Einde „Kabeljauw-oorlog" is nog niet in zicht

Alle olie en gas bijvoorbeeld moeten wonden ingevoerd. Deze worden geleverd door de Sowjet-Unie in het kader van de ruilhandel met dit land — vis voor brandstof. Zonder de vis zou IJsland niet over gas en olie kunnen beschikken en dat zou niet erg gunstig zijn voor een land met poolwintens. De visvangst betaalt ook voor bijna alle andere importprodukten. IJsland bezit nagenoeg geen eigen natuurlijke hulpbronnen.

Maar de vangst in de wateren rondom IJsland is even belangrijk voor de Britse vissers, vaders en zoons van families die al meer dan een eeuw in deze wateren vissen. De viswateren nabij IJsland voorzien momenteel voor bijna de helft in die vis die buiten de Britse wateren wondt gevangen en vormt bijna een kwart van de totale visvangst. De visfabrieken van Hull en Grimsby zijn voor een groot deel afhankelijk van de vangst nabij IJsland,

In totaal, leven ongeveer 100.000 mensen in Groot-Brittannië van de visvangst, dat is ongeveer de helft van de IJslandse bevolking. 20.000 van hen zijn vissers. De rest wenkt in fabrieken die de vis voor consumptie klaarmaken en toeleveringsbedrijven. Het verlies van de visgronden rond IJsland zou hen allen direct treffen omdat, bijvoorbeeld de werkgelegenheid zou afnemen.

Het probleem waar het omgaat in het conflict tussen IJsland en Groot-Brittannië is waar de IJslandse zone moet ophouden en waar de internationale wateren moeten beginnen. Er wordt in dit geschil gebruik gemaakt van kanonneerboten en er is al met scherp geschoten, Verder zijn er netten stuk gevaren en zijn er schepen geramd. Niemand is tot nu toe hierbij gewond geraakt. Beide partijen staan positief tegen het nemen van maatregelen om een volledige plundering van de visvoorraad tegen de gaan. Maar  beide partijen willen tevens een gezond deel van de koek die overblijft.

VOORWAARDEN

IJsland heeft afgelopen september zijn visserijzone uitgebreid tot 50 mijl. In de daarop volgende onderhandelingen met de Britten, hebben de IJslanders laten doorschemeren bereid te zijn Britse vissersschepen toe te laten binnen deze 50 mijlszone, maar dan onder bepaalde voorwaarden. In Britse ogen echter zou dit de IJsIanders de algehele controle geven over de maatregelen om de visstand op peil te houden in wat de Britten beschouwen als  internationale wateren. De vissers geloven dat het grootste deel van hun vangsten dan naar de IJsIanders zal gaan,

Groot-Brittannië gaat intussen gewoon door met het vissen in het betwiste gebied Tot twaalf mijl — de oude grens van IJslands territoriale wateren — voor de kust vissen Britse schepen. De Britten zijn bereid om maatregelen te steunen om de visstand op peil te houden als onderdeel van een overeenkomst over de grensbepalingen van de internationale wateren. IJsland ontkent dat 50 mijl te ambitieus is. Sommige Latijns-Amerikaanse landen, die in veel mindere mate afhankelijk zijn van de visvangst, hebben hun territorium uitgebreid tot 200 mijl. zo stelt de IJslandse regering.

Doordat Groot-Brittannie is toegetreden, tot de Euromarkt is het nu waarschijnlijk dat vissersschepen van andere Europese landen binnen de Britse 12 mijlszone gaan vissen.

Dit gebeurt dan van 6 tot 12 mijl buiten de Britse kust. Evenals de IJslanders willen de Britten hun visgronden voor zichzelf behouden. In het conflict met IJsland heeft Groot-Brittannië aan het Internationale Hof van Justitie in Den Haag om een uitspraak gevraagd over de rechtsgeldigheid van de IJslandse uitbreiding van de territoriale wateren tot 50 mijl. Het Hof beraadt zich nog steeds. IJsland heeft echter reeds verklaard zich niet te zullen houden aan de uitspraken van het Hof. Andere landen zoals West-Duitsland houden hun schepen buiten de 50 mijls zone totdat het Hof een uitspraak heeft gedaan.

DRUK VAN NAVO

Intussen is het niet onwaarschijnlijk dat er druk zal worden uitgeoefend door de NAVO, om tot een oplossing te komen tussen de twee lidstaten IJsland en Groot-Brittannië. IJsland heeft reeds een Britse diplomaat uitgewezen vanwege de kabeljauwoorlog, een precedent tussen NAVO-leden, en Reykjavik heeft laten doorschemeren dat IJsland wellicht uit de NAVO zal stappen.

D e toekomst van de Amerikaanse NAVO-basis op IJsland is nu in het geding. Deze belangrijke basis houdt de gedragingen van de Russische onderzeeboten in het oog wanneer zij uit Noord-Rusland vertrekken en de Atlantische Oceaan binnenvaren. Zonder deze basis zou men onmogelijk de Russische schepen in de gaten kunnen houden. Het valt echter nog te bezien of IJsland serieus overweegt uit de NAVO te treden, of dat het probeert de Amerikanen in zo'n positie te brengen dat zij genoodzaakt zullen zijn de Britse regering concessies af te dwingen in de "kabeljauwoorlog". 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen