Godsdienstige vorming

Het boek wil inspireren om werk te maken van de opdracht om bij te dragen aan de vorming van leerlingen in de wereld van nu. De schrij- vers beginnen met wezenlijke zaken aan te reiken over de Bijbel als Gods betrouw- baar getuigenis. Uit het Oude en Nieuwe Testament komen kenmerkende perso- nen en thema’s naar voren, steeds met passende verwijzingen naar de gerefor- meerde belijdenisgeschriften. Er is gerede aandacht voor enkele oudere en nieuwere pedagogen (tussen anderen M. Golver- dingen). Enkele kinderbijbels worden besproken. van ’ouderwets’, maar toch neo-gereformeerd (Anne de Vries), herkenbaar bevindelijk gereformeerd (Vreug- denhil) tot vrijzinnig (Nico ter Linden). Zo biedt dit boek heel veel omtrent gods- dienstige vorming, wat de theorie betreft en zeker ook voor de praktijk. Over de vertelling, het memoriseren (dat wordt terecht belangrijk geacht), het pedago- gisch handelen, enzovoort. Het boek heeft een brede oriëntatie. Het gaat ook over godsdienstige vorming in het openbaar onderwijs, liturgische praktijken op school, de mondiale kerk, godsdienstige vorming in andere reli- gies, enzovoort.

Pedagogisch en didactisch

De auteurs hebben een deskundig werk tot stand gebracht. Dat is ook nodig in deze tijd. Onderwijs moet gefundeerd vanuit de christelijke visie gegeven worden. En er is deskundige scholing nodig, zowel vakinhoudelijk als ook pedagogisch en didactisch. Er wordt veel aan- gereikt waar goed gebruik van gemaakt kan worden, ook om erop voort te bouwen en er uit te selecteren. Want het laat de keuze nogal eens aan de gebruiker. Het klassiek bevindelijk-gereformeerde heeft toch wel een wezenlijke en noodza- kelijke eigenheid in de lijn van Gods Woord, Reformatie en Nadere Reformatie. Helaas komt dat niet zo herkenbaar tot uitdruk- king. Er wordt geschreven over essentiële zaken als een ‘nieuw hart krijgen’. Zo’n wezenlijk punt zou meer uitwerking en doorwerking mogen krijgen door het boek heen. Dat geldt meer onderwerpen. Het is belangrijk leerlingen zelf dingen te laten ontdekken. Ook is het (onderling) gesprek waardevol. Zelfwerkzaamheid van leer- lingen is hedendaags; onder leiding van de leerkracht ook niet onbelangrijk. Maar het is voluit Bijbelse realiteit dat wij mensen, ook verbondskinderen, niet zo’n goede aanleg meer hebben. Integendeel. Daarom gaat het in Gods Woord fundamenteel over gehoorzamen terwijl wij juist onwillig zijn. God heeft het voor het zeggen en de mens moet leren zwijgen en leren luiste- ren. Er is een wonderwerk Gods toe nodig. En dat werkt de Heere juist in de weg van het gebruik der middelen.

Bij sommige onderwerpen zou het nodig zijn kritische handvatten aan te reiken, zoals omtrent bibliodrama of keuze van te zingen liederen. Onze jufs en meesters hebben goede bronnen nodig om zich te laten voeden, en betrouwbare handvatten om goede keuzes te maken en verant- woord leiding te geven.

Er zijn stiltemomenten nodig, soms samenhangend met liturgische zaken, ‘om de juiste verlangens op te wekken en aan- wezige verlangens te voeden’, zo lezen we. Maar als een kind eens eerbiedig stil mag worden voor de Heere en ootmoedig mag leren horen en gehoorzamen, zou dat een wonder zijn. Een Geesteswerk vanuit het Woord. Absoluut onmisbaar.

Psalm 78

Het geheel is nogal positief van toon; het kan zelfs wat optimistisch overkomen. Maar de Bijbelse zaak is vandaag wel zeer aangevochten. Van alles dringt zich op en dringt zich in. De zaak des Heeren voltrekt zich altijd in de strijd. Dat blijkt ook in het geheel van Psalm 78 (naar aanleiding van vers 7 is de kerntekst van het boek: ‘opdat ze hun hoop op God stellen’).

Het bondsvolk is niet harmonieus volg- zaam. Integendeel. Het blijkt hardnekkig afkerig van de Heere. Die ernstige en realistische achtergrond tekent Psalm 78. Zo blinkt juist eenzijdig wonderschoon uit het onvoorstelbare van de barmhar- tigheid Gods (Psalm 78:38), die hen niet vernielde maar de ongerechtigheid ver- zoende. En Zich David verkoos. Zo spreekt juist de opvoedingspsalm. Dat is veel- zeggend. Daar had in dit boek meer van mogen doorklinken.

Christelijke opvoeding (dat is Bijbelser dan ‘vorming’) is een dure roeping. Het is ook een onmogelijkheid voor ons zondige opvoeders en kinderen. Daarom temeer vraagt het ernstige toewijding, en voort- durend ootmoedig gebed. Ook in kerk en gezin.

Gods genadewerk gaat voort. Door Chris- tus’ hand. Zeker in de weg der middelen. Dit boek moge tot voortgaande bezinning aanleiding geven.

N.a.v. ”Stapstenen, godsdienstige vorming in het basisonderwijs”, Bram Kunz en Jan van Doleweerd; uitg. De Banier en Driestar educatief; 359 blz., € 29,95.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen