DWINGENDE
Grote gebeurtenissen werpen hun schaduw vooruit. Dat is een bekend gezegde. We ervaren het ook weer in ons land. Zo langzamerhand gaan de politieke partijen weer hun posities innemen voor de verkiezingen, die zo God het wil volgend jaar weer zullen worden gehouden.
Er zijn verschillende redenen aan te wijzen, waaro'm de belangstelling voor deze verkiezingen groter zal zijn dan voorheen. In de eerste plaats zullen ze worden gehouden iil een periode waann er grote spanningen in ons land ontstaan zijn op het sociaal-economisch terrein. De dwingende noodzaak tot bezuinigen vraagt om ingrijpende maatregelen. Tot nu toe hebben we de konsekwenties daarvan ontlopen. Weliswaar kwamen er forse plannen op papier, maar de vertaling daarvan kwam in de werkelijkheid toch neer op een gematigde ingreep. In ieder geval heeft deze gang van zaken wel veroorzaakt, dat bij de vakbeweging begrip ging ontstaan voor de ontstane problematiek. Het is ook tot haar doorgedrongen, dat de bomen niet tot in de hpmel doorgroeien. De vraag is natuurlijk wel in hoeverre de politieke partijen erin slagen zullen om binnen de ontstane moeilijkheden hun politieke doelstellingen duidelijk te maken. In de eerste plaats is dat een moeilijke opgave omdat het O'm begrippen en voorwaarden gaat, die vele kiezers niet begrijpen. Vervolgens omdat het niet zo aantrekkelijk is kiezers te winnen met de boodschap, dat we minder zullen moeten verdienen, dat we afstand zullen moeten nemen van ons luxe leven.
Daarom kunnen we verwachten, dat er allerlei andere zaken aan de orde gesteld zullen worden die gemakkelijker voor de politieke partijen zullen liggen. Zo kunnen we verwachten, dat grote aandacht aan onze relatie met Zuid- Afrika zal worden gegeven. Uiteraard in de meest vernietigende zin. Dan kunnen we met elkaar om het hardst schreeuwen, zonder dat dit voor ons voelbare konsekwenties heeft. Die konsekwenties zijn er natuurlijk wel, alleen we voelen ze niet zo. Want om het onredelijke van onze harde houding aan te tonen tegenover dat land is niet zo eenvoudig. Ook al omdat we in vele gevallen afgeleerd hebben, zelfstandig te denken. Wie die kunst nog verstaat, is reeds lang tot de konklusie gekomen, dat wat de politici ons te dien aanzien wijs maken willen, slechts een verdere verharding van Zuid-Afrika ten aanzien van ons land ten gevolge heeft. Die is reeds lang tot de wetenschap gekomen, dat de pluriformiteit in dat land veel ingewikkelder is, dan onze politici ons willen doen geloven. Daarnaast zullen weer allerlei discussies ontstaan over de uitbouw en toepassing van kernenergie, kernbewapening en over de hoogte van de militaire uitgaven. Maar ook hier geldt weer, dat we gemakkelijk zeer progressief kunnen zijn, omdat de konsekwenties van een dergelijke houding slechts op lange termijn hun snijdende gevolgen zullen doen voelen.
Zo zouden we nog door kunnen gaan. Het is echter weinig verkwikkend. Want al met al betekent het toch wel, dat we ons weer bezig gaan houden met bijzaken en fundamentele kwesties niet zullen durven beantwoorden.
Een andere kwestie waarom de belangstelling voor de volgend jaar te houden verkiezingen groter zal zijn dan in het nabije verleden, ligt in het feit, dat het CDA voor het eerst als Christen-Democratisch Appèl aan de verkiezingen zal deelnemen. Daarmede wordt een hoofdstuk afgesloten in de politieke geschiedenis van ons land. De oude confessionele partijen, zoals KVP, ARP en CHU zijn daarmede dan van het toneel verdwenen en een wat naar het kleurloze neigende middenpartij verschijnt. Want dat is het trieste in deze gehele
Want dat is het trieste in deze gehele ontwikkeling, dat een duidelijk door de confessie geprofileerde politieke keuze steeds minder mogelijk wordt. In dien zin is het CDA een profiel van de voortgaande ontkerstening in ons land. Om de confessie nu helemaal aan de kant te schuiven, gaat nog velen te ver, maar om daar dan de konsekwenties van te aanvaarden, daarvoor schrikt men terug, en vlucht in wat vage termen. Het is duidelijk dat een dergelijke houding vooral jongeren niet aanspreekt. Het staat dan ook nog te bezien in hoeverre het CDA erin zal slagen jongeren aan te spreken. Veel meer moeten we verwachten, dat velen naar D'66 onder Jan Terlouw zullen vluchten. Want dit fenomeen in de nederlandse politieke situatie slaagt erin een ontplofte, zieltogende partij zo aantrekkelijk te profileren, dat ze een grote kans maakt de WD voorbij te streven en de derde partij in ons land te worden. Zo zullen we een onrustige herfst en winter tegemoet gaan. Geen vrolijk
vooruitzicht, want de verwijdering onder ons volk zal daarmede toenemen. In die situatie staat Schriftgebonden politiek voor een bijna onmogelijke opgave. Want ze is krachtens haar aard gebonden om met fundamentele problemen de verkiezingsstrijd in te gaan, die zoals het er nu voorstaat weinig aftrek genieten. Zal ze daartoe in staat zijn? Want dan is eenheid rond het beginsel, rond de noodzaak om die fundamentele problemen aan de orde te stellen een eerste vereiste. Of hebben we die eenheid van gevoelen reeds lang geofferd op het altaar van de polarisatie, door ons bij anderen zo verafschuwd?
Dan maakt Schriftgebonden politiek zichzelf ongeloofwaardig.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 juni 1980
Eilanden-Nieuws | 10 Pagina's