Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Het geheim van het Schotse eiland onthuld

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het geheim van het Schotse eiland onthuld

Verwarring over rol Winston Churchill

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

LONDEN — Een 40 jaar oud Brits legergeheim is dezer dagen onthuld door Robert Harris, medewerker aan het BBC-2-programma „Newslight", die zijn publiek van honderdduizenden kijkers vertelde wat eigenlijk de betekenis is van de plakkaten „besmet gebied", die ook vandaag nog overal te vinden zijn op Britse stranden en meer bepaald het eiland Gruinard, in het uiterste noordwesten van Schotland, tot verboden gebied verklaren.

Gruinard wordt in het zomerseizoen overspoeld door toeristen, die duidelijk niet weten hoe het mogelijk is, dat een Brits eiland, 4 km lang bij 2 km breed, wegens ,,oorlogsproefnemingen" nu nog besmet kan zijn. Dat was tot onlangs de enige verklaring die daarvoor was verstrekt.

Maar Robert Harris liet het daarbij niet en ging in het regeringsarchief te Kew (bij Londen) snuffelen. Daar worden af en toe „delicate" documenten die door verjaring publiceerbaar werden, opgeslagen. En Harris ontdekte ,,het geheim van het Schotse eiland".

De Britten deden in 1942/43 op Gruinard proefnemingen met het oog op een mogelijke vorm van biologische oorlogvoering d.m.v. schapen: ze besmetten dichtbevolkte stadskernen met miltvuur- kiemen en besmet vlees diende daarbij als overbrenger. De foto's die tijdens het BBC-program werden getoond van mensen die door miltvuur waren aangetast, zijn even schrikwekkend als die van de slachtoffers van de A-bom op Hiroshima.

Tortelduiven

Zo konden de Britse tv-kijkers vernemen dat een luchtaanval van 2700 geallieerde vliegtuigen (op een niet nader, bepaalde datum) was gepland, die afgeladen vol zouden hebben gezeten met tortelduiven die door miltvuur aangetast waren. De diertjes zaten in rudimentair gemaakte Britse en Amerikaanse brisantbommen. Als doelwit werd de omgeving van Berlijn, Hamburg, Stuttgart en Frankfort gekozen.

Dr. Rex Watson, directeur van de legeriaboratoria van Porton Down (Wiltshire), gelooft dat als Beriijn op die manier was aangevallen tijdens de Tweede Wereldoorlog, die stad thans nog onbewoonbaar zou zijn. Toentertijd werd het aantal doden op 3 miljoen geraamd.

Ook vandaag nog, zo verklaarde de programmamaker, volstaat een geringe wond of inademing van stofdeeltjes om in een paar dagen de dood van een mens te veroorzaken.

Vanaf 1942 werden zowat twee miljoen tortelduiven met antrax besmet. Bij het einde van de oorlog werden ze verast. Die besmette schapegeraamten werden in een put gegooid die naderhand is opgeblazen.

Ofschoon de zaak in al haar schrikbarende aspecten nogal eenvoudig is, de vraag wie daarvoor toestemming verleende daarentegen ingewikkelder. In verband met de rol die de toenmalige eerste minister Winston Churchill daarin speelde schijnt een zekere verwarring te heersen. Uit een document van 18 juli 1944 blijkt nochtans zijn vastberadenheid om stikgas (en meer bepaald mosterdgas of yperiet) te gebruiken als de Duitse luchtraids op de Engelse steden het bestaan van het land in gevaar zouden brengen. Het eerste geheim rapport over de mogelijke gevolgen van een aanval met miltvuur-bommen daarentegen dateert van 12 november 1945. Toen was de oorlog in Europa voorbij en was Churchill geen eerste minister meer.

Bezorgd

Zijn kleinzoon, volksvertegenwoordiger Winston Churchill, deskundige in defensievraagstukken, spreekt bij hoog en bij laag tegen dat zulks het geval kon zijn. Het is zelfs niet zeker, zo verklaarde hij, dat de proefnemingen op Gruinard ooit in de kabinetsraad ter sprake zijn gekomen.

Zeker is daarentegen, aldus de conservatieve volksvertegenwoordiger, dat mijn grootvader uiterst bezorgd was over het afwerpen van V-1 en V-2's op Engelse steden. „Ik denk dat hij een raid met chemische wapens onder twee voorwaarden wilde in overweging nemen: dat de Duitse aanvallen voor het land een kwestie van leven of dood zouden worden, en dat een eventueel bombardement met chemische wapens op Duitsland de oorlog met een jaar zou inkorten".

TV-regisseur Robert Harris handhaaft desondanks in een brief aan de „Daily Telegraph" dat er een rapport van de stafchefs op datum van 27 juli 1944 bestaat, dat op verzoek van Winston Churchill werd opgesteld. Daarin worden de twee mogelijkheden aangesneden: een aanval met gas of met biologische wapens. De antrax-bom kreeg als codeletter ,,N". In het rapport wordt eraan toegevoegd dat de eerste N-bommen pas medio 1945 zouden klaar zijn.

Op 29 juli 1944 antwoordde de premier zijn adviseurs dat hij ,,helemaal niet overtuigd" was door hun negatief verslag over het eventueel inzetten van chemische of biologische wapens. ,,De zaak moet worden gevolgd en opnieuw ter sprake komen als de zaken in ongunstige zin verlopen". Zo stelde hij.

Winston Chruhrill trad af in juni 1945, vijf maanden voordat het ulti. geheim verslag over de uitwerking v: i een antrax-bombardement werd opgv^^ steld.

Dit artikel werd u aangeboden door: Reformatorisch Dagblad

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 30 mei 1981

Reformatorisch Dagblad | 16 Pagina's

Het geheim van het Schotse eiland onthuld

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 30 mei 1981

Reformatorisch Dagblad | 16 Pagina's