waren zich er echter onvoldoende van bewust, dat er gevaarlijke kanten zitten aan een te sterke betrokkenheid van een lid van het koninklijk huis m b t het zakenleven Het zakenleven is een wereld vol dynamiek en daarom uitermate fascinerend, maar het is ook een wereld vol valkuilen, waaraan zelfs de sterkste Karakters met altijd weerstand kunnen bieden In 1976 dook de naam van de prins op in verband met een uitgebreid corruptieschandaal, de zogenaamde Lockheed­affaire. Drie vooraanstaande Nederlanders (mr. Donner, dr Holtrop en drs Peschar) kregen de opdracht de eventuele betrokkenheid van de prins in deze affaire te onderzoeken. Vergeven

DE Lockheed­affaire zorgde voor een enorme deining onder de Nederlandse bevolking, maar die duurde eigenlijk maar kort. Opvallend was dat de affaire niet leidde tot een verzwakking van het koningshuis en dat er ook met republikeinse stormen de kop opstaken.

Dal moet vooral worden toegeschreven aan de grote populariteit die koningin Juliana genoot. Haar gezag was zo groot, dat het koningshuis ook deze schok te boven kon komen. Maar ook de populariteit van de prins was met gering, zodat de overgrote meerderheid van onze bevolking bereid bleek hem zijn misstap te'vergeven. Wel verdween de prins nu meer naar de achtergrond, zeker nadat in 1980 Juliana afstand van de troon deed ten behoeve van haar oudste dochter Beatrix.

EEN en ander wilde niet zeggen dat een uitermate dynamische man als prins Bernhard met de armen over elkaar ging zitten. Bekend zijn bijvoorbeeld zijn activiteiten ten behoeve van het Worldlife Fund, opgericht in 1961, een fonds dat in eerste instantie vooral probeerde om wilde diersoorten voor uitsterven te behoeden, maar later uitgroeide tot een natuurbeschermingsfonds in bredere zin. Met grote overtuiging heeft de prins zich altijd voor dit fonds ingezet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen