UIT HET KIJKVENSTER
Het moderne apostolaat — De midden - orthodoxie — De rechte prediliing —
Opnieuw vraagt de Open Brief, die 24 predikanten van de Nederlandse Hervormde Kerk aan ambtsdragers en jetneenteleden hebben gericht, onze aandacht. Vorige week zagen we, hoe de vinger gelegd werd bij het feit dat m de na-oorlogse jaren het apostolaat naar voren geschoven is op een wijze ijie bedenkelijk is voor een goed functioneren van het pastoraat. Het tweede bezwaar van de ondertekenaars is gericht tegen de praktijk van het apostolaat, dat naar hun mening (en ik dacht terecht) niet op schriftuurlijke wijze wordt beoefend.
De grens tussen kerk en wereld is in moderne apostolaatskringen uitgewist, de verhouding tussen kerk en wereld is scheefgetrokken. Het beste bewijs daarvoor is het feit dat het werk van de Engelse bisschop John Robinson „Eerlijk voor God" juist in die kringen zo'n opgang heeft gemaakt. De mensen van het moderne apostolaat hebben een optimistische kijk op de huidige, volstrekt gesaeculariseerde wereld, maar deze visie verschilt radicaal van de bijbelse visie op mens, wereld en geschiedenis. Het Evangelie met z'n boodschap van zonde en genade, dat niet naar de mens IS, wordt toch voor de moderne mens pasklaar gemaakt en „ingevoegd in de moderne existentie". Het gevolg is uiteraard dat er „geen wervende en winnende kracht uitgaat op de zielen der mensen om ze te behouden van het nabije verderf".
Tengevolge vön deze ontwikkeling is er in de kerk een spanning ontstaan tussen „de officiële, kerkelijke theologie en het geloof der gemeente. Niet alleen dat de kerkelijke leiders en woordvoerders de geloofstaal van de levende gemeente niet meer kunnen verstaan, en daardoor bastaarden geworden zijn van hun eigen traditie; maar wat nog erger is, in superieure hooghartigheid, die nergens op berust dan op wereldse wijsheid, brandmerken zij het geloof der gemeente als fundamentalistisch, piëtistisch, achterlijk, romantisch, niet modern."
Me dunkt, dat hier zaken aan de orde ges(bld worden, die ter harte genomen mogen worden. Wie enigszins thuis is op het kerkelijk erf zal moeten toegeven, dat dit schilderij met z'n donkere kleuren toch een waarheidsgetrouw beeld geeft van de kerk.
Als vanzelf komt de vraag op: „Hoe is dit nu toch gekomen?" De opstellers van deze Open Brief hebben op deze vraag gerekend en ook getracht er een antwoord op te geven.
Hoewel niemand inzake de schuldvraag vrijuit gaat, wijzen de briefschrijvers toch als hoofdschuldige aan: de midden-orthodoxe theologie, die na de oorlog heel het kerkelijk leven beheerst. Zó staat het letterlijk in de Open Brief: ,De Middenorthodoxie leeft uit een thelicgie, waarin de liefde Gods,/ ons geopenbaard in het Evangelie, geworden is tot eeïi goddelijk principe, een boventijdelijke, algemene waarheid, een heilige vanzelfsprekendheid, die wel in Jezus Christus onthuld is, maar nochtans van alle eeuwigheid af voor allen en iedereen geldt, en daarom nu ook door alle mensen geloofd moet worden". En aangezien de genade zo goedkoop geworden is, maakt deze prediking ook „geen ernst meer met de zonde, het ongeloof, het oordeel, de verwerping en ie eeuwige verlorenheid". En daardoor lieeft deze prediking ook weinig of geen fiect. De Midden-orthodoxie schijnt dit manco zelf wel aan te voelen, want ze Iracht het op alle mogelijke manieren ;e compenseren.
In het licht van het bovenstaande konen de opstellers van de Open Brief tot ie conclusie dat de vraag naar de rechprediking nog altijd beslissend is TOr het bestaan en het voortbestaan 'an de kerk. Het gebrek aan deze reche prediking heeft in de vorige eeuw, naar ook in onze eeuw velen van de terk vervreemd of hen een onderdak 'oen zoeken in andere kerken. „Hier ligt een oude en diepe schuld als een ban op de Hervormde Kerk". De Open Brief spreekt dan verder
De Open Brief spreekt dan verder over de rechte prediking, die moet zijn „een betoning van Geest en kracht". „Niet alleen Evangelie, maar ook Wet; niet alleen liefde, maar ook toorn; niet alleen redding, maar ook verlorenheid; niet alleen vergeving, maar ook gericht; niet alleen verkiezing, maar ook verwerping; niet alleen hemel, maar ook hel; niet alleen het Koninkrijk, maar ook de eeuwige dood".
En daardoor „staat de rechte prediking ook geheel averechts op het levensgevoel van de moderne mens". Maar juist deze prediking is in staat de leugens te ontmaskeren. En alleen op deze rechte prediking heeft God Zijn zegen en de Heilige Geest beloofd.
Dat was in het kort weergegeven de inhoud van de Open Brief. Er staat veel meer in dat de moeite van het doorgeven waard zou zijn, maar dat laat de tijd en de ruimte niet toe. Ik heb met opzet zoveel mogelijk schrijve:;s zelf aan het Woord gelaten, dan komt de Brief het best tot zijn recht. Ik heb er weinig aan toe te voegen, het was me uit het hart gegrepen. Het heeft me diep bedroefd dat een dergelijke aanklacht tegen de doorsnee-prediking in de vaderlandse kerk nodig was, maar het heeft me ook verheugd, dat er nog ambtsdragers zijn, die de geloofsmoed kunnen opbrengen, in het openbaar te protesteren tegen de gang van zaken. Want hun ambt zal het niet kosten (zo tolerant zijn de kerkelijke machthebbers nog wel), maar hun naam kost het bij een bepaald deel van het kerkvolk zeker wel. Als iemand het aandurft, de slapers wakker te schrikken, dan is het nog altijd: „Zijt gij die beroerder Israels? Dat is ook wel gebleken uit de reakties, die op deze Open Brief zijn gevolgd. Daaraan willen we volgende week nog graag enige aandacht besteden. WAARNEMER.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 december 1967
Eilanden-Nieuws | 14 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 december 1967
Eilanden-Nieuws | 14 Pagina's