Trouw aan Delfshaven

Zestien jaar geleden nam ds. P.L. de Jong de herdersstaf op in de historische Pelgrimvaderskerk van Delfshaven. Als negentigste predikant sinds de Reformatie. „Dat werd me verteld op een toon van: U mag hier straks het licht uitdoen. Veel mensen van middelbare leeftijd vertrokken. Ze zagen de buurt verzwarten en verhuisden naar Barendrecht of Capelle aan den IJssel. Dat gold zelfs voor sterk missionair ingestelde gemeenteleden. Zodra ze een kind kregen, ging het mis. Waar moet Kees straks spelen? Dan wist ik het al. Ze ontvingen mijn zegen als ze vertrokken, maar ik vond het wel jammer. Een uit Tholen afkomstige ouderling zei altijd: Als je blijft, krijg je een dubbele zegen.
Bij de komst van De Jong telde Delfshaven nog drie verschrompelde wijkgemeenten. „Gereformeerde bond, confessioneel en modern liturgisch, zal ik maar zeggen. Mensen die elke zondag met kaarsen bezig waren. Die groepjes zijn bij elkaar geveegd, ik moest er één geheel van zien te maken.
Onder de bevlogen predikant, die zich niet in een vak laat plaatsen, bloeide de hervormde gemeente van Delfshaven weer op. „Mensen die weg wilden, hield ik niet tegen. Ik ben gaan investeren in een volgende generatie. Van de pakweg 350 mensen die hier nu zondags zitten, is minstens 75 procent jonger dan 38. De meesten hebben in Rotterdam gestudeerd en zijn bezig aan hun eerste of tweede job. De trend is weer meer om na de studie hier te blijven wonen.

Gribus
De ontwikkeling wordt gestimuleerd door de nieuwe politieke wind die in Rotterdam waait. „Als je vijftien jaar geleden wat meer verdiende, kon je het dankzij de PvdA wel vergeten als je een huis in Delfshaven wilde. Geregeld stond ik bij woningcorporaties te bedelen voor jonge gemeenteleden, meestal zonder effect. De kansarmen gingen voor. Dat heeft de verpaupering bevorderd.
Zelf woont de PKN-predikant aan de Mathenesserlaan. „Tot 1960 was dat een dure straat, daarna zakte het ook daar af. Vanuit mijn studeerkamer kijk ik op een bordeel voor dure mensen. Ik ga meestal zo zitten, dat ik niet zie wie er naar binnen gaan. Dat leidt maar af. Onze kinderen brachten we in het begin altijd naar school. Later gingen ze zelf, maar we hebben ze grondig geïnstrueerd. Dit is een spuit, daar moet je van afblijven. Dat is een condoom, daar moet je ook van afblijven. Ga in de tram nooit bij het raam maar altijd aan het gangpad zitten, zodat je weg kunt. In Nunspeet, waar ik hiervoor predikant was, hadden ze daar niet mee te maken.
Een paar straten verderop zat je echt in de gribus, maar de laatste jaren is die buurt gerenoveerd. Nu komen er weer meer gewone gezinnen. Hetzelfde zie je in Spangen. Er is nog wel een stukje gribus, maar ik ken geen no go areas meer. Wel moet je je aan de algemene instructies houden. s Avonds op de grotere straten blijven en je niet te veel met andermans zaken bemoeien. Zeker niet als je grijs bent.

Plek van God
De laatste jaren zag ds. De Jong niet alleen de groep jongvolwassenen die in Rotterdam blijft groeien. Er is ook een instroom van mensen uit de provincie. „Onderwijzers en verpleegkundigen uit Zeeland of van de Veluwe die naar de stad willen. Vaak uit een stuk idealisme. Er is hier een enorm gebrek aan leerkrachten. Als christelijke juf of meester kun je zo aan de slag op een openbare school. Tegen mensen die zich aangetrokken voelen tot zending, zeg ik altijd: Je hoeft echt niet allemaal naar Kathmandu, Kralingen is ook zendingsgebied.
Tegelijk worden ze door de predikant van Delfshaven gewaarschuwd. „Met missionaire bewogenheid alleen red je het niet. Je moet ook wat met de stad hebben. Je vrouw moet het leuk vinden om met de tram naar de Coolsingel te gaan. Een zwager van me, een volbloed gergemmer die hier al zijn hele leven woont, zou het in Nunspeet niet uithouden. Hij kent geen mooiere plek dan Rotterdam. Dan ben je uit het goede hout gesneden. Zie je hier niets dan werken van de duivel en erger je je continu aan de marathon op zondag, aan Feijenoord en aan alle etnische groepen, dan kun je beter meteen weer gaan.
Ik zit in de tram rond te kijken met het gevoel: De Heere heeft wel voor veel kleurigheid gezorgd in deze stad. Daar moet je de leukigheid van zien. Voor mij is dit een plek van God, waar heel veel kansen liggen.

Luchtfietserij
De Rotterdamse predikant erkent dat grote delen van het platteland niet minder geseculariseerd zijn dan de stad. Soms heeft de ontkerstening er zelfs nog harder toegeslagen. „Het grote verschil is dat in de stad alle sociale samenhang is verdwenen. De mensen hangen werkelijk als los zand aan elkaar. Juist in die situatie kan een kerkelijke gemeenschap veel betekenen. Daarom zeg ik: Hef de kerken in de stad niet te snel op.
Ik vind het enorm jammer als ik zie hoe de ene Gereformeerde gemeente na de andere hier de deuren sluit. Dan denk ik: Stuur nou eens een van jullie beste dominees, doe daar eens een gebed voor. Als dominee Vreugdenhil naar de Boezemsingel komt, heeft hij meteen een gehoor van jonge mensen. Die dan ook sneller in de stad blijven wonen, daar ben ik diep van overtuigd.
Over allerlei interkerkelijke projecten waarvoor mensen van buiten de stad worden ingevlogen, is de voorganger uit Delfshaven sceptischer. „Iedereen met hart voor de stad is mijn vriend, maar ik twijfel aan het rendement op langere termijn. Je moet het werken in wijken als de Millinxbuurt niet onderschatten. Er is veel luchtfietserij, ik zie nogal wat mis gaan. Vaak zie je bij deze groepen ook een anti-kerkgevoel. Zonder enig overleg beginnen ze ergens een eigen gemeente. Dat vind ik jammer. De kritiek op de gevestigde kerken is me veel te simpel. Wij houden hier, menselijk gesproken, de boel toch ook nog een beetje overeind. Al een paar honderd jaar.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen