In gesprek met ds. J. Koppelaar

Ds. J. Koppelaar heeft in het verleden een boek geschreven over het occulte karakter van sommige alternatieve geneeswijzen. In gesprek met deze emeritus-predikant gaat hij in op occultisme in de Bijbelse tijd en nu. ‘De verborgen dingen zijn voor de Heere’.

Wat werd toen de definitie van de duistere machten van het occultisme?

We kwamen tot de volgende definitie: Occultisme is het gebruikmaken van bepaalde in Gods woord verboden methoden, die:

a. - een mens in de strik van satan brengen en hem ‘de ogen openen’, volmacht geven over ‘geestelijke-mentale kracht’ die demonen ontketenen, waardoor hij dingen kan zien, horen, voelen, proeven en ruiken die normaal voor hem verborgen blijven (waarzeggerij);

b. - een mens in de strik van satan brengen en hem ‘de handen openen’, volmacht geven over ‘natuurlijke kracht’ die demonen ontketenen, waardoor hij handelingen kan verrichten en woorden kan spreken, waardoor iets veranderd wordt in mensen of in de natuur (tovenarij).

Wat bedoelt u met occulte methoden?

Het woord ‘omleiding’ in Efeze 6 vers 11 is een vertaling van het Griekse woord ‘methodeia’, dat letterlijk ‘omweg, dwaalweg, sluipweg’ betekent. Je kunt de ‘listige omleidingen van de duivel’ ook de listige methoden noemen, die mensen in de diepten (de geheime leefwereld) van de satan verstrikken (Openbaringen 2 vers 24).

Wat betekent ‘de ogen en handen openen?’

Normaal gesproken hebben mensen niet de beschikking over ongewone krachten. Maar door bemiddeling van de satan kunnen zij over ongewone geestelijk-mentale krachten beschikken. Daardoor worden dan ‘de ogen geopend’ voor bijv. ziekten of lichamelijke defecten in het lichaam van een ander of de ogen worden geopend voor toekomstige gebeurtenissen. De uit Babylon afkomstige astrologie (horoscopie) is daar een voorbeeld van. Dit noemt de Bijbel waarzeggerij.

Anderen kunnen door bemiddeling van de satan beschikken over ongewone natuurlijke krachten waardoor hen ‘de handen zijn geopend’ om b.v. ‘helende’ veranderingen te bewerken in het lichaam van een mens. Sommigen oefenen deze krachten uit d.m.v. woorden, anderen d.m.v. strijkende handelingen, zoals de magnetiseur. Volgens de Reiki-methode zijn deze krachten de universele energie die door handoplegging kan worden doorgegeven. De Bijbel noemt dit allemaal toveren of bezweren. Ik noem deze praktijken dan ook geen ‘gave,’ het is eerder een ‘handicap’. Want het avondmaalsformulier zegt ons dat alle tovenaars en waarzeggers, die vee of mensen mitsgaders andere dingen zegenen (handoplegging), en die aan zulke zegening geloof hechten, geen deel hebben in het Rijk van Christus.

Sommige mensen zeggen dat occulte krachten duivelse krachten zijn. Anderen zeggen dat het scheppingskrachten zijn waarmee je door bemiddeling van de duivel kunt werken. Wat is uw opvatting?

Ik ben het met de tweede opvatting eens. De genoemde krachten zijn scheppingskrachten. Het gebruik ervan heeft God deels toegesloten na de zondenval. Sindsdien kunnen we spreken over gewone en ongewone scheppingskrachten. De gewone krachten, die de wetenschap verkent, zijn door God geopenbaard en voor ieder mens toegankelijk, maar de ongewone krachten horen bij de dingen die normaal gesproken verborgen moeten blijven.

Kan de Heere de mens soms wel toestaan om gebruik te maken van ongewone krachten?

Ja, denk aan de ongewone geestelijk-mentale kracht die door bemiddeling van de Heilige Geest aan de profeten geschonken werd. Profetie is dus de legale tegenhanger van waarzeggerij.

De waarzegster van Endor was dus illegaal bezig. Zij beschikte door bemiddeling van de satan over ongewone geestelijk-mentale krachten. De vrouw riep een boze geest op die zich hulde in de gestalte van Samuël en deels de waarheid sprak. Dat verklaart ook waarom zij en andere occultisten soms de waarheid kunnen voorzeggen, mits God het toelaat (1 Samuël 28 : 15 - 19). Zij maken met een volmacht van satan gebruik van ongewone geestelijk-mentale krachten in de schepping.

Zo kan God ook mensen een legale volmacht geven over natuurlijke krachten die normaal gesproken niet toegankelijk zijn voor ons. Dit wordt bedoeld met ongewone krachten die door Paulus verricht werden in Handelingen 19 : 11. Ze zijn de tegenhanger van de magie, die bij voorbeeld door Simon de tovenaar bedreven werd. Uit zijn optreden blijkt dat hij de mensen verrukte en zelfs zo misleidde, dat men zei dat hij ‘de grote kracht Gods was’ (Handelingen 8 : 9 - 25). Hij maakte dus illegaal gebruik van natuurlijke krachten door een volmacht van de satan.

Bedenk wel dat magiërs reële veranderingen tot stand kunnen brengen. Bij voorbeeld de tovenaars aan het hof van de Farao (Ex.7 : 11, 22 en 8 : 7, 18). Het is dus fout als wij waarzeggerij en tovenarij als onzin of zinsbegoocheling afdoen. Al kan dit wel een rol spelen bij oplichters die hen willen nabootsen.

Maar waarom heeft God een deel van de scheppingskrachten voor ons toegesloten?

Omdat anders de mensheid na de zondeval in razende snelheid tot zelfvergoding zou zijn gekomen. Want het is de zelfvergoding waar occulte genezers en waarzeggers op ‘kicken,’ al zeggen ze alleen maar te willen dienen. Alleen iemand die als Paulus of Agabus met een volmacht van God werkt, kan echt dienen. Daarin woont immers de Heilige Geest en geen onreine geest.

Zijn de mogelijkheden in de natuur, die God nu voor ons verborgen heeft, ooit wel toegankelijk geweest?

Dat schijnt inderdaad zo te zijn. Immers, met de normale kennis van de natuur die wij nu hebben kunnen we een school vissen volgen, maar niet aansturen. Hetzelfde geldt voor een zwerm vogels. ‘Heerschappij hebben’ betekent: het bevel voeren (Genesis 1 vers 28).

Adam beschikte over deze macht zolang hij in gemeenschap met God leefde. Door de zondeval raakte hij zijn bevoegdheid kwijt om van álle scheppingskrachten gebruik te maken. Hoe diep was de val! Wat moet het voor de val geweest zijn om alle dieren, ja in feite de hele aarde onder je bevel te hebben! Om dieren zo te ‘doorzien’ dat je hen precies de juiste namen kon geven (Genesis 2 vers 19). En wat een genade dat na de zondeval het gebruik van een groot deel van de scheppingskrachten werd ‘afgeschermd’ voor de mens. Hij zou er alleen maar misbruik van maken en nog meer dieren en planten tiranniseren.

We zien dat de duivel in onze tijd via een nieuwe ‘omleiding’ de mens tot verafgoding van zichzelf weet te brengen. Hoezeer techniek en wetenschap ook behoren tot de geopenbaarde dingen die voor ons mensen bestemd zijn, er gaat een steeds sterkere verleiding van uit om ‘als God te willen zijn’ en daarmee de leefwereld van planten en dieren te tiranniseren. Denk aan de gevolgen voor het milieu.

U heeft het steeds over de verborgen en de geopenbaarde dingen. Zegt de Bijbel daar iets over?

Inderdaad, dat is zo. Een belangrijke tekst in dit verband is Deuteronomium 29 vers 29: ‘De verborgen dingen zijn voor den HEERE, onze God; maar de geopenbaarde zijn voor ons en voor onze kinderen, tot in eeuwigheid, om te doen al de woorden dezer wet’. Het tekstverband laat ons zien, dat de geopenbaarde dingen de Wet van God zijn (vers 1, 9, 25). Blijkbaar wordt met de verborgen dingen iets bedoeld dat tegenovergesteld is aan Gods wet: de wetteloosheid; hier direct verbonden aan afgoderij. De afgodspriesters verleidden het volk om zich te focussen op afgodsbeelden, openlijk of in het verborgene (Deuteronomium 27 vers 15), waardoor ze onder invloed van demonen kwamen. Daardoor werden ze ook vatbaar voor de manipulatie door priesters die konden waarzeggen en toveren.

In Israël ging de afgodscultus vrijwel altijd samen met waarzeggerij en tovenarij. In feite was het een eredienst aan de duivelen. Een duidelijk bewijs daarvan vinden we in Deuteronomium 32 vers 17, waar de afgodsdienst het offeren aan de duivelen genoemd wordt, duivelen die zich voordoen als goden. Maar zie ook 1 Korinthe 10 vers 20 waar Paulus de gemeente voor hetzelfde gevaar waarschuwt.

Wat maakte dat toch aantrekkelijk voor het volk?

Waarzeggerij en tovenarij verleidde het volk tot ‘directe oplossingen’ voor veel problemen. En dat leek aantrekkelijker dan geduldig de Heere te verwachten. Vooral de rituelen in de tempels van Baäl en Astarte waren een constante verleiding voor Israël. Dat had ook te maken met de zogenaamde heilige prostitutie (hetero- en homoseksueel) die daar plaatsvond. Toch gebeurde daar nog iets veel gruwelijkers. Door deelname aan deze (offer)rituelen kwam men in verbinding met demonen.

Israël moest ook mede vanwege deze duivelse bedreiging de Kanaänitische volken ombrengen. God had eeuwenlang geduld met hen gehad (Genesis 15 vers 16) maar vooral hun afgodscultus zou onherroepelijk een valstrik voor Israël worden (Exodus 23 vers 33, Deuteronomium 7 vers 16, Richteren 2 vers 3). Helaas is dat later ook bittere werkelijkheid geworden (Hosea 5 vers 1, Psalm 106 vers: 36 en 37).

Om Israël af te schrikken van deze strik stelde God de doodstraf op deze koppeling met de demonen. Numeri 25 vers 5 vertelt, dat de rechters van Israël deze straf uitspraken over mensen, die zich aan Baal-Peör gekoppeld hadden. Dit was een Moabitische vruchtbaarheidsgod, waarbij de gapende mond de poort naar de onderwereld symboliseerde. Men dacht in contact te kunnen komen met de doden in de onderwereld, door bij dit beeld offers voor deze doden te eten (Lees Psalm 106 vers 28 in verband met Jesaja 5 vers 14). Ook hier zien we de occulte methode van de satan om mensen te linken aan demonen die de mensen de illusie gaven dat ze met de doden gemeenschap hadden. Maar ook hier de koppeling met seksrituelen, die de vruchtbaarheid zouden bevorderen.

Heeft u nog een slotopmerking?

Wat is de waarschuwing van Handelingen 15 vers 20 nog steeds actueel, dat wij ons moeten onthouden van de dingen, die door de afgoden besmet zijn en van hoererij, vanwege het gevaar om ‘ingeplugd’ te worden in de leefwereld van de demonen. De tekst uit Deuteronomium 29 vers 29 bedoelt dus niet te zeggen, dat de profetieën in de Bijbel tot de verborgen dingen behoren. Integendeel, het zijn juist openbaringen van God. De Heere bedoelt dat de door Hem sinds de zondeval verborgen kennis niet door ons onderzocht mag worden. Deze kennis is alleen voor God en voor hen die Hij het wil openbaren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen