Poolster kwart eeuw geleden in dienst

„Iedereen die met haar de zeeën heeft bevaren, bewaart unieke herinneringen aan dit goede schip", aldus commandant kapitein ter zee R. B. H. D. Schrijver in zijn voorwoord. Waarom werd destijds besloten tot de bouw van dit 22 miljoen gulden kostende schip over te gaan?

Reeds eeuwen houdt men zich bezig met de logistieke ondersteuning van schepen die ver van hun thuishavens opereren. In de tijd van admiraal De Ruyter bestonden er al zogenaamde „behoefteschepen". Deze schepen hadden extra munitie, voedsel en tuigage aan boord. De "Heren Zeventien" van de Verenigde Oostindische Compagnie stichtten een aantal ondersteuningspunten op de route van en naar Oost-lndië. In het stoomtijdperk werden bunkerhavens gecreëerd waar geladen kon worden.

Voor de Tweede Wereldoorlog werd door de admiraliteit van de Duitse Kriegsmarine onderkend dat deze bevoorradingsmethode zeer kwetsbaar was. Bij het opbouwen van de oorlogsvloot liet men dan ook bevoorradingsschepen bouwen. Tijdens de oorlog werd op zee bevoorraad en gerepareerd. Deze ontwikkeling zette zich de gehele oorlog voort. Vooral de Amerikanen die in de Stille Oceaan opereerden hadden groot belang bij een goede logistieke ondersteuning.

Geen vaste basis
De mobiele eenheden van de Amerikanen waren niet langer gebonden aan een bepaalde basis, maar konden over de gehele breedte van de oceaan opereren. Mede hierdoor werden vaak verrassende acties ondernomen tegen de Duitse marine. Nederland had gedurende de oorlog koopvaardijschepen ingezet die dienst deden als voorraad- en reparatieschepen.

In Nederlands Oost-lndië beschikte de gouvernements-marine in 1939 over een nieuw betonnings-bergingsschip, dat in verband met de oorlogsdreiging ingericht werd als torpedomo.ederschip voor de eerste divisie torpedomotorboten te Soefabaja. Dit was het eerste schip met de naam Poolster. Op 1 maart 1942 werd dit schip door de bemanning op de rede van Tandjong-Priok tot zinken gebracht. Later werd de Poolster gelicht en omgebouwd tot vrachtschip, waarna ze verloren is gegaan. Na de oorlog bleef er ook bij de Koninklijke Marine de behoefte zich te bekwamen in bevoorradingsoperaties op zee.

Urgent

Met de indienststelling van het. vliegkampschip Hr. Ms. Karel Doorman en de kruisers Hr. Ms. De Ruyter en de Zeven Provincië,n beschikte men over de mogelijkheid om stooken dieselolie af te geven aan de escorterende jagers en fregatten. In 1960 kwam er voor de Koninklijke Marine een tanker in de vaart. Het was de turbinetanker Mijdrecht van de Rotterdamse rederij Phs. van Ommeren. Deze eerste tijdelijke marinetanker bevestigde de behoefte om binnen de marine permanent over schepen van dit type te kunnen beschikken.

Het duurde tot eind 1961 voordat definitief besloten werd tot de bouw van een zogenaamde bévoorradingop-zee-tanker (BOZ-tanker).

Op 18 september 1962 werd bij de Rotterdamse Droogdok Maatschappij de kiel gelegd voor het bevoorradingsschip Poolster. Het schip kreeg een lengte van 168 meter en een breedte van 20,3 meter. De waterverplaatsing was 16.800 ton en de topsnelheid 21 knopen. Verder was de diepgang 8,2 meter, het draagvermogen 10.300 ton, het machinevermogen 22.500 pk en het aantal bemanningsleden bedroeg 200. De bewapening van de Poolster was niet groot en bestond uit twee 40 millimeter mitrailleurs en een dieptebomrek. Daarnaast werd het schip uitgerust met een vliegdek, een hangar met plaats voor drie helikopters, een pre-wetting installatie en een gascitadel.

Tewaterlating
Op 16 oktober 1963 werd de Poolster, 's middags om half vijf, te water gelaten door de echtgenote van de voormalige minister van defensie, mevrouw M. C. Visser-Kruijtbosch. In de zomer van 1964 volgden uitgebreide proefvaarten. Begin september 1964 waren alle tests met succes afgerond.

Op 10 september 1964 werd de Poolster door de werfdirecteur ir. Van der Pols overgedragen aan de toenmalige bevelhebber der zeestrijdkrachten, vice-admiraal Van der Schatte Olivier. Met het hijsen van vlag en geus en het spelen van het volkslied door de Marinierskapel werd het nieuwe gezicht van de Nederlandse marinevloot een feit.

Werfdirecteur Van der Pols onderstreepte in zijn overdrachtsspeech dat de RDM ondanks de brede ervaring met de bouw van zowel koopvaardijals oorlogsschepen, bij deze opdracht voor ongekende problemen was gesteld. Vooral de hoge eisen die de Marine stelde aan de Poolster speelden de werf parten.

Sinds de indienststelling heeft de Poolster vrijwel alle wereldzeeën bevaren. Op vrijdag 27 juni 1975 kreeg de Poolster een zusje. Toen werd namelijk op de Verolmewerf in Rozenburg het nieuwe bevoorradingsschip Zuiderkruis in dienst gesteld. In 1983 was de Poolster voor een ingrijpende onderhouds- en moderniseringsbeurt gedurende veertien maanden uit de vaart.

In het interessante jubileumboek zijn alle reizen uitgebreid weergegeven. In het chronologisch verslag, dat voorzien is van 240 zwart-witfoto's, kranteknipsels en tekeningen, kan nog eens tot in de details worden nagelezen waar en met wie de Hr. Ms. Poolster opereerde in de afgelopen kwart eeuw. N.a.v. "Romeo Close Up" 25 jaar bevoorraden met Hr. Ms. Poolster; samengesteld door H. Oosterbeek; 112 bladz.; het met zwart-wit-foto's verluchte, van een vierkleurenomslag voorziene boek, is verkrijgbaar door storting van 35 gulden op rekeningnummer 47.44.63.079 bij de AMRO-bank te Den Helder, t.n.v. H. Oosterbeek, onder vermelding van Jubileumboek.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen