De spiegel van Kuitert

God kennen, kan niemand. Dat weet elk gereformeerd christen vanaf zijn kinderjaren. God ontkennen is zonde. Ook dat weet elke gereformeerde belijder. Maar de van huis uit gereformeerde theoloog Kuitert doet het wel. Met overtuiging. "Er is geen kennis van God, slechts verbeelding, menselijke overlevering afkomstig van het voorgeslacht dat God en goden bedacht", schrijft hij in zijn nieuwste boek.

Eigenlijk is de kersverse publicatie van Kuitert geen verrassing. Wie enigszins bekend is met zijn eerdere boeken kon bedenken dat hij uit moest komen bij de totale ontkenning van het bestaan van God. Al ruim veertig jaar geleden, in 1968, plaatste hij in zijn boek "Verstaat gij wat gij leest?" kanttekeningen bij de waarheid van het Woord van God.

Precies dertig jaar later verscheen zijn visie op de Persoon en het werk van Gods Zoon onder de titel "Jezus, nalatenschap van Christus". Daarin maakte hij duidelijk geen heil te zien in de leer van het verzoenend lijden en sterven van de Zaligmaker.

Zo rekende deze VU-hoogleraar in de theologie af met de twee middelen waardoor God Zich bekendmaakt aan mensen: de Bijbel en Zijn Zoon. De stap naar het ontkennen van de realiteit van het Godsbestaan is dan niet meer zo groot.

Ook al is de gang die Kuitert gemaakt heeft rationeel te verklaren, het blijft onthutsend dat een theoloog met droge ogen en vol vuur beweert dat het christelijke geloof een menselijke constructie is die we hebben geërfd van onze voorouders.

Nog schokkender is dat deze advocaat van twijfel en ongeloof jarenlang predikanten heeft opgeleid zodat ze dienstbaar konden zijn in hun kerken. Deze kerk had onder meer haar wortels in de Afscheiding van 1834, de breuk die ontstond vanuit het verzet tegen het toenmalig modernisme binnen de kerk van de Reformatie.

Inmiddels ziet Kuitert de kerk als het "afkickcentrum" voor gelovigen. Daar kunnen ze volgens hem namelijk ontwennen aan het idee dat geloof te maken heeft met kennen van God. Wie voor dat idee wekelijks opgaat naar Gods huis, zal spoedig zijn schoenen ongebruikt laten.

Op grond van de Bijbel en de gereformeerde belijdenis moet deze grove gedachtegang radicaal worden afgewezen. Hij is niet alleen triest en verbijsterend maar ook en vooral Godsonterend. God wil Zich laten kennen, door Zijn Woord en door het vleesgeworden Woord. Daar kan de zondige mens met zijn verstand niet bij. Maar wie gelooft, zal daar licht over krijgen.

Tegelijk houdt de dwalende theoloog wel een spiegel voor aan christenen die willen blijven bij Bijbel en belijdenis. In hoeverre is er bij reformatorische christenen werkelijk het verlangen om God te leren kennen, zowel in leerstellige zin als in de dagelijkse beleving? Het lijkt er soms op dat er een neiging is dat geloven vooral een goed gevoel moet opleveren. De zondagse kerkgang wordt dan "spiritueel bijtanken" en is niet gericht op vermeerdering van kennis van God die hoofd en hart vervult. De Bijbel waarschuwt niet voor niets: Mijn volk gaat verloren omdat het geen kennis heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen