De januskop van Holleeder

Misdadiger John Mieremet in een telefoongesprek met Willem Holleeder in december 2000: „Ik spreek met niemand, Willem. Ik ben gewoon klaar met iedereen. Precies wat je zei. Je moet gewoon niemand vertrouwen.”

Holleeder: „Als je de deur niet opendoet, komt er niemand binnen, jongen.”

Mieremet: „Je bent de enigste met wie ik nog contact heb. Voor de rest vertrouw ik niemand meer.”

Het gesprek tussen beide misdadigers, afgeluisterd door de politie, staat opgetekend in het onlangs verschenen boek ”Verraad. De misdaadbiografie van Willem Holleeder” van NRC-journalist Jan Meeus. De conversatie tekent het wantrouwen in de onderwereld. Mieremet werd in 2005 geliquideerd in Thailand. Wie daar mogelijk achter zit? Willem Holleeder. De man die tot jarenlange celstraffen is veroordeeld voor ontvoering, in 1983, van topman Freddy Heineken en diens chauffeur Ab Doderer én voor afpersing van onder anderen vastgoedmagnaat Willem Endstra, die te boek stond als ”bankier van de onderwereld”.

Holleeder staat nu terecht voor betrokkenheid bij de liquidaties van een vijftal mannen. De slachtoffers zaten diep in de onderwereld, of hadden daar banden mee. Het betreft de moorden op mede-Heinekenontvoerder Cor van Hout in 2003 in Amstelveen. Bij die liquidatie kwam ook diens metgezel, botenhandelaar Robert ter Haak, om het leven. Verder gaat het om de moorden op de omstreden vastgoedbaron Willem Endstra (in Amsterdam, 2004), misdadiger John Mieremet (in Thailand, in 2005), drugshandelaar Kees Houtman (in Amsterdam, 2005) en kroegbaas Thomas van der Bijl (2006).

Geen praatjesmaker

Hoe ontpopte Holleeder (57) zich tot een van de meest gevreesde misdadigers? Willem Holleeder, oudste in een gezin van vier kinderen, groeide op in het arme deel van de Amsterdamse Jordaan. „Wimpie was een stille, vriendelijke jongen. Geen praatjesmaker. Opvallen deed hij niet op de Theo Thijssenschool – of het moest zijn omdat hij opkwam voor kinderen die werden gepest.”

Op de mavo leerde hij zijn vriend („gabber”) Cor van Hout kennen. Willem, die de bijnaam de Neus kreeg, veranderde. Soms kreeg hij „iets ongenaakbaars.” Zoals toen hij zijn moeder om tien gulden vroeg, terwijl ze stond te wachten bij de groentewinkel. Moeder gaf hem echter een vijfguldenbriefje. Dat zinde Willem niet. Toen zijn moeder weigerde een biljet van tien gulden te geven, werd hij zo kwaad dat hij het briefje van vijf doormidden scheurde.

Holleeders vader, Willem senior, werkte bij bierbrouwer Heineken. Thuis greep vader naar de fles. Dan veranderde hij in een tiran en mishandelde hij zijn vrouw en kinderen. Met Willem junior ging het van kwaad tot erger. Samen met onder anderen Cor van Hout kidnapte hij in 1983 Freddy Heineken en diens chauffeur. De ontvoering hield Nederland wekenlang in zijn greep.

Raket

In latere jaren bekoelde de vriendschap tussen Holleeder en –de op drank beluste– Cor van Hout. Ze werden vijanden.

Holleeder wilde Van Hout laten ombrengen. Dat zeggen althans Holleeders zussen Astrid en Sonja, die eerder in het geheim uiterst belastende verklaringen over Willem Holleeder hebben afgelegd bij de politie. Sonja Holleeder had een relatie met Cor van Hout, die vader was van haar kinderen.

Auteur Meeus, die recent in NRC een interview met Astrid Holleeder publiceerde, schrijft in zijn boek: „Na de uitvaart (van Cor van Hout, in 2003, JV) gingen Astrid en Sonja Holleeder naar het Amsterdamse Bos. Ze waren ontboden door hun broer (Willem, JV). Daar openbaarde zich wat de zussen al dachten: Willem was betrokken bij de moord op Cor. De Neus had zijn oude gabber verraden. Sonja kreeg te horen dat ze haar huis in Spanje moest afgeven aan niemand minder dan Stanley Hillis. Het pand diende als betaling voor de moordenaars van Cor.” Hillis gold als een van de sleutelfiguren in de Amsterdamse onderwereld. Hij is in 2011 doodgeschoten.

Al sinds een eerdere, mislukte aanslag op Cor van Hout, in 2000, wisten de zussen Holleeder dat hun broer het op hem gemunt had. Vlak voor die schietpartij zette Holleeder zijn zus Astrid voor het blok, schrijft Meeus. „Als je niet vertelt waar hij is, gaat er een raket naar binnen”, had Willem gezegd. „Dan gaan ze er allemaal aan en ben jij verantwoordelijk. Dus je kunt kiezen: allemaal of alleen Cor.”

Meeus: „Dit was een staaltje dreigen zoals alleen Willem Holleeder dat kon. Als Astrid deed wat hij zei, werd ze medeverantwoordelijk voor de dood van haar zwager (Cor, JV). En als ze niet meewerkte, gingen Cor, Sonja en hun twee kinderen eraan.”

Holleeder greep ooit Sonja’s 8-jarige zoontje vast – zo gaat althans het verhaal. Met een pistool op het hoofd van zijn oomzeggertje had hij geëist dat Astrid Holleeder zou zeggen waar Cor van Hout zich ophield. Volgens Astrid was haar broer uit op geld en bezittingen van Cor van Hout.

Ook misdadiger Fred Ros –die als kroongetuige met justitie in zee is gegaan– wijst Holleeder aan als het brein achter de moord op Cor van Hout in 2003. Naast Holleeder waren volgens Ros ook de misdadigers Stanley Hillis en Dino Soerel betrokken bij het moordcomplot (zie ook: ”Bij Fred Ros draait alles om geld”) op Van Hout.

Afgeluisterd

Astrid Holleeder, in het dagelijks leven advocate, schetst een ontluisterend beeld van haar broer. Holleeder was een „psychopaat” die ook zijn eigen familie tiranniseerde. „Wij denken na bij alles wat we doen. Gewoon een gesprek voeren kan niet. Niet thuis, niet in de auto, nergens. Wij praten in gebarentaal, omdat Willem ervan uitgaat dat hij altijd wordt afgeluisterd. Praten kan alleen als je gaat lopen, altijd weer lopen. En zelfs dan fluistert hij. (...) Willem vernietigde alles in zijn omgeving. Al de mensen die dachten met hem bevriend te zijn, heeft hij verraden.”

Tegen wil en dank werd Astrid de vertrouweling van haar broer, schrijft de auteur. Juist ook om in het geheim bewijs (zoals geluidsmateriaal) te verzamelen om Holleeder voorgoed achter de tralies te krijgen. „Ik was degene met wie hij wilde praten als hij gek werd. Ik kon zijn demonen tot rust brengen. Daarom kwam hij naar mij toe om te praten. „Wat denk jij, As?” vroeg hij dan.”

Levenslang

De advocaat van Holleeder, mr. Stijn Franken, wilde tegenover Meeus weinig kwijt. Hij vreest dat een „boek waarin een reëel –op feiten gebaseerd– beeld wordt geschetst er niet in zit.” Franken stelt dat Holleeder ten onrechte is veroordeeld voor afpersing.

Ongetwijfeld zal de advocaat de komende tijd de verklaringen van de zussen Holleeder proberen te ontkrachten. Toch lijkt het bewijs tegen Holleeder zich op te stapelen. Een levenslang verblijf achter de tralies hangt hem boven het hoofd.

„Bij Fred Ros draait alles om geld”

Een siddering trok vorig najaar door de onderwereld. In het geruchtmakende proces Passage –een megarechtszaak rond een reeks onderwereldliquidaties– bleek niemand minder dan misdadiger Fred Ros (46) in zee te zijn gegaan met justitie.

De Hilversumse kroongetuige zou er weleens voor kunnen zorgen dat hoofdverdachte Dino Soerel (54) de rest van zijn leven in een cel moet doorbrengen. Wijlen vastgoedmagnaat Willem Endstra noemde Soerel ooit „de koning van de onderwereld.”

Na de ‘eerste ronde’ van het Passageproces, bij de rechtbank, werden de haf-Surinaamse Soerel en de van oorsprong Turkse Ali Akgün vrijgesproken van het beramen van moorden op kroegbaas Thomas van der Bijl en crimineel Kees Houtman. Akgün werd eind vorig jaar in het Turkse Istanbul doodgeschoten in zijn auto. Soerel zit momenteel vast. Fred Ros zelf werd in 2003 in het Passageproces veroordeeld voor onder meer het beramen van de moord op Van der Bijl. Ros, ook moordmakelaar genoemd, kreeg dertig jaar cel. De boomlange Hilversummer papte echter aan met justitie en deed onder meer een boekje open over Soerel. Eerder al was justitie in zee gegaan met kroongetuige Peter la S., een huurmoordenaar.

In ruil voor zijn onthullingen wordt de celstraf van Ros in principe gehalveerd tot vijftien jaar. De tol die Ros betaalt is dat hij in den vreemde een nieuw bestaan moet opbouwen. De onderwereld kan zijn bloed wel drinken.

Ros verklaart zeer belastend over Soerel, Holleeder en wijlen Ali Akgün, blijkt ook uit het onlangs verschenen boek ”De Ros-tapes. De verklaringen van moordmakelaar Fred Ros” van misdaadjournalist Hendrik Jan Korterink. In oktober vorig jaar verbood de rechter publicatie van dit boek voor de periode van een halfjaar.

Letterlijk zegt Ros in zijn recent dus wel gepubliceerde verklaringen tegenover de politie over Soerel: „In principe alles wat met liquidaties te maken had, wat naar Jesse (huurmoordenaar Jesse R., in het Passageproces veroordeeld tot levenslang, JV) toeging of naar mij, kwam van Dino. Ik had rechtstreeks contact met Dino.”

Ros vertelt hoe hij een ommetje maakte met Soerel, tijdens een kinderverjaardag waar ze beiden op visite waren. „Dino, daar was ik gewoon goed mee. Op die verjaardag zijn we ook nog een rondje gaan lopen, apart, in de wijk, en toen hebben we ook weer bepaalde dingen besproken, want we bespraken best veel.”

De verklaringen van Ros geven een ontluisterend beeld van de onderwereld, blijkt ook uit het onlangs verschenen boek ”Moordmakelaar” van misdaadjournalist Korterink en diens dochter Anna Korterink, ook (misdaad)journalist.

Schrijnend is hoe kennelijk Ros en ook uitvoerders werden opgejut om kroegbaas Thomas van der Bijl te doden. Die moest uit de weg worden geruimd omdat hij met de politie was gaan praten. Volgens Ros zou Soerel hem hebben gezegd: „Als het mogelijk is, heeft Van der Bijl wel prioriteit, want hij heeft verklaard en je weet nooit wat er van mij inzit.”

Grote vraag is: spreekt Ros de waarheid? Of verzwijgt hij voor hem belastende zaken? De auteurs Korterink hebben zo hun twijfels. Bijvoorbeeld over de verklaringen van Ros over de moord op Cor van Hout in 2003. Van Hout werd vanaf een rode BMW-motor doodgeschoten. Ros beweert dat hij de bewuste motor alleen ergens heeft klaargezet en niet wist dat die gebruikt zou worden bij een liquidatie. De auteurs sluiten echter niet uit dat Ros zélf bij de moordexpeditie op de motor zat. Twee mannen die met Ros van doen hadden in verband met het leasen van auto’s omschrijven de Hilversummer als „een meesteroplichter, een afperser die nergens voor terugdeinst.”

De auteurs van ”Moordmakelaar”: „Wie het doopceel van Fred Ros licht, ziet maar één rode draad: geld. Daar draait alles om.”

De verdediging van Soerel zal de komende maanden proberen gehakt te maken van het verhaal van Ros. Wijlen Ali Akgün en Soerel reageerden furieus op diens beschuldigingen. „Meneer Ros liegt, de viezerik”, zei Akgün. Soerel ontkent dat hij bij looprondjes in Diemen Ros van informatie voorzag (met het oog op uit te voeren liquidaties, JV). „Die afspraken in Diemen, dat we daar rondjes hebben gelopen en dat daar informatie zou zijn gegeven, dat is niet gebeurd.”

Boekgegevens

Verraad. De misdaadbiografie van Willem Holleeder, Jan Meeus; uitg. Nieuw Amsterdam, Amsterdam, 2015, ISBN 978 90 468 1971 5; 223 blz.; € 19,99;

De Ros-tapes. De verklaringen van moordmakelaar Fred Ros, Hendrik Jan Korterink; uitg. Just Publishers, Meppel, 2015. ISBN 97890 8975 610 7; 288 blz.; € 18,95;

Moordmakelaar, Hendrik Jan en Anna Korterink; uitg. Just Publishers, Meppel, 2015; ISBN 97890 8975 720 3; 256 blz. € 18,95.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen