Echte lezers over literatuur

Peter Goedegebure
Geeft Nederlands aan bovenbouw havo/lyceum op het Driestar College en is studieleider en docent aan de lerarenopleiding Nederlands van Driestar educatief.

‘Toch ben ik niet somber’

Wat is literatuur?
‘Er is veel over geschreven, met mooie kenmerken en dergelijke. Zo dient een boek de tand des tijd doorstaan te hebben, maar dat kun je natuurlijk pas achteraf zeggen. Los van verdere kenmerken als oorspronkelijkheid, gelaagdheid en goede stijl, zou je kunnen zeggen: goede literatuur grijpt je bij je lurven. Het raakt je en zet je aan het denken.’

Lezer?
‘Ik houd erg van lezen: Nederlandse literatuur, geschiedenis en theologie.’

Lezen de leerlingen nog?
‘Mijn leerlingen lezen nog wel, maar steeds minder (momenteel respectievelijk minimaal twaalf en achttien boeken op havo en vwo). Toch ben ik niet somber. Tijdens het mondeling ontdek je vaak dat leerlingen verrassende antwoorden kunnen geven en dat literatuur ook iets met hen gedaan heeft. Ik realiseer me wel dat er natuurlijk veel meer bronnen beschikbaar zijn dan vroeger, waardoor leerlingen soms alleen achtergrond in plaats van het op de lijst vermelde boek hebben gelezen. Evenwel blijf ik van mening dat goede literatuur in staat is om ook de leerling van nu te boeien. In lyceum-5 hebben we dit jaar in groepen van drie presentaties laten houden over een literair onderwerp. Het was verheugend te zien waar leerlingen mee aankwamen, zoals existentialisme in romans, maar ook de visie op gedichten van Revius.’

Mooiste boek?
‘Ik aarzel, omdat het een voorbeeld uit de Duitse literatuur is: Jozef en zijn broers, van Thomas Mann. Ik heb het vorige zomer in het Duits gelezen. Het is een prachtig boek, inmiddels ook vertaald, waar je wel geduld en rust voor moet hebben.’

‘Taai’ boek?
‘Dit zijn de namen van Tommy Wieringa. Het viel me tegen, ook gezien de verwachtingen die ik van deze auteur had.’

Vakantieboek?
‘Dwars tegen de keer, over het leven en werk van Ida Gerhardt.’

‘In mijn koffer gaat zeker een boek van Willem Barnard mee’

Wat is literatuur?
‘Een goede stijl vind ik erg belangrijk. Rita Ghesquière, emeritus hoogleraar jeugdliteratuur, bespreekt in Het verschijnsel jeugdliteratuur een model dat ik goed bruikbaar vind: een literaire tekst moet goed zijn op het niveau van de woorden (verbal level) en geloofwaardig op het niveau van de personages en de gebeurtenissen (behavioral level), maar moet ook inzicht geven of aanzetten tot nadenken over zaken die er echt toe doen (transcendent level).’

Lezer?
‘Ik lees graag en veel. Om mijn vakgebied bij te houden lees ik nieuwe jeugdboeken en de tijdschriften Literatuur Zonder Leeftijd en Bookbird. Daarnaast studies over moderne auteurs, zoals recent het tweede deel van de Hermans-biografie, maar ook romans en poëzie.’

Lezen de studenten nog?
‘De meeste pabostudenten lezen weinig. Veel studenten aan de lerarenopleiding voortgezet onderwijs Nederlands zijn echte lezers. Hun grote belangstelling voor fictie is vaak een van de redenen om voor Nederlands te kiezen.’

Mooiste boek?
‘Bijna alle jeugdboeken van Martha Heesen, Annika Thor en Rita Verschuur; poëzie van Achterberg, Nijhoff, Gerhardt, Gezelle, Van Wilderode, Van der Graft, Elisabeth Eybers; Middlemarch van George Eliot, de romans van Marilynne Robinson, enzovoorts.’

‘Taai’ boek?
‘Na een Dublinreisje was ik vastbesloten Ulysses van James Joyce helemaal uit te lezen. Ik heb het bibliotheekboek vaak verlengd, maar het is me niet gelukt.’

Vakantieboek:?
‘In mijn koffer gaat zeker weer een boek van Willem Barnard mee.’

Janneke de Jong-Slagman
Docent Nederlands aan de pabo en de lerarenopleiding van Driestar hogeschool

Antoinette bij de Vaate
Havo-5-leerling (profiel E&M) aan het Gomarus College Gorinchem. Straks hoopt ze naar de pabo van Driestar hogeschool te gaan.

‘In boeken kun je jezelf verliezen’

Wat is literatuur?
‘Literatuur wordt gezien als kunst en lectuur niet. Ook heeft literatuur vaak een diepere betekenis en een complexere opbouw.’

Lezer?
‘Ik houd heel erg van lezen. Ik lees per week zo’n twee, drie romans, het ligt eraan hoeveel tijd ik heb naast mijn schoolwerk. Ik lees veel boeken voor mijn ontspanning, in boeken kun je jezelf verliezen en je helemaal inleven in de hoofdpersoon.’

Lees je nog meer?
‘Voor onze literatuurlijst moesten we dertien boeken lezen. Tijdens de lessen literatuurgeschiedenis worden verschillende boeken uitvoerig besproken, omdat die boeken heel goed bij een bepaalde stroming horen. Zo heb je het boek De tornado dat heel goed past bij het existentialisme. Ook het boek Dorsvloer vol confetti wordt besproken, omdat dat een heel kenmerkend boek is voor deze tijd.’

Mooiste boek?
‘Het meisje dat verdween van Els Florijn. Dat is een heel ingrijpend verhaal over twee meisjes in de oorlog. Het ene meisje wordt achtergelaten als haar Joodse ouders met haar zusje onderduiken en dit meisje wordt uiteindelijk vergast in een gaskamer. In het boek wordt haar leven beschreven vanaf het moment dat ze alleen in huis achterblijft tot het moment dat ze in de gaskamer staat.’

‘Taai’ boek?
‘Bij het boek De reis van Sint Brandaan moest ik mezelf echt dwingen om verder te lezen, het boek is heel onrealistisch en heel saai.’

Vakantieboek?
Het meisje dat verdween van Els Florijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen