Digitaal theologisch onderwijs

We leven in een digitale consumptiecultuur. Wie op zoek is naar een nieuwe fiets kan via Google een snelle vergelijking van modellen en prijzen maken. Wil een christelijke jongere iets weten over relaties en vriendschap, dan bieden de websites credible.nl of refoweb.nl vast wel uitkomst. Of schiet mij tijdens de voorbereiding van een bijbelstudie een tekst te binnen maar weet ik niet meer precies waar deze te vinden is in de Bijbel, dan geeft internet met enkele muisklikken het goede antwoord. Er is vrijwel geen onderwerp te bedenken of er is een enorme hoeveelheid hits aan informatie over te vinden in online artikelen, weblogs en wikipedia.

Spaans leren
Via sociale media zoals Facebook, Hyves en Twitter kunnen gebruikers informatie nog makkelijker met vrienden en kennissen delen en eventueel voorzien van een eigen mening en waardeoordeel. Niet alleen gewone informatie, zelfs complete cursussen en instructies worden via internet beschikbaar gesteld. Wil iemand Spaans leren, dan hoeft dat niet meer via het taleninstituut in de stad te gebeuren, maar biedt een programma als YouTube duizenden video’s waarmee de basiskennis en uitspraak van deze taal thuis in de luie stoel opgedaan kan worden. De vraag is wel of zo’n ‘cursus’ daadwerkelijk betrouwbare en relevante kennis aanbiedt; niet iedereen weet die informatie goed te beoordelen. Daarbij komt dat echt leren altijd interactie nodig heeft met medecursisten en met docenten of begeleiders die vragen kunnen beantwoorden, nieuwe vragen stellen, aanmoedigen en bijsturen. Dit geldt zeker voor de onderwerpen en vragen waar we als christen op onze levensweg mee te maken hebben in een seculiere wereld die steeds minder van ons begrijpt. Verantwoorde bijbelse toerusting is Anno Domini 2011 hard nodig.

Volle agenda
Naast de zondagse erediensten is er relatief weinig contact tussen de kerk en haar leden als het gaat om toerusting en vorming. Natuurlijk zijn er verschillen. In de ene gemeente zijn meer mensen betrokken bij het verenigingswerk of de catechisatie dan in de andere. Maar als het gaat om bewuste toerusting en vorming door middel van cursussen of opleidingen, wordt de spoeling dun. De redenen hiervoor zijn niet moeilijk te raden. Veel mensen komen niet toe aan het volgen van een pastorale of theologische opleiding of cursus omdat de agenda vol staat. Of omdat de studielocatie minstens een uur rijden is. Of omdat er juist op de avond of zaterdagochtend dat de cursus gegeven wordt andere belangrijke sociale of gezinsverplichtingen zijn. Dit betekent niet dat kerkleden onmondige leken blijven. Er worden interessante artikelen geschreven in kerkelijke bladen, er worden van tijd tot tijd gemeenteavonden georganiseerd rondom belangrijke thema’s als apologetiek, homoseksualiteit, omgang met moderne media, en er is ook via internet veel bijbelse en theologische informatie beschikbaar.

Niet alleen in Nederland
Toch is het een gegeven dat daadwerkelijke vorming en toerusting van leden, leiders van jeugdverenigingen en zondagsscholen en ook van ambtsdragers steeds moeilijker wordt. Daarom is het van groot belang om aanvullende mogelijkheden van toerusting aan te bieden, zodat de factoren ‘te druk’ en ‘te ver weg’ geen belemmering meer hoeven te zijn. Het belang van goed theologisch onderwijs en toerusting geldt overigens niet alleen voor Nederland. In Afrika wordt de bekende uitdrukking gebezigd dat het christendom, vanwege de enorme groei, weliswaar twee mijlen breed is maar slechts twee inches (duimen) diep. Veel kerkelijke gemeenten hebben daar te kampen met uiterlijke oppervlakkigheid en onbijbelse gewoonten vanwege een incomplete prediking, omdat veel predikanten en evangelisten zelf niet of onvoldoende opgeleid zijn. Afrikaanse opleidingsinstituten bereiken slechts 10 procent van alle voorgangers. Het is namelijk voor de meesten van hen niet weggelegd om enkele jaren elders te studeren – wie zorgt er in de tussentijd voor de lokale gemeente? Daarbij komt dat de kosten van een dergelijke studie en het leven in een grote stad dusdanig hoog zijn, dat het voor de gemiddelde voorganger niet op te brengen is. De afgelopen decennia is trouwens herhaaldelijk gebleken dat het niet wenselijk is mensen voor een langere periode los van hun gezin, gemeente en lokale context te weken. Nigerianen – maar voor welk volk geldt dit niet? – die in het buitenland studeerden, bleken bij terugkeer niet meer geschikt om in hun eigen context voor te gaan.

Afstandonderwijs
Ook in Latijns-Amerika spelen de grote afstanden en reistijden een belangrijke rol. Een student woonachtig in Lima, Peru, heeft enkele uren nodig om binnen dezelfde stad ’s avonds een theologische opleiding te kunnen bezoeken. Laat staan als hij honderden kilometers verderop in een dorpje in het Andesgebergte zou wonen. De theologische opleiding in Cuidad Juarez, Mexico, de vanwege drugssmokkel beruchte grensstad met de Verenigde Staten, heeft haar avondopleiding moeten sluiten vanwege de toenemende criminaliteit. De plaatselijke overheid raadt inwoners af om ’s avonds na 7 uur nog door de stad te reizen. Om al deze redenen zijn theologische opleidingen de afgelopen jaren op zoek gegaan naar nieuwe vormen van onderwijs en is met name het afstandsonderwijs, schriftelijk of via internet, een belangrijk middel geworden om voorgangers, leidinggevenden en gemeenteleden te bereiken.

1600 studenten
Stichting NET (Network Education Theology) ondersteunt sinds vijf jaar kerken, theologische opleidingen en zendingsorganisaties in Nederland, Latijns-Amerika en Afrika bij het opzetten van digitaal afstandsonderwijs, gecombineerd met lokale ontmoetingen. Dit gebeurt door het aanbieden van een elektronische leeromgeving en didactische begeleiding. Stichting NET werkt hiervoor onder andere nauw samen met de Gereformeerde Zendingsbond (GZB), die door middel van haar werkers wereldwijd contacten heeft met betrouwbare theologische opleidingen. Het werk van stichting NET heeft een grote vlucht genomen. Inmiddels ontmoeten ruim 1600 studenten, cursisten en docenten elkaar via de elektronische leeromgeving van NET en kunnen dankzij deze vorm van onderwijs beter bij hun gezin, werk en kerk betrokken blijven. Via beveiligd internet ontvangen zij het materiaal (tekst, audio en/of video), leveren ze opdrachten in, participeren ze in discussies en maken zij toetsen. Daarnaast bezoeken ze verschillende keren per jaar het theologische centrum voor het volgen van de praktische vakken, het afleggen van examens en het onmisbare persoonlijke contact met docenten en medestudenten. Dankzij de toegang tot internet kan theologische toerusting op afstand, flexibel, niet gebonden aan vaste lestijden en onder begeleiding van docenten of voorgangers plaatsvinden. De ervaring leert dat niet slechts jongeren, maar ook ouderen enthousiast zijn over deze vorm van leren, mits de begeleiding goed is.

Gemeenteleden
Vanuit Stichting NET is er ook het aanbod christelijke organisaties, kerkenraden, catecheten en opleidingscommissies te helpen om meer gemeenteleden met deze vorm van toerusting te bereiken. In het bijzonder daar waar gemeenten geografisch nogal verspreid zijn, biedt deze vorm van onderwijs een aanvullende mogelijkheid voor toerusting en onderling contact. Op deze manier kan de gemeente Gods daadwerkelijk invulling geven aan haar roeping zoals door Paulus aan Timotheüs verwoord werd: ‘En wat u van mij gehoord hebt onder vele getuigen, vertrouw dat toe aan trouwe mensen die bekwaam zijn ook anderen te onderwijzen.’


Zie ook www.netfoundation.nl.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen