Zwaartekrachtgolven en licht van botsende neutronensterren

Wetenschappers hebben voor het eerst zwaartekrachtgolven én licht opgevangen van een spectaculaire botsing van twee neutronensterren. Neutronensterren zijn de kleine, ultracompacte restanten van zware sterren die zijn ontploft in een supernova-explosie.

De ontdekking op 17 augustus, die vorige week werd gepubliceerd in het vaktijdschrift Physical Review Letters, in Nature en andere vaktijdschriften, is momenteel het sterkste bewijs dat korte, energierijke gammaflitsen ook worden veroorzaakt door de samensmelting van neutronensterren.

Zwaartekrachtgolven ontstaan in het heelal onder meer door botsende zwarte gaten, restanten van geëxplodeerde sterren die geen licht uitzenden. De ruimte zelf rimpelt dan net als een wateroppervlak waarin een steen is gegooid. Einstein stelde honderd jaar geleden voor het eerst dat ze bestaan, maar hij had de hoogwaardige techniek niet om ze aan te tonen.

De beide Amerikaanse LIGO-detectoren (VS) en die van Virgo (Italië) legden de zwaartekrachtgolven vast van de twee neutronensterren die in een dodelijke dans met elkaar waren verwikkeld. Toen de sterren samensmolten, produceerden ze een flits in de vorm van gammastraling die ongeveer twee seconden na de zwaartekrachtgolven werd gedetecteerd door zo’n zeventig telescopen op aarde en in de ruimte.

„Dit resultaat is een prachtig voorbeeld van teamwork, het belang van coördineren en de waarde van wetenschappelijk samenwerken”, zegt Virgowoordvoerder Jo van den Brand (Vrije Universiteit Amsterdam).

Wanneer zwarte gaten versmelten ontstaan er ook zwaartekrachtgolven, maar is er geen lichtflits te zien. Het moet dus gaan om een botsing van twee neutronensterren.

„Sterrenkundigen hadden altijd al gedacht dat er korte gammaflitsen worden geproduceerd bij het samensmelten van twee neutronensterren. Dit keer zagen we zulke gammaflitsen gelijktijdig met zwaartekrachtgolven die aangeven dat we met neutronensterren te maken hebben. Eindelijk is dit mysterie opgelost”, zegt Erik Kuulkers, wetenschapper bij het technologiecentrum Estec van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA in Noordwijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen