Crisis in de K.V.P.

- 3 - De linkervleugel in de K.V.P., die aarin altijd aanwezig is geweest, lijkt door de geestelijke stroomvernelling van de laatste jaren niet aleen aan omvang gewonnen te hebben, aar ook in radicaliteit. De recente poitieke geschiedenis is er ook niet •eemd aan. Met name het optreden en 'e val van het kabinet-Cals vormt een elangnjke factor in deze ontwikkeling. it kabinet, dat achttien maanden ons ld geregeerd heeft, was gebaseerd op en coalitie van de K.V.P., de P.v'.d.A. a de A.R.P. Nog altijd is deze contructie het ideaal van alle radicalen ndanks het feit, dat Cals c.s. met hun verspannen program en niet verantroord uitgavenpeil de regeringsmachile hadden doen vastlopen. In de nacht; an Schmelzer is de kiem gelegd voor e troebelen in de K.V.P., die nu tot onbekende consequenties zullen aan voeren. Naast de rancune-mentaiteit van Cals en Bogaers speelt ook n voorname rol in dit proces de om- ;andigheid, dat het Ned. Katholiek 'akverbond onder leiding van de radiaal Mertens, de Kath. Radio Omroep nder Mr. van Doorn, het bekende, eelgelezen R.K. ochtendblad „De 'olkskrant", eigendom van het N.K.V. n derhalve eveneens zeer progressief, nevens de Jongeren-organisaties, zich an de kant van de christen-radicale oep scharen. Deze beschikt dus over achtige en invloedrijke bondgenoten de vakbeweging en de diverse publiiteitsmedia. Maar ook in de Kameracties bevinden zich radicalen. In de eede Kamer hebben leden zich soliair verklaard met de groep-Bogaers, lar in feite zijn er beslist nog meer. Oud-minister-president Cals schijnt ich enigermate teruggetrokken te heben i.v.m. zijn benoeming tot voorzitter an de Staatscommissie voor herzieig van de Grondwet, zodat drs. Boaers als woordvoerder optreedt. Diens oep heeft een adres gericht aan het artijbestuur en de partijraad, waarin haar standpunt uiteenzet. Dit komt, ort samengevat, op het volgende neer. Op 8 en 9 december a.s. zal de partijlad van de K.V.P. beslissen over de lekomst van de katholieke politieke rganisatie in Nederland. De adressan- En doen een beroep op dat college de logelijkheid te openen voor een kraehig vooruitstrevend beleid. De K.VrP. loet als grootste partij een belangrijke iijdrage leveren in de politieke verieuwing. Zij moet contact opnemen net andere partijen en groepen, die oomitstrevend zijn in de zin, dat zy reven naar wezeniyke hervormingen an de maatschapptj. Tussen hen moet oór de volgende verkiezingen een lechte samenwerking tot stand komen, ie een meerderheid in het parlement an ar behalen. Samen moeten ze een ont 'erp van een vooruitstrevend regeingsprogram aan de kiezers voorleggen lus een Iqst van kandidaat-ministers. let mag bij deze samenwerking niet ' iven bij de katholieke en protestant^- groepen, maar de P.v.d. A. en D'66 logen niet worden -uitgesloten,. Wij loeten geen overdreven eerbied hebben oorgevestigde machten, voor verouerde eigendomsverhoudingen, tradities n andere remmen op de vernieuwing. *)k moet er gestreden worden tegen ï zelfzucht en moeten we bereid zijn eigendommen, vrijheden, rechten en ibolen te beperken of pr^js te geven ir die van de gemeenschap. Er moet elan gewerkt worden aan een [entijdse concretisering (omlijning) o een radicaal-vooruitstrevende po- Hek in christelijke zin. Er is geen rein om af te zien van een christeiyk ilitieke organisatie. Wat men dus wil is dit:

breken met de lood-om-oud-ijzeriMrie m.a.w. niet langer nu eens met P.v d.A en dan weer met de V.V.D. lenwerken, maar definitief kiezen r de eerste.

er ,noet samen met de P.v.d.A. en 66 oen progressieve politiek worden 'HüPrd.

De omvang van de samenwerkende 'leptn moet zodanig zijn, dat deze '«feiitratie kans heeft de verkiezingen J ftiPnen. iCit 'Ut overzicht blijkt onomstotelijk,

' iCit 'Ut overzicht blijkt onomstotelijk, 5' \ (rwezenlijking van deze verlan- K i ii moeten leiden tot een radicale panuering van ons politiek bestel. Al * niet progressief of niet voldoende "gressief is, moet definitief worden techakeld bij de kabinetsformaties. "s zal dan de V.V.D. permanent in de 'positie worden gedrongen evenals een •litse C.H.U., eventueel een rechtse splitsing van de A.R.P. en een dito K. partij. Men ziet, dat de heren hoverwachtingen hebben van hun actie •^e heer Bogaers heeft op één en an- 'f een toelichting gegeven en ver- "arde o.a. het volgende: „Wij willen '' aanzetten tot een scheuring in de •P.; wel de partij ombuigen in de fteaal vooruitstrevende, richting en scheiding der geesten bewerken 'P volgt echter automatisch een Zuring). Wij moeten bezield worden 'f Pen radicaal-evangelische bewo- '"'leid; mede gebaseerd op de ency- [^ten Pacem in terris en Populorum ?ressio. ik heb er alle vertrouwen in ^^ We voor onze gedachten een meer- ' ''"Md vinden. Mochten we niettemin "^6 partijraad egn nederlaag lijden, ^ zouden we deze nieuwe situatie "Sten bestuderen. Wat betreft het gesprek van de „achttien" (het contact van K.V.P., A.R.P. en C.H.U. met ieder zes vertegenwoordigers over een federatieve samenwerking tussen de drie confessionele partijen), dit achten we wel nuttig, maar niet van primair belang. Eerst moet onderzocht worden of deze drie partijen werkelijk radicaal -vooruitstrevende partijen zijn en of ze bereid zijn tot samenwerking met de P.v.d.A. en D'66. Dan kan er een breed progressief samenwerkingsverband worden gevormd van al deze groepen". Het is duidelijk, dat in deze richtlijnen in wezen een soort socialistische politiek ligt opgesloten. Men kan proberen het te verdoezelen, maar uit alles blijkt, dat de z.g. progressiviteit van de roomse, anti-revolutionaire en eventueel chr. historische politici in feite roodgetint is. De maatschappijhervormingen die men voorstaat, zijn ontleend aan de socialistische terminologie: weg met verouderde eigendomsverhoudingen, beperking of prijsgeving van eigendommen, vrijheden en rechten en overheveling daarvan aan de gemeenschap d.i. de staat.

Wat speciaal deze linkse K.V.P.'ers voor ogen staat, is de totale afbraak van wat zij de liberale maatschappij noemen en de schepping van een staatsgemeenschap, die in hoge mate gesocialiseerd is. De huidige situatie gaat hun blijkbaar nog niet ver genoeg. We worden nog niet genoeg ingekapseld in allerlei wetten en regelingen, die ons het laatste restje vrijheid ontnemen. De belastingen zijn voor hen nog niet hoog genoeg. Ze vinden, dat de staatsbemoeiing nog lang niet ver genoeg gaat en ze zien niet in, dat de liberale staat al lang vervangen is door een half socialistische. Deze progressieve lieden zijn in wezen socialisten met een christelijk etiket. Ze konden veel beter maar linea recta naar de P.v.d.A. overlopen dan zoals nu de christelijke partijen onveilig maken en proberen om te buigen in rode richting of in ieder geval een eigen radicale partij oprichten.

Het ziet er echter niet naar uit, dat dit gebeuren zal. De radicale roomse Kamerleden blijven in de fractie, beloven zelfs het Kabinet-De Jong dat duidelijk verschilt van dat van Cals, te steunen en ze zullen niet als groep optreden. Ze wensen geen chaos in de partij, zei één van hun leiders drs. Aerden. Wel blijven ze een christen-radicale ontwikkeling binnen de partij bevorderen. Een kabinetscrisis komt er dus niet. Het wordt geen revolutie, maar een evolutie. Is daarom de actie van de radicalen onschuldig? Wij geloven het beslist niet.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen