Uit het Kijkvenster

De entitheise in maatschapp^ on politiek — Dr A. Knijper — Ite Vrfle Universiteit en „Christeilglce filosofie." Dr Abraham Kuijper was de man van de antithese. Dat is de tegenstelling welke er door het maatschappijleven loopt en in het Parades gegeven is. Ik zal vijandschap zetten tussen U en deze vrouw. De Heere heeft Zijn openbaring onder de mensen gegeven, Zijn dierbaar Woord dat Zijn wil omvat en nu gaat het er maar om of wij voor die openbaring buigen in al onze wandel, dan of wij willen leven bij het licht van de rede, van het verstand. De val des mensen heeft ons van licht beroofd, zodoende is onze rede ook niet meer conform aan de wil en de wet Gods. Art. 14 onzer Ned. Ged. Belijdenis zegt er van: „... en in al zijn wegen goddeloos, verkeerd en verdorven geworden zijnde, heeft hij verloren al zijn uitnemende gaven die hij van God ontvangen had en heeft niet anders overig behouden dan kleine overblijfselen derzelven " De gedachten van onze rede, van ons

De gedachten van onze rede, van ons verdorven verstand, zijn dus gespeend van ware Godskennis en kunnen dus Zijn eer niet bedoelen. Met het licht der rede dwalen vnj in een moeras des doods rond. Maar bij de lamp des Woords kunnen wij onze voeten richten op het pad des levens, dat naar Boven leidt. Dat had Dr Kuijper goed onderscheiden. En zo stond hij ook afkerig tegenover het openbare Universitaire onderwijs, waar de studenten in een ,,zogenaamde" neutrale sfeer onderwezen worden. Neutraliteit bestaat echter niet — men is voor of tegen de heerschappij en souvereiniteit Gods, ook in de wetenschap. Daarom stichtte Dr Kuijper ziJn Vrije Universiteit, die thans haar 70e verjaardag met veel luister viert. Het schijnt daarbij zijn opzet geweest te zijn, daar hij met een Theologische faculteit begon, de opgeleide predikanten m de Hervormde Kerk te brengen en zo de Herv. Kerk te reformeren. Toen de Synode daar fluks een stokje voor stak, en de Doleantie plaats greep, kwamen zijn leerlingen in de „dolerende" Kerken, later Gereformeerde Kerken genoemd. Uit die dagen dateert ook een lied, waarvan een vers luidt:

Welzalig die, waar 't vrome volk [vergaert, Met witte das en afgeschoren baard De zuiver Kuijperiaansche leer [komt horen. Waar 't psalmlied van Datheen [klinkt door de koren...

Ja, smaad en spot is er op de mannen van 1886 genoeg uitgegoten. Het jubileum dezer Vrije Universiteit doet mij nu hierover denken, dat er een fundamenteel verschil is tussen de Openbaring en de Rede. De vruchten van het verstand mogen geenszins veracht worden, maar de mens kan niet buiten Gods Woord God kennen. De Wijsbegeerte heeft betekenis. Ook op het terrein der theologie. Dr A. Comrie was filosofisch doctor en met die wetenschap heeft hij Gods Kerk gediend. Maar de filosofie of Wijsbegeerte is niet christelgk van oorsprong, kan dat ook niet zijn. Ursinus in zijn „Schatboek" zet het verschil tussen geloof en wijsbegeerte glashelder uiteen. Waar vandaan zou de wijsbegeerte ook de weg der verlossing kennen? Mij valt op dat de Vrije Universiteit thans een Calvinistische wijsbegeerte doceert, welke ik meen dat niet bestaanbaar is. Dezer dagen heeft men daar ook een Rooms student gehuldigd, die evenals de Vrije Universiteit gelooft aan een christelijke wijsbegeerte. Voor den Roomse is dat heel eenvoudig, zij zijn in hun leer filosofisch gefundeerd door Thomas van Aquino. Maar van een Gereformeerde professor verbaast het mij. Reeds Paulus waarschuwt tegen de ijdele filosofie en bestreed de filosofen uit zijn tijd.

Nu mag Kuijper een moderne opvoe-_ ding als student gehad hebben en tot in Beesd modem predikant geweest zijn, ik betwijfel toch, of hij deze vrucht van zijn V.U. zou hebben geaccepteerd. Het geloof dat de H. Geest in het hart werkt heeft met het verstand geen oorsprong gemeen. Zo hebben de gereformeerde oude schrijvers ons naar de Schriften altijd geleerd. Maar er is wel meer dat die ons voorhielden en dat nu volstrekt op zij geschoven wordt.

Het zou goed zgn als het gereformeerde volkje op deze dingen eens attent gemaakt werd. Want ik zeg maar: als het om Gods Waarheid gaat. Zijn Naam, Zijn eer, Zijn Woord, daar mag niets af! En dan moet je bereid zijn met verlies van alle goederen in een schuurtje weer van onderop te beginnen. Met de Waarheid, dan. En alleen öm de Waarheid.

Een oud-Kamerlid uit Kuijper's dagen vertelde mij nog welk een geweldig geheugen deze man had. Het gebeurde, dat hij als Minister in de Kamer rustig in zqn stoel zat, de armen gekruist, de ogen dicht. Ge zoudt zeggen, hij deed een héél klein slaapje. Spreker na spreker beklimt het spreekgestoelte en rafelt Kuypers Wetsontwerp uiteen. Num^ mer zeven is klaar; het woord is aan dè Minister van Binnenlandse Zaken. j Welnu, Kuijper rijst direct op en zon

Welnu, Kuijper rijst direct op en zonder enige aantekening beantwoordt hij, geheel in de volgorde en volledig elk def zeven sprekers. En ze kregen dan nog flink hun portie, want Kuijper was gewend een goede maat te geven. Naast de gave van een groot verstand kwam ook, dat hij zijn mannetjes in de Kamer en de hele politieke situatie zó doo^ zag, dat hij al te voren begreep wat iemand van plan was te zeggen. Htj behoefde eigenlijk niet eens te luisterettj. Daar moest je nu Kuijper voor heten, j WAARNEMER.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen