Isaac Ambrosius, De eerste, middelste en laatste dingen

Inleiding

Isaac Ambrosius is het meest bekend door zijn boek ‘Het zien op Jezus.’ Dit boek bevat veel onderwijs. Maar ook het boek dat nu opnieuw verschenen is in hedendaags Nederlands, ‘De eerste, middelste en laatste dingen’ bevat veel geestelijke lessen. Daarom willen we er in ons blad ruime aandacht aan geven. Isaac Ambrosius leefde van 1604-1664. Hij was predikant in de Church of England. In 1662 werd hij met vele anderen uit zijn ambt gezet. In 1664 ontsliep hij.

De eerste dingen

Het eerste deel gaat over de wedergeboorte. Ambrosius onderscheidt hierin acht stappen: Eerste stap: een gezicht van de zonde. Tweede stap: gevoel van ellende. Derde stap: droefheid over de zonde. Vierde stap: zoeken naar troost. Vijfde stap: een gezicht van Christus. Zesde stap: verlangen naar Christus. Zevende stap: rusten op Christus. Achtste stap: gehoorzaamheid aan Christus. Ambrosius schrijft dat het kennen van de zonde voorafgaat aan het kennen van Christus. Hij beschouwt het hongeren en dorsten naar Christus als geestelijk leven, maar de wedergeboote is pas ‘voltooid’ als Christus gestalte in de zondaar heeft gekregen. Ambrosius citeert Robert Bolton die stelt dat een mens zoveel vernedering moet kennen, dat het hem tot de Zaligmaker brengt.

De middelste dingen

Onder de middelste dingen zijn de voorrechten en de plichten van de ware christen. Dit zijn: 1.Rechtvaardiging 2.Verzoening 3.Aanneming 4.Heiliging 5.Verheerlijkig. De plichten van een wedergeborene zijn: waakzaamheid, zelfbeproeving en zelfverloochening. Ambrosius schrijft ook over de bevindingen, kenmerken, de meditatie, het geloofsleven en het zien op Jezus. Hij geeft ook aandacht aan de huisgodsdienst, het horen van het Woord en het ontvangen van de sacramenten. Hij gaat ook niet voorbij aan het persoonlijke gebedsleven en het lezen van de Bijbel.

De laatste dingen

Ambrosius schrijft over de kortheid en onbestendigheid van het leven, naar aanleiding van Genesis 47:9 ‘Weinig en kwaad zijn de dagen der jaren mijns levens geweest.’ Hij schrijft ook over de zekerheid van de dood, naar aanleiding van Lukas 12:20 ‘in Dezen nacht zal men uw ziel van u afeisen.’ Naar aanleiding van Mattheus 16:27 ‘Alsdan zal Hij een iegelijk vergelden naar zijn doen’, schrijft hij over het oordeel. Hij schrijft over de hel naar aanleiding van Mattheus 13:30 ‘Alsdan zal Hij een iegelijk vergelden naar zijn doen.’ Naar aanleiding van Hebreeen 1:3 ‘Nadat Hij de reinigmaking onzer zonden door Zichzelven teweeggebracht heeft’ schrijft hij over het lijden van Christus tot reiniging van de zonden. Tenslotte schrijft hij over de hemelse heerlijkheid, naar aanleiding van Lukas 23:43 ‘Heden zult gij met Mij in het paradijs zijn.’

Wet en Evangelie

Ambrosius stelt dat de Wet dient tot ontdekking van de zonde en de schuld en tot verbreking van het hart. Het Evangelie maakt de weg tot het leven bekend in Christus. We citeren een gedeelte uit ‘De eerste dingen’. “Zo was het met de stokbewaarder. Nadat hij zeer bevende geworden was en in ootmoedige vernedering ter aarde gvallen was, was hij zover dat hij begon te zeggen: ‘Lieve heren, wat moet ik doen opdat ik zalig worde?’ (Hand. 16:30). Zo is het ook met de mens die nu gereed is om wedergeboren te worden. Als hij geen middel vindt om het woeden en de verschrikkingen van zijn schuldige geweten te stillen, komt hij uiteindelijk naar Gods dienaar met de vraag: ‘Wat zal ik doen, wat moet ik doen, opdat ik zalig worde?’ Ach, nu voel ik dat verwonde geweten, dat gebroken hart, die geestelijke blindheid, die gevangenschap en armoede waarover u mij zo vaak verteld hebt! Als er dan enig onderwijs, enige besturing of enige plicht is die mij ten goede kan dienen of mij van dit kwaad kan bevrijden, zo open nu de lippen die “de wetenschap zullen bewaren” (Mal. 2:7). Geef mij nu besturing in Gods vreze en ik zal die gewillig opvolgen met al mijn krachten.”

Prediking

Wat Ambrosius schrijft over Wet en Evangelie heeft consequenties voor de prediking. “Nu (en niet eerder) heeft Gods dienaar een krachtige roeping en goede gelegenheid om de zielszaligende genoegzaamheid van Christus’ dood en lijden uit te stallen en groot te maken. Als het bloed van Christus en de belofte der zaligheid werden aangeboden aan een niet-gewond geweten, wat zou dit anders zijn dan wanneer men de heilzaamste balsem over een gezond lichaamsdeel goot? Het is de enige, rechte en tijdloze methode om eerst door de Wet te verwonden en dan door het Evangelie te genezen, om eerst smart over de zonde te veroorzaken en dan een pleister van Christus’ bloed aan te brengen. En daarom, wanneer het hart gebroken is, heeft de man Gods grond om het weer te verbinden. Dan mag hij Gods barmhartigheid grootmaken, dan mag hij de hemelse schoonheid van Christus’ lijden en Persoon op het hoogst verheerlijken. Terwijl hij zo de rol van voedster vervult, met zijn hoge en heilige kundigheid om de verdrukten te vertroosten, wordt ten slotte Gods kind (op zijn geboorte voorbereid) een wedergeboren mens.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen