Uitzien naar geheiligde kennis

De Cursus Godsdienst Onderwijs (CGO) van de Gereformeerde Gemeenten bestaat veertig jaar. Naar schatting hebben in die jaren zo’n 5000 cursisten en studenten de CGO-cursus gevolgd.

Het was P. Kuijt (hij had ook pabo de Driestar in Gouda opgericht) die begin jaren zeventig van de vorige eeuw vaststelde dat kerkmensen te weinig werk maakten van de bestudering van Gods Woord en de belijdenisgeschriften. De inmiddels gepensioneerde Driestardirecteur maakte zich zorgen over wat hij noemde „het miserabele kennispeil van velen in de gereformeerde gezindte.”

Kuijt maakte zijn zorg kenbaar bij het bestuur van de Jeugdbond. Via het deputaatschap jeugdzorg en het curatorium van de Theologische School kwam de bezorgdheid terecht op het bordje van de generale synode van 1974. Kuijt ondersteunde het verzoek met een persoonlijk schrijven.

Na een synodaal onderzoek gingen op 1 september 1975 de eerste bijeenkomsten van start, op twee locaties, in Amersfoort en Ridderkerk. De docenten waren de predikanten A. F. Honkoop, P. Honkoop jr., J. van Haaren en A. Moerkerken en verder H. A. Hofman, P. Kuijt en I. A. Kole.

Twee directeuren

Op het Kerkelijk Bureau van de Gereformeerde Gemeenten te Woerden kijken J. H. Mauritz (directeur toerustingscursussen) en W. M. van der Wilt (directeur hbo-opleiding) terug op de beginjaren.

Mauritz: „Kuijt had gelijk. Er moest meer gedaan worden aan toerusting voor ambtsdragers en leidinggevenden in het jeugdwerk. De CGO is opgezet om mensen te helpen de Bijbel en de belijdenisgeschriften beter te verstaan. Voor zichzelf, maar ook om die kennis te kunnen doorgeven aan anderen.”

Kuijt verwachtte 50 deelnemers, het waren er direct al 450.

Van der Wilt: „Kennelijk waren velen zich ervan bewust dat te weinig Bijbelkennis tot oppervlakkigheid leidt. Er was nog nauwelijks reformatorisch onderwijs. In het reformatorisch onderwijs steken leerlingen bij godsdienst ongemerkt veel op. Inmiddels is er in dit opzicht, dankzij het reformatorisch onderwijs en de CGO, wel een forse inhaalslag gemaakt.”

Momenteel telt de CGO ongeveer 700 deelnemers aan de toerustingscursussen en zo’n 150 cursisten voor hbo theologie.

Opmerkelijk in een tijd waarin er veel desinteresse is in Bijbelse waarden.

Van der Wilt: „De cijfers laten zien dat velen behoefte hebben aan verdieping. Kennelijk ervaren veel mensen dat de wereld om ons heen het hart niet kan vervullen. Er is best belangstelling voor de grondwaarheden van het leven. Mensen raken soms uitgekeken op de platheid van het leven om hen heen.”

Psalm 78

Mauritz: „De CGO heeft velen gevormd als het gaat om Bijbelkennis, geloofsleer, de leer van de kerk en de ethiek, gericht op het dagelijkse leven. Dat zijn niet alleen ambtsdragers en jeugdleiders, maar ook moeders en vaders van grote gezinnen, want de opgedane kennis kan ook heel goed binnen het gezin, bij de opvoeding en begeleiding van kinderen, worden gebruikt. We zien ook nogal eens dat jongeren die al belijdenis hebben gedaan, daarna nog kiezen voor een CGO-cursus. Onder de hbo-studenten zijn er ook mensen die al een hbo- of wo-opleiding hebben afgerond, maar die toch behoefte hebben aan theologische verdieping.”

Van der Wilt zegt, verwijzend naar Psalm 78: „Verborgenheden die ons voorheen de vaderen vertelden, mogen wij voor ons kroost niet verborgen houden. Er staat: „Die stellen wij het nageslacht voor ogen.” Dat is wat de CGO beoogt, het overdragen van kennis en ervaring, van geslacht tot geslacht.”

Dat doel wordt uitgewerkt in vakken zoals Bijbelkunde, dogmatiek, kerkgeschiedenis, ethiek, kerkelijke oriëntatie, apologetiek, Bijbelse oudheidkunde en sekten en stromingen. De toerustingscursussen vinden op zaterdagmorgen plaats in Amersfoort, Dordrecht, Goes en Rijssen en op donderdagavond in Gouda. De tweejarige A-cursus voor beginners kan worden vervolgd met de B-variant, die ook twee jaar duurt.

Ouderling J. de Jager uit Scherpenzeel, die vele jaren docent en rector van de cursus was, zei ooit: „Onkunde van de grondstukken van de waarheid is een invalspoort voor dwalingen. Kennis van onze belijdenis is in een tijd waarin velen het gevoel accentueren en de dogmatiek onderwaarderen, zeer hard nodig.”

Mauritz: „Dat is helder gezegd. De CGO is opgezet om kennis van de Bijbel en van de belijdenisgeschriften te verdiepen. Dat geldt voor het persoonlijk leven, maar ook om die kennis te kunnen delen met anderen. Als Hosea klaagt dat het volk verloren gaat omdat het zonder kennis is, hebben we ons dat aan te trekken, tot op de dag vandaag.”

Geheiligde kennis

Het gaat de CGO niet alleen om verstandelijke kennis en om boekenwijsheid, zeggen beide directeuren. „Ook niet om kennis die een voet te hoog zit. Maar God kan kennis wel gebruiken door Zijn Heilige Geest.”

Mauritz: „Het gaat om geheiligde kennis. Kennis van God en Goddelijke zaken kunnen we elkaar niet leren, dat is het werk van de Heilige Geest. Het blijft echter wel onze verantwoordelijkheid om onze gaven aan te wenden ten nutte van ons verstaan van de Schrift. Ds. A. F. Honkoop zei bij de start van de cursus dat het ging om het kennen en het weten, niet alleen met het verstand, maar ook met het hart. En hij voegde eraan toe: „Deze cursus is geen trapje naar de Theologische School.” Maar als het daartoe mag dienen, zijn we er wel blij mee.”

Van der Wilt: „Wie vandaag de dag een ambt draagt, moet weten wat er speelt. Zo iemand moet allereerst tot het ambt geroepen zijn, dat ligt niet in onze handen. Maar een ambtsdrager heeft vervolgens te maken met mondige en soms ook kritische gemeenteleden. Daar heb je nu eenmaal toerusting en parate kennis voor nodig. De CGO-cursussen spelen daarop in, met aandacht voor catechese, pastorale vaardigheden, kerkrecht, kennis van dogmatiek. Deze oude doelstelling van de CGO is in veertig jaar tijd ongewijzigd gebleven.”

Zending en evangelisatie

De hbo-opleiding van de CGO wordt soms gevolgd door cursisten die belangstelling hebben voor zending of evangelisatie.

Van der Wilt: „Om te mogen werken in het Koninkrijk van God is een Goddelijke roeping nodig. Dat blijft staan. Sommigen kunnen hierin niet goed de weg vinden en besluiten alvast eerst theologie te gaan studeren. Ze zien ernaar uit dat Gods leiding in hun leven gaandeweg helder mag worden. Dat kan ook ons advies zijn: Heeft u begeerte om in Gods Koninkrijk iets te mogen doen, begin dan eens bij de CGO, als een eerste stap op de weg om tot meer duidelijkheid te komen. Wellicht dat de Heere een weg wil openen.”

Daarnaast is er voor cursisten de mogelijkheid om in andere sectoren te gaan werken, zegt Van der Wilt. „Denk aan docent godsdienst, aan pastoraal werk in het gevangeniswezen of in verzorgingstehuizen van onze signatuur, of bij stichting Ontmoeting of stichting De Hoop. Als het echter gaat om kerkelijk pastoraal werk, dan is dat wel aan een ambt verbonden.”

De CGO-cursus is een „echte GG-opleiding”, zo is weleens opgemerkt. Er zijn ook cursisten van andere kerken.

Mauritz: „Wat identiteit betreft, is de CGO een echte GG-opleiding. Dat is te zien aan de kerkelijke achtergrond van docenten, die lid van de Gereformeerde Gemeenten zijn. Dat is ook te zien aan de plaats die de ”Dogmatiek” van ds. G. H. Kersten inneemt. Wij waarderen het positief als leden van andere kerken bij ons willen aanschuiven. Bij de toerustingscursussen ligt het percentage deelnemers uit andere kerken op zo’n 15 procent. Bij de hbo-cursus zijn het er iets meer.”

Wat zijn de rijkste momenten tijdens een cursus?

Van der Wilt: „Je mag weleens horen dat cursisten in een moeilijke periode van hun leven steun hebben ervaren aan de stof die hier aan de orde is geweest. Zo sprak een cursist met een ernstige ziekte vrijmoedig over Wie de Heere voor hem geworden was.”

Mauritz: „Bij een vak als dogmatiek spreken we er met elkaar over hoe de Heere werkt in het hart van de zondaar. Op die momenten ontstaan er in de groep weleens eerlijke gesprekken waarin een docent of cursist zich in het hart laat kijken.” 

Veertig jaar CGO

In de kerk van de gereformeerde gemeente te Gouda wordt morgen een bijeenkomst gehouden rond veertig jaar Cursus Godsdienst Onderwijs (CGO). Voorzitter ds. A. Schreuder verricht om 19.30 uur de opening. Ds. G. Clements spreekt over ”Vijf punten van belijden”. Er is een vraaggesprek met ds. B. van der Heiden en enkele docenten en (oud-)cursisten over ”CGO al veertig jaar actueel”.

Voorafgaand aan de avond is er vanaf 16.30 uur een reünie met maaltijd.

Op de jubileumdag verschijnt het boek ”Delven en delen”, met onder meer bijdragen van A. Bel, ds. Clements en ds. J. B. Zippro.

Motivatie CGO-cursisten

Waarom volgen cursisten de toerustingscursus van de CGO?

Onderzoek van Gods Woord – 42 procent

Persoonlijke vorming – 34 procent

Geboeid door levensvragen – 11 procent

Toerusting kerkenwerk – 7 procent

Maatschappelijke toerusting – 4 procent

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen