Vader Ten Boom bleek niet te oud

Op 28 februari 1944 wordt de bekende Haarlemse horlogemaker gearresteerd. En niet alleen hij. „In totaal werden die dag vijfendertig familieleden en vrienden door de Smedestraat naar het politiebureau afgevoerd”, schrijft zijn dochter Corrie ten Boom later. Het gezin was verraden. Op 10 maart 1944 overlijdt de oude Ten Boom in het huis van bewaring in Scheveningen.

Komen de anderen al snel vrij; Corrie en haar zus Betsie blijven vastzitten. Betsie in een cel met andere gevangenen; Corrie in een isoleercel.

Op 6 juni 1944 worden de twee overgebracht naar het Duitse concentratiekamp bij Vught; niet lang daarna, per veewagon, naar KZ Ravensbrück in Duitsland. Hier sterft Betsie, als „een van de 97.000 vrouwen” die in Ravensbrück om het leven komen. Corrie overleeft het beruchte vrouwenkamp: op 28 december 1944 wordt ze vrijgelaten. „Dat was écht een wonder, want een week later werden alle vrouwen van mijn leeftijd en ouder gedood.”

”Brieven uit de gevangenis”, luidt de titel van het boekje dat uitgeverij Gideon onlangs het licht deed zien. Het bevat onder andere een aantal brieven die Corrie en Betsie ten Boom schreven vanuit Scheveningen en Vught. Om nieuw materiaal gaat het niet: de brieven, korte stukjes en dagboekdelen die zijn opgenomen, zijn alle terug te vinden in het Engelse boek ”Prison Letters”, aldus de uitgever.

Het is goed dat publicaties als deze blijven verschijnen, al was het maar om er steeds weer aan herinnerd te worden waarom we –vandaag– dodenherdenking houden. Oók ter nagedachtenis aan, bijvoorbeeld, „mijnheer Hendriks”, over wie Corrie in Vught noteerde: „In het washok van Barak 42 ligt een pakje brood. Mevrouw Hendriks maakte het vanmorgen klaar om aan haar man te geven, die in dezelfde barak werkt als zij. Ze is een 
tere vrouw met een ongewoon fijn, intellectueel gezicht. Ze draagt een kindje onder het 
hart, het is haar eerste. Vannacht is mijnheer Hendriks gefusilleerd.”

Een uitgave als deze herinnert er ook weer eens aan wat sommige Nederlanders bewóóg om Joodse levens te (helpen) redden. Vrienden hadden haar vader vaak gewaarschuwd dat hem een gevangenisstraf boven het hoofd hing, schrijft Corrie ten Boom. „Ik ben veel te oud voor de gevangenis”, antwoordde haar vader dan. „Maar als het toch gebeurt, dan beschouw ik het als een grote eer om mijn leven te geven voor Gods oude verbondsvolk, de Joden.”

Tegen het einde van het boekje is de brief te lezen die Corrie ten Boom op 19 juni 1945 schreef aan de man die hen „zeer waarschijnlijk” had verraden. Bij sommige zinnen zouden vanuit gereformeerd perspectief zeker kanttekeningen te plaatsen zijn – en dat geldt niet alleen voor dit schrijven. Tegelijkertijd voelt dat wat ongemakkelijk, een beetje (te) goedkoop, helemaal als je je realiseert tot wie Ten Boom zich richtte:

Geachte heer,


Vandaag hoorde ik dat u zeer waarschijnlijk de man bent die mij heeft verraden. Ik heb tien maanden in een concentratiekamp gezeten. Mijn vader stierf na negen dagen gevangenschap en ook mijn zus stierf in gevangenschap. Maar het kwaad dat u hebt uitgedacht, is door God voor mij ten goede gekeerd (...).
Ik heb u alles vergeven. God zal u ook alles vergeven, als u Hem dat vraagt.

Boekgegevens

Brieven uit de gevangenis, Corrie ten Boom;
uitg. Gideon, Hoornaar, 2012; ISBN 978 90 5999 016 6; 96 blz.; € 9,95.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen