Het Graf In De Polder
Zeeuwse wandelingen
Een graf midden in de polder, ergens tussen Biervliet en Hoofdplaat, met een grote steen erop, wie verwacht dat daar? „Hier ligt begraven de weledele gestrenge heer Mr. Willem Schorer" staat er in de steen gebeiteld. Dan volgen zijn ambten, geboortedatum (1717) en jaar van overlijden (1800) en de teksten Job 14 : 1 en 2, Psalm 39 : 5 en 6, Psalm 90 : 10.
Warmeer u deze teksten in uw Bijbel opslaat, ziet u dat ze wijzen op de korte duur en de vergankelijkheid van het menselijk leven, vergeleken met een bloem die verwelkt en een schaduw die heenvliedt.
Vroeger had ik het graf reeds een paar keer bezocht en deze zomer heb ik het weer gezien. De A.N.W.B. heeft n.1. een mooie route uitgestippeld door Zeeuwsch - Vlaanderen en wanneer men deze weg volgt, komt men ook langs het graf. De meesten zullen er niets van bemerken, het ligt wat hoog op een dijk en ongemerkt rijdt men er voorbij zonder er erg in te hebben. Wie het weet stopt even, gaat de dijk op en ziet daar Schorer's graf, zoals iedereen in die streek het noemt. Buiten deze omgeving weten de meeste Zeeuwen er niets vanaf.
Het geslacht Schorer.
Deze familie is oorspronkelijk afkomstig uit Augsburg, waar ze zich met de lakenhandel bezig hielden. Later vestigden ze zich in Aken, vanwaar Lucas Schorer in 't begin der 17e eeuw naar Middelburg verhuisde. De Schorers zijn echte Zeeuwen geworden, een voorname bekende familie zelfs. Nog wonen er hier nakomelingen van dit geslacht.
Bedoelde Willem Schorer werd in 1717 te Middelburg geboren, waar zijn vader burgemeester was. Een eeuw later was er weer een Schorer burgemeester, zoals u uit de artikelen over Napoleon van J. Adriaense in ons blad van augustus '66 hebt kunnen lezen.
Zijn moeder heette Hillegonda Alida Paspoort, eveneens een bekende Zeeuwse familie, 's Zomers woonden ze op de buitenplaats Arnestein, nu is daar nog een hofstede van die naam.
Nadat hij zijn studie te Middelburg en Leiden voltooid had, promoveerde hij in laatstgenoemde stad.
Toen hij 6 jaar was, stierf zifli moeder, die hem uitgebreide bezittingen in Staats-Vlaanderen naliet. Zijn werkterrein zien we dan ook dikwijls in dit gedeelte van Zeeland. In 1740 werd hij lid, in 1765 president van de Raad van Vlaanderen. Toen ons land bij Frankrijk werd ingelijfd (1795), werd dit college opgeheven. Door zijn bemiddeling is hier een jarenlang geschil tot een oplossing gebracht, n.1. de kwestie over de schorren van Hoofdplaat.
Hoofdplaat.
Een paar eeuwen terug reeds hadden zich hier voor de kust schorren gevormd, die steeds hoger werden. Op een oude kaart wordt dit schor aangeduid met de naam Hoogplaat, er bevonden zich ook schapestellen op als verblijf van de daar grazende schapen.
Omstreeks 1700 wilden de Staten van Zeeland deze schorren verkopen. Maar hadden ze daartoe het recht? Neen zeiden andere rechthebbenden. Dat waren er heel wat: de ambachtsheer van Biervliet, de erven van Jacob Cats (die hier veel land ingepolderd had), het college van het Vrije van Sluis, het stadsbestuur van Biervliet, de Algemene Staten (Staten Generaal). Zoals U ziet, waren er heel wat die meenden aanspraak te kunnen maken op het eigendom van deze Hoogplaat. Jarenlang is de zaak slepende gehouden en van verkopen kwam niets. In de tijd van Mr. Willem Schorer werd de zaak geschikt. Hij verdedigde de provincie Zeeland; deze zou 3/5 van de gronden krijgen en de Staten Generaal (waartoe Z.-Vlaanderen behoorde, vandaar de naam Generaliteitslanden of Staats-Vlaanderen) kregen 2/5 deel.
Van 1775-1790 heeft men dit hooggelegen schor bedijkt, de naam van het dorp Hoofdplaat (Hoogplaat) herinnert er nog aan. Vroeger lag dit dorpje midden in de nieuwe polder, tegenwoordig vlak bij het' water. Een bewijs dat er dus al heel wat van deze indijking door de zee verzwolgen is, een verschijnsel dat we op meer plaatsen aan de zeekust waarnemen. De zee geeft en de zee neemt!
Het nieuwe dorpje kreeg in 1785 een Protestantse en toen in 1795 de Fransen kwamen en er gelijkheid van godsdienst kwam een Roomse kerk.
Een veelbewogen leven.
Behalve zijn pleidooi voor het recht van de provincie Zeeland op deze aangroeiende schorren heeft Mr. Schorer nog meer geschreven. Hij was tegen het begraven in de kerken. Dit werd later verboden. Ook was hij tegen de pijnbank om een bekentenis af te dwingen, ook deze methode is afgeschaft (1798). Zo heeft hij eveneens geijverd voor de afschaffing van de slavernij en ook hierin heeft hij, al is het vele tientallen jaren later, gelijk gekregen. Dat waren voor zijn tijd erg „progressieve" ideeën, zoals we dat woord tegenwoordig veel gebruiken. Hiermee was hij zijn tijd ver vooruit en
Hiermee was hij zijn tijd ver vooruit en dat hij in vele opzichten juist gezien had, blijkt pas vele jaren na zijn dood.
Een onverkwikkelijke geschiedenis in zijn leven is zijn echtscheidingsproces. In 1740 was hij getrouwd met Anna Elisabeth Eversdijk uit Goes. Dit huwelijk liet hij 7 jaar later door het gerecht ontbinden. Zowel hij als zijn vroegere vrouw zijn hertrouwd. Mr. Schorer in 1750 met Juliana Philippi, waarbij hij één dochter heeft verwekt. De laatste jaren van zijn leven was hij wat moeilijk van spraak, maar ove-rigens had hij een krachtig gestel: hij is bijna 84 jaar oud geworden. Toen hij op 6 december 1800 uit de kerk kwam, kreeg hij een beroerte en werd dood in zijn woning in de Gortstraat te Middelburg gedragen.
Hij had reeds vroeger de wens te kennen gegeven, dat hij begraven wilde worden te midden van zijn bezittingen in Staats-Vlaanderen. Daar op de dijk tussen de Amaliapolder (genoemd naar Amalia van Solms, de vrouw van Frederik Hendrik) en de St. Pieterspolder is zijn graf nog te vinden.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 oktober 1967
Eilanden-Nieuws | 10 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 oktober 1967
Eilanden-Nieuws | 10 Pagina's