Leven met likes en leven met geloof

De predikant uit Rijssen-Noord staat bekend om zijn open houding. Hij is wars van valse vroomheid en is vlijmscherp over zonde en genade, niet zonder reden. Als jongere moest hij zelf bevrijd worden van een oppervlakkige vroomheid, waarin hij dacht dat hij op de goede weg was, maar de kennis van Christus miste.

Naast zijn theologische kennis, heeft hij een brede interesse in politiek en psychologie. Op zijn leestafel liggen boeken als Het Amerikaanse presidentschap (Frans en Paul Verhagen) en Dodelijke psychiatrie en stelselmatige ontkenning (Peter C. Gøtzsche).

Hij heeft een duidelijke visie als het gaat over de invloed van influencers op jongeren. “We moeten jongeren vooral binden aan de prediking van Gods Woord, niet aan een vlogger of blogger.”

Wat vindt u van de huidige invloed van sociale mediainfluencers op het dagelijks leven van jongeren?

“Ik denk dat sociale media vooral kopieergedrag bevorderen. Jongeren willen zich identificeren met degenen die veel volgers en likes hebben, want dat lijkt tegenwoordig de maatstaf of je ertoe doet in het leven. Jongeren kopiëren dat gedrag in hun eigen leven om zo aansluiting te vinden in hun leefwereld. Ze vertonen gewenst gedrag omdat het wordt beloond, ook al is dat gedrag niet altijd in lijn met Gods Woord.”

Welke invloed hebben influencers op het geloof van jongeren?

“Die invloed is enorm, omdat sociale media zo’n grote rol spelen in hun leef- en denkwereld. Influencers komen via dat kanaal heel dichtbij. Als het aantal volgers belangrijk wordt om te bepalen hoe jij in de markt ligt, is het verleidelijk om naar mensen te kijken die veel volgers hebben, ook op het gebied van geloof. Een influencer deelt zijn leven, ervaringen en zoektocht, en wanneer hij met veel passie en emotie antwoorden op levensvragen presenteert, dan kan dat jongeren verleiden om dat als regel te beschouwen. Helaas gebeurt dit vaak zonder de kritische toets van Gods Woord en de belijdenisgeschriften, waardoor geloof erg gevoelsmatig wordt. Jongeren missen vaak de kennis van de Bijbel en de belijdenis om hier kritisch naar te kijken. De Heere Jezus waarschuwde al voor valse Christussen: Ziet toe dat niemand u verleide (Matth. 24:4). Een influencer kan leiden, maar ook verleiden.”

Influencers kunnen ook leiden, positief dus…

“Het hoeft zeker niet altijd negatief te zijn. Paulus was bijvoorbeeld - als je het zo eigentijds zou willen duiden - ook een influencer. Hij zegt: Weest mijn navolgers, gelijkerwijs ook ik van Christus (1 Kor. 11:1). In Hebreeën 11 zie je een galerij van geloofshelden die eigenlijk ook influencers waren. Maar de tijdgeest heeft een enorme invloed op onze jongeren. Neem de LHBTI-discussie tijdens catechisatie; eerst krijg je een gewenst antwoord, maar als je doorvraagt, gaan ze nuan-ceren. Hoewel geaardheid als zodanig geen zonde is, maar de uitleving wel, worden daar kanttekeningen bij geplaatst. Dat komt doordat er influencers zijn die zeggen Jezus te kennen en tegelijkertijd zo’n leven prima kunnen combineren met een leven in de zonde. Een levensstijl laten zien die niet in overeenstemming is met Gods Woord. Dat doet iets met jongeren.”

Hoe moet je omgaan met de boodschap van influencers?

“Leer om die boodschap te filteren en te zeven, waarbij de toetssteen altijd Gods Woord is. Vraag je dus af: wat is nuttig en wat is schadelijk? Vermijden is vaak beter dan bestrijden. Als je je voortdurend laat leiden door influencers, bijvoorbeeld uit evangelische kringen, dan kan dat sluipenderwijs afstand scheppen van de boodschap die je elke zondag hoort. De gestage drup holt de steen uit. Soms wordt er een klein zaadje geplant, dat uiteindelijk diep vanbinnen een proces in gang zet. Wees bewust van de gevaren van die leefwereld.”

Bent u zelf weleens beïnvloed?

Er volgt een stilte. Dan vervolgt hij, zoekend naar de juiste woorden: “De prediking van mijn (latere) schoonvader, dominee M.J. van Gelder, die in Ridderkerk-Slikkerveer stond, had een enorme invloed op mij. De Heere heeft zijn prediking gebruikt om mijn ogen te openen waar ik vóór die tijd geen oog voor had. Toen ik een jaar of zestien was, stond ik heel anders in het godsdienstige leven; ik was gearriveerd, bekeerd in eigen ogen, maar ik kende de persoon van Christus niet. Wat ontbrak, was de ontdekking door de Wet en het besef van Gods recht. Die prediking heeft mijn vermeende bekering uit handen geslagen. Dat was een proces. Aanvankelijk zat ik met veel boosheid in de kerk; ik kon hem wel van de preekstoel kijken.”

Hoorde u die prediking daarvoor dan niet?

Aarzelend: “Zijn prediking bracht veel vijandschap teweeg. Hij preekte heel afsnijdend en radicaal de Wet, maar ook bijzonder ruim Christus. Ik was - met veel gevoeligheid en levensernst - als een rijke jongeling. Maar zoals ik zei, de beleving van zonde en schuld ontbrak grotendeels. Dat God wil dat aan Zijn gerechtigheid genoeg geschiede, daar had ik geen oog voor. Waar ik aanvankelijk tegen vocht, heb ik uiteindelijk moeten verliezen. Hij gaf mij boeken van Philpot en De gezonde gelovige van Thomas Shepard. Die twee oude schrijvers hebben naast mijn schoonvader veel invloed op mij gehad.”

Ziet u overeenkomsten tussen hoe influencers vandaag invloed uitoefenen en predikanten uit het verleden?

“Er zijn altijd mensen geweest die invloed hebben, ook binnen de kerk. Iemand als ds. G.H. Kersten kun je gerust een influencer van formaat noemen, in de tijd dat de grondstructuren van de Gereformeerde Gemeenten werden gelegd. Waarom moest De Saambinder (als influencer-kanaal) er komen? Wat heeft hij daarin niet geschreven op theologisch en kerkordelijk gebied om invloed uit te oefenen! Salomo, met zijn boek Prediker waarin hij zich op jongeren richt, kun je ook een influencer noemen. Hij legt zijn eigen leven open, om te waarschuwen voor de ijdelheid, het najagen van aardse zaken en het zoeken van de Heere. Het verschijnsel ‘influencer’ is zo oud als de wereld, al is het begrip zelf een vondst van deze tijd en verschilt de manier waarop invloed wordt uitgeoefend per periode. Tegenwoordig is het podium veel groter: iedereen kan een YouTube-kanaal of podcast beginnen.”

Hoe zouden Bijbelse figuren zoals Mozes of Paulus hun boodschap overbrengen als zij in het tijdperk van sociale media leefden?

“Dat is een lastige vraag. Ik kan niet in het denken van Mozes kruipen om te zeggen hoe hij zijn boodschap vandaag zou brengen. Maar ik weet wel dat de Bijbelse opdracht om zoutend zout in de wereld te zijn, nog steeds geldt. Het leven van een christen is voor veel niet-christenen de enige Bijbel die ze hebben. We moeten ons afvragen welke invloed er van ons uitgaat als anderen ons zien. Er zijn veel schadelijke influencers in de kerk: mensen die op zondag netjes in de kerk zitten, maar in hun leven bepaald geen visitekaartje voor de kerk zijn.”

Wat adviseert u jongeren die merken dat ze veel tijd besteden aan sociale media?

“Zoek naar evenredigheid in je tijdsbesteding. Dat vraagt discipline. Het is heel makkelijk om je tijd te geven aan sociale media en je daarin te verliezen. Maar realiseer je dat de tijd die je daaraan besteedt, ook verloren genadetijd is. Jouw denken moet niet doordrenkt worden met de tijdsgeest, maar het Woord moet echt een plaats in jouw leven hebben. Anders wordt jouw geweten afgestompt en verdwijnt het eeuwigheidsbesef. Jouw smaak wordt dan gevormd door de tijdgeest, wat uiteindelijk schadelijk is voor je ziel. Het belangrijkste is dat er een wonder nodig is, want de tijdgeest komt niet alleen van buiten tot ons, maar zit diep in ons. Wedergeboorte is de eerste levensvoorwaarde. Dan kom je wezenlijk onder een andere invloed te staan.”

Influencers zijn voorbeeldfiguren voor jongeren. In welk opzicht probeert u als dominee een voorbeeldfiguur te zijn?

“Ik vind mezelf bepaald niet voorbeeldig, maar ik probeer wel voor te leven en mee te geven dat een leven met de Heere het beste is dat er is. En dat het navolgen van de zonde, de wereld en ons eigen boze hart uiteindelijk altijd een bittere vrucht voortbrengt. Dat heb ik door schade en schande ook ervaren, maar met de Heere ben ik nog nooit beschaamd uitgekomen. Dat is iets wat ik ook naar jongeren toe wil uitdragen.”

Lukt dat ook als het geestelijk donker is?

“Juist dan kun je misschien wel het beste goed van de Heere spreken, want dan heb je geen letter goeds van jezelf te vertellen. Dan krijgt het juist diepte vanuit de verwondering dat de Heere je nog verdraagt. Die boodschap leg ik graag aan jongeren voor: dat de Heere goed is, niet voor lieve godsdienstige mensen, maar juist voor slechte mensen. Niet voor geslaagde mensen, maar voor mislukte mensen.”

Ds. A.T. Huijser

• 46 jaar

• Predikant in Rijssen-Noord

• Favoriet theologisch boek:

De strijd tussen vlees en geest van Christopher Love en alles van Philpot.

• Favoriet niet-theologisch boek:De brand van Rome (Paul Maier)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen