Antilliaanse verkiezingsstrijd draait om interne verhoudingen

  De verkiezingen die op 22 november worden gehouden, kunnen gerust als historisch worden omschreven. Enerzijds omdat ze het gevolg zijn van het uittreden van Aruba uit het Antilliaanse staatsverband, waardoor de Antillen worden opgedeeld in twee landen: Aruba en de uit vijf eilanden bestaande Nederlandse Antillen. Anderzijds omdat de kleinste eilanden, Saba en St.Eustatius elk voor het eerst een eigen vertegenwoordiger krijgen in de Staten, het parlement van de Nederlandse Antillen. De acht plaatsen die nu nog in de Staten worden ingenomen door Arubaanse vertegenwoordigers worden opgevuld door de andere eilanden. De verdeling van de totaal 22 zetels wordt dan als volgt: Curaçao 14, Bonaire 3, St.-Maarten 3, Saba 1 en St.-Eustatius 1 zetel.
  In de verkiezingscampagnes blijkt dat er nog steeds veel oppositie bestaat tegen de onlangs ingevoerde verhoging van de inkomstenbelasting met 10 procent, de zogenaamde „crisisheffing". De socialistische oppositiepartij MAN onder leiding van ex-premier Don Martma, heeft beloofd de crisisheffing af te schaffen ais zij de verkiezingen wint. „Het is een onrechtvaardige, ondoeltreffende en demotiverende maatregel"zegt Maritna. Zelfs de regeringspartijen zeggen nu voorzichtig dat de crisisheffing „geëvalueerd" moet worden.

Feller  
  Op de Bovenwindse Eilanden is men zo mogelijk nog feller tegen de belastingverhoging. De leider van leider van de Windward Islands People's Movement (WIPM) op Saba, Vernon Hassell, klaagt dat Saba niet eens is geconsulteerd over de maatregel. "Zoals vaker bij landsbeslissingen, overkomen dergelijke maatregelen ons, zonder dat we iets kunnen zeggen. Daarom zijn we erg blij dat we straks een eigen Sabaanse vertegenwoordiger zullen hebben in de Staten", zegt hij.
  De leider van de Democratische Partij van St.-Maarten, Claude Wathey, is zo boos over de maatregel, dat hij ervoor zorgde dat het bestuurscollege van St.-Maarten de belastingverhoging voor de ambtenaren uit de eilandkas betaalt. De DP-St.-Maarten besloot uit onvrede met de maatregel zelfs uit de regeringscoalitie te stappen.
  De Nederlandse Antillen hebben twee bestuurslagen. Elk eiland heeft één bestuurscollege en een eilandsraad en daarboven staat de centrale regering. Nu Aruba zich afgescheiden begint op de overige eilanden de discussie of die twee bestuurslagen nog wel gehandhaafd moeten blijven. Behalve strijd om macht en invloed speelt het kostenaspect daarbij een belangrijke rol. Het is nu eenmaal goedkoper om een bestuurslaag te hebben in plaats van twee. Claude Wathey, die sinds 1951 geen enkele verkiezing heeft verloren, is heel duidelijk als gevraagd wordt wat voor hem het belangrijkste punt is bij deze verkiezingen: „Ons belangrijkste punt is de rol, die St.-Maarten zal spelen in de Antillen van de vijf. We zullen erop toe zien dat St.Maarten de hem toekomende plaats krijgt in het nieuwe bestel, omdat we na Curaçao dan het belangrijkste eiland zullen zijn. We zullen niet toestaan dat St.-Maarten zal worden behandeld als een klein kind, zoals tot nu toe gebeurt."

Kans
  Op de vraag of hij wel toekomst ziet in een Antillen van de vijf zegt hij bereid te zijn het een „kans" te geven. „Ik wil het een serieuse kans geven, maar als het niet lukt zullen we omkijken naar andere alternatieven. Neen, u zult mij niet horen zeggen dat we het staatsverband dan ook zullen verlaten, omdat men anders zal beweren dat ik dat reeds van plan was. Ik hoopt alleen dat men St.-Maarten niet zal manoeuvreren in een soortgelijke positie als Aruba, waardoor we weer 10 jaar nodig hebben om de status aparte van St.-Maarten te regelen," aldus Wathey.
  Wathey is een hartstochtelijk voorstander van een volledige decentralisatie van de taken van de centrale regering. „Ik vind dat de rol van de centrale regering beperkt moet blijven tot een soort representatieve functie, zonder directe zeggenschap in het gebeuren op de eilanden zelf. Ook taken als politie, douane en de belastingdienst horen te worden overgedragen aan de eilanden", aldus Wathey.
  Hij wil verder dat alle drie Bovenwindse Eilanden in de nieuwe centrale regering zullen zijn vertegenwoordigd, om de herstructurering soepel te laten verlopen. „Welke signatuur het kabinet ook heeft, we moeten erbij zijn en in het regeerakkoord de decentralisatie vastleggen".

Schuld
  De oppositiepartij op St.-Maarten, de St.-Maarten Patriotic Movement, onder leiding van Vance James, legt de schuld rond de problemen met de crisisheffing bij Wathey. „Hij is onze vertegenwoordiger in de Staten. Hij was niet aanwezig bij de behandeling van het wetsontwerp en heeft dus niet eens tegengestemd." James is er overigens voorstander van de Antillen als een eenheid te behouden, „maar wel op basis van respect voor elkaar".
  Op de twee kleinste eilanden, Saba en St.-Eustatius is men blij nu eindelijk een eigen vertegenwoordiger naar de Staten te kunnen afvaardigen. Vooral op Saba werden de Statenverkiezingen steevast geboycot uit protest tegen het feit dat het eiland geen eigen vertegenwoordiger had en steeds was aangewezen op St.-Maarten, dat één afgevaardigde in de Staten had. Vernon Hassell van de WIPM (Windward Islands People's Movement) op Saba heeft al een wensenlijstje klaar als zijn partij de komende verkiezingen weer wint en eventueel steun zal geven aan de nieuwe regering. De belangrijkste eis zal zijn het veranderen van het schoolsysteem en het invoeren van het Engels als schooltaal. „We hebben een plan dat gefaseerd ingevoerd kan worden, zodat ons onderwijs in negen jaar geheel Engels is. De Sabaanse scholieren krijgen op deze manier gemakkelijker toegang en aansluiting bij onderwijssystemen in de regio, waardoor we onze kinderen niet meer zo ver van huis hoeven te sturen." Nu moeten kinderen, die voortgezet onderwijs willen volgen een groot gedeelte van de tijd doorbrengen op de Benedenwindse Eilanden.
  Ten aanzien van de staatkundige veranderingen ziet de WIPM het liefst voortzetting van de Antillen van vijf en een actievere rol van de Nederlandse regering.

Matte campagne
  Op Curaçao wordt, in tegenstelling tot Aruba, een vrij matte campagne gevoerd. Wellicht dat er wat leven in de brouwerij komt als minister-president Maria Liberia-Peters een uitdaging aanvaardt van oppositieleider Don Martina voor een openbaar debat. Martina's uitnodiging kwam nadat de partij van de premier, de PNP, in radio-advertenties verklaarde dat Martina in 1984 was weggelopen voor zijn verantwoordelijkheid als premier omdat hij toen de problemen voorzag met de sluiting van de raffinaderijen op Aruba en Curaçao.
  Voor de MAN zijn de belangrijkste punten in de verkiezingen het terugwinnen van het vertrouwen van de burgers, de investeerders en het bedrijfsleven, door bestrijding van de werkloosheid en het in evenwicht brengen van de betalingsbalans. Als het aan de MAN ligt schaft deze partij de „crisisheffing" af en zal zij voorkomen dat de samenwerkingsregeling die tussen Aruba en de Antillen is gesloten van kracht wordt. De MAN hamert er in de verkiezingscampagne op dat de huidige regering Curagao heeft „verkocht", door in te stemmen met de verdeling van de goud- en deviezenvoorraad volgens de verdeelsleutel 30 procent voor Aruba en 70 procent voor de Antillen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen