Wat is een koude ,,Put"?
Een reisje door de atmosfeer
(Van onze weerkundige medewerker) In het dagelijks weerpraatje van het K.N.M.I. wordt zo af en toe gesproken over een zgn. „koude put". Wat is een koude put eigenlijk, vraagt een van onze geïnteresseerde lezers. In het kort gezegd, is een koude put een afgesloten hoeveelheid koude, soms zeer koude lucht (waarin dikwijls temperaturen van meer dan 40 gr C. onder nul voorkomen), welke zich niet aan de grond maar op grote hoogte bevindt. Op het weerkaartje dat dagelijks door het K.N. M.I. wordt verstrekt, is dan ook een zgn. hoogtekaart afgedrukt. Dit kaartje geeft behalve de luchtstroming ook de windsnelheden en temperaturen aan, die op een hoogte van ongeveer 5500 meter boven de grond worden waargenomen. Deze gegevens werden vroeger ver
Deze gegevens werden vroeger verkregen door in tal van landen elke dag een vliegtuig, uitgerust met een zelfregistrerende baro-, thermo- en hydrograaf, tot een hoogte van 5 ä 6 km de lucht in te sturen. In ons land gebeurde dit destijds op het Vliegveld Soesterberg. Thans komen hier al geen vliegtuigen meer aan te pas. Alleen in oorlogstijd stuurt men nog een vliegtuig met deze meetinstrumenten boven vijandelijk gebied, om zo iets van de hoogtestroming, temperatuur enz. te weten te komen. Het is de zgn. Radiosonde, die dit werk heeft overgenomen. Dit apparaat wordt opgelaten aan een
Dit apparaat wordt opgelaten aan een grote ballon en stijgt soms tot een hoogte van 10 é, 15 km., terwijl het onder het stijgen de geheimen van de atmosfeer door middel van een zendertje verklapt. Over de werking van deze radiosonde in een volgend artikel meer.
Zoals velen al bekend is, stroomt de lucht om een depressiecentrum naar het midden, om gedeeltelijk op te stijgen. Daar er aan de achterzijde van een depressie steeds koude lucht — veelal met stormsnelheid — wordt aangezogen, zal deze zodra zij in het centrum is aangekomen, voor een groot deel naar boven uitwijken. Tot op grote hoogte is deze depressie op de hoogtekaarten terug te vinden en vrij zien dan ook, dat er in de bovenlucht een depressie aanwezig is. Aan de grond sterft deze depressie lang zaam uit, maar op grotere hoogte blijft zij nog vele dagen achter. De ingesloten koude lucht, die in deze depressie wordt aangetroffen, noemt men een koude PUT. De koude lucht, die hierin is opgepot, blijft gedeeltelijk rondcirculeren (als in een ronde put) en houdt daardoor de aan de grond reeds geheel verdwenen depressie op grotere hoogte nog enige dagen langer in leven. Op het weerkaartje van 4 December 1950 treffen wij een dergelijke koude put aan boven Midden Engeland, waarbij op 5000 meter een temperatuur van —41 gr C. voorkwam. Op Zondag 17 December troffen vnj een dergelijke koude put aan juist boven De Bilt, met een temperatuur van —38 gr. C. Ook aan de grond gaat een passage van een koude PUT lang niet altijd onopgemerkt voorbij. In het zomerhalfjaar hebben zij dikwijls flinke onweersbuien tot gevolg, vergezeld van hagelval, windhozen en sterke windstoten. Ook laat in het voorjaar kunnen zij funeste gevolgen hebben, hetgeen wij verleden jaar April nog hebben gezien, toen er op de 25ste in ons gehele land, evenals in Engeland, flink wat sneeuw viel (alles wit) als gevolg van de passage van een koude put. In De Bilt heerste op 6000 m een temperatuur van —40 gr. C.
Een koude put verplaatst zich meestal zeer langzaam en is dan ook vaak dagen aaneen op de weerkaarten te volgen. Voor het opstellen van weersverwachtingen dus zeer belangrijk. Waarnemingen van de bovenlucht zijn niet alleen van belang voor het luchtverkeer, maar ook voor het opstellen van weersverwachtingen aan de grond. Vandaar ook de belangrijkheid van de radiosonde opstijgingen ,al zijn deze kostbaar.
Rondom de Landbouwschool
Vrijdag, 13 April hebben de adspirantleerlingen toelatingsexamen gedaan voor de eerste klasse onzer school. Dit examen bestaat uit het maken van een dictee, bestaande uit 15 zinnen en 10 moeilijke woorden en uit het maken van een stel rekenwerk. Het aantal fouten in de 15 zinnen varieerde van 2 tot 15, gemiddeld 7, en in de 10 moeilijke woorden van O tot5, gemiddeld 2%. Gemiddeld was dit taalwerk beter dan vorig jaar. Voor het rekenwerk worden bij de waardering, cijfers gegeven voor de hoofdbewerkingen. Optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen, zowel met hele getallen, als met tiendelige en gewone breuken, voor het maken van sommen met hele, en met breuk procenten, voor lengte-, oppervlakte- en inhoudsmaten, voor gewichten, en voor het maken van een eenvoudig vraagstukje. In totaal kunnen voor rekenen 140 punten worden gehaald. De behaalde aantallen punten varieerden van 118 tot 59. (gemiddeld 91.)
Vooral die leerlingen, die op school gewoon zijn het maken van sommen over het metriek stelsel een kaart te gebruiken, waarop de verschillende gegevens zijn afgedrukt, hebben moeite met het invullen van deze sommen, wanneer ze deze kaart niet kunnen gebruiken. Ze weten bv. niet dat 1 hectoliter 100 liter is, omdat ze bij gebruik van deze kaart, alles mechanisch invullen, zonder daarbij na te denken. Zou het daarom niet wenselijk zijn, dat deze kaarten alleen worden gebruikt bij het bespreken van deze materie, doch dat zij bij het maken van opgaven over het metriek stelsel worden opgeborgen? Onze ervaring heeft ons geleerd, dat daardoor het inzicht in de verhoudingen bij lengte-oppervlakte- en inhoudsmaten wordt verdiept.
Zeepost voor oost en west
Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk terpost moet zijn bezorgd staan, tussen haakjes, achter de naam van het schip vermeld: Nieuw Guinea: s.s. Billiton (10 Mei) Suriname: m.s. Bonaire (9 Mei) Canada: s.s. Veendam (25 April)
VLAAJBDINGEN—BRIELLE WEER FEB BOOT
Nu de sluis, die toegang geeft tot de Brielse Maas gereed is gekomen, zal met ingang van 23 April de passagiersdienst Vlaardingen-Brielle weer dagelijks per boot worden onderhouden.
Voor de eerste klasse zijn geslaagd: Pieter Hugo Grinwis en Dimmen Hoek te Ouddorp, Arie Jan van der Vliet te Melissant, Ary Tanis, Gerard Maasdam, Cornells van der Groef te Dirksland, Klaas Vroegindeweij, Aren Leendert van Wezel te Middelharnis, Aren Vroegindeweij, Jan Hanenberg, Johannes van Nimwegen, Arie Hoogzand en Cornells Born te Sommelsdijk, Hendrik van Prooijen, Bert Tijl, Dingeman van der Mast en Dingeman Melissant te Nieuwe Tonge, Leen Soldaat te Stad aan 't Haringvliet en Jacob Leydens te Den Bommel. We verwachten van de ouders van deze leerlingen, dat ze hun zoon een verklaring zullen meegeven, waarin ze de hoop uitspreken, dat de toelating tot de Landbouwschool de eerste stap is tot het bereiken van het diploma dezer school.
We willen later niet de onaangename ervaring opdoen, zoals dit jaar, dat het altijd de bedoeling van de vader is geweest, zijn zoon slechts één jaar de Landbouwschool te laten bezoeken, teneinde daardoor het achtste leerjaar op de Lagere School te ontlopen, en zijn zoon drie dagen in de week thuis te hebben. De leerlingen van de eerste klas wor
De leerlingen van de eerste klas worden Maandag, 7 Mei, des morgens half negen, op de school verwacht. Van de eerste naar de tweede klasse
Van de eerste naar de tweede klasse zijn bevorderd: Maart Meijer te Ouddorp, Arie Struik te Stellendam, Arie Poldar en Jaap Spek te Dirksland, Preek Coolbergen, Simon de Groot, Cor Gebuijs te Middelharnis, Bert Bijdenagte, Gerrit Kattestaart (met lof), Kees Melissant te Nieuwe Tonge, Thijs de Boet, Gaab Fes, Theo van Vugt te Oude Tonge, Dirk van Hekezen, Toon de Jonge, Kees van Peperstraten, Koos de Wit te Den Bommel en Leen Boom te Ooltgensplaat Van de tweede naar de derde klas zijn bevorderd: Poulus Grinwis, Ouddorp, Flip den Eerzamen Goedereede, Cor Stehouwer. Melissant, Dingeman van der Wekke, Dirksland, Klaas Vroegindeweij, Middelharnis, Aren Helleman (met lof), Marinus Looij, Jacob Vreeswijk te Nieuwe Tonge. Leen Gebraad, Toon van Otzel, Toon van Vugt, Theo van Vugt Lz. te Oude Tonge, Jan Jacobs, Felix van Oorschot, Kees van Oorschot, Jan van Vug^ te Achthuizen, Joop Korteweg en Kees Wagner Stad aan 't Haringvliet.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 25 april 1951
Eilanden-Nieuws | 4 Pagina's