Leiding geven aan een volk dat onderweg is naar de erfenis

Gewoon en toch bijzonder
Vorige week donderdag was er weer zo'n dienst. In de Barnabaskerk van Apeldoorn-Centrum werd dr. G.C. den Hertog te Leiden, door de laatste synode benoemd tot hoogleraar, tot zijn dienstwerk ingeleid.
Als ik met een paar woorden deze dienst probeer te typeren dan zeg ik: het was een gewone en toch bijzondere eredienst. Gewoon omdat de orde van dienst de gebruikelijke onderdelen bevatte: schriftlezing, gebeden, gemeentezang en collecte. Gewoon omdat de kerkenraad aanwezig was, de organiste bekwaam de samenzang begeleidde en de luisteraars bij de kerktelefoon de dienst - op afstand - konden meemaken. Gewoon omdat zelfs van het gebruik om de rol pepermunt met een vriendelijke glimlach de rijen door te laten gaan niet werd afgeweken. Maar vooral gewoon omdat het Woord van de Here centraal stond, Ja, dat was het eigenlijke van de hele dienst. Dr. Den Hertog sprak slechts vijf woorden: ja, ik van ganser harte. Voor de rest stond Gods Woord centraal. En als dat gebeurt zijn alle aanwezigen - met of zonder academische titel - leerlingen die zitten aan de voeten van de Here Jezus. En dan is het eenvoudige Woord altijd goed.
Maar rondom dat gewone van de Woordverkondiging was het toch ook een bijzondere eredienst. Bijzonder voor de universiteitsgemeenschap, die in grote getale aanwezig was en alleen al met in kostuum gestoken studenten (wat zijn de tijden toch veranderd!) twee kerkbanken vulde. Bijzonder ook voor de stad Apeldoorn, getuige het feit dat burgemeester de mr. G.J. de Graaf namens het gemeentebestuur zijn belangstelling toonde. Maar vooral bijzonder voor dr. en mevr. Den Hertog, hun gezin en familie, omdat dr. Den Hertog met die vijf woorden die ik net noemde de nieuwe levenstaak, waartoe hij zich door de Here geroepen wist, aanvaarde. En als zo'n jawoord voor God en Zijn gemeente dan klinkt na een indringende en bemoedigende preek besef je: dit jawoord is vooral antwoord; het is gelovig 'amen zeggen' op belofte en eis van Hem, die roept tot de bijzondere dienst van het hoogleraarschap.

Jozua
Zoals gebruikelijk wordt zo'n dienst geleid door de president-curator. Dat was in dit geval ds. J. Westerink van Utrecht-West. Hij heeft inmiddels enige ervaring met dit werk. Want als ik me niet vergis, heeft hij ook prof dr. T.M. Hofman tot zijn dienstwerk ingeleid. In ieder geval ging het voorgaan in deze dienst hem voor het oog gemakkelijk af. Maar dat is wellicht al te menselijk gezegd. Beter is te zeggen dat ds. Westerink genade ontving om de inhoud van de tekst helder uit te leggen en de boodschap daarvan vrijmoedig en met overtuiging te verkondigen.
De tekst voor de preek was hem in zekere zin door ds. Den Hertog zelf aangereikt. Want toen ds. Den Hertog ter synode meedeelde dat hij de roeping tot het ambt van hoogleraar aanvaardde wees hij op woorden uit Jozua 1; woorden waarmee de Here hem bemoedigd en overtuigd had om deze weg te gaan. Voor ds. Westerink was dat aanleiding om deze belofte uit Jozua 1: 8 en 9 tot tekst voor de prediking te kiezen.

Bemoediging
Als thema voor de preek koos ds. Westerink: De Here bemoedigt Jozua met het oog op zijn nieuwe taak. Allereerst wees hij op de situatie waarin Hij dat doet. Na vijf eeuwen waarin de belofte, aan Abraham gedaan, onvervuld is gebleven mag Israël nu onder leiding van Jozua het beloofde land binnen trekken. En hoewel Jozua is veel opzichten 'geknipt' lijkt voor zijn taak (hij is een gelovige generaal, begenadigd met de geest van wijsheid) ziet hij toch tegen zijn zware taak op. Mozes is immers gestorven, het volk voortdurend ontevreden, de Jordaan een barrière die nog altijd genomen moet worden en Kanaän een land met reuzen, sterke steden en legers en een aantrekkelijke godsdienst. Bij alle verschil die er is, zijn er duidelijke parallellen met de taak van een hoogleraar. Het gaat om het leiding geven aan een volk dat - midden in een ingewikkelde samenleving - onderweg is naar de erfenis. En dat is geen gemakkelijke opdracht. Maar wie een opdracht van de Here ontvangt, mag ook weten dat de Here bemoedigt.
De eigenlijke opdracht voor Jozua is in een paar woorden aan te geven: Jozua moet de woorden van Gods wetboek (waartoe in ieder geval het boek Deuteronomium behoorde) overdenken, doorgeven en gehoorzamen. Dat lijkt niet veel. Maar wie beseft dat het in het paradijs juist op dit punt fout ging zal uit zichzelf niet aan zo'n opdracht beginnen. Maar dat hoeft ook niet. Want de naam Jozua - door de Here Zelf gegeven - wijst heen naar de Here Jezus Christus. Hij is het die de wet volkomen vervuld en zo Gods volk in de rust geleid heeft. Door Zijn Geest en genade mag niet alleen Jozua, mogen ook hoogleraren en studenten de rijkdom van en de vreugde in de dienst van de Here ontdekken.
Tenslotte wees ds. J. Westerink op de rijke belofte die Jozua meekreeg: de Here Zelf gaat mee. Het geheim daarvan is de naam Immanuël: met ons is God. Waar dat gelovig verstaan wordt is het leven een wandelen achter de Here aan.

Ja, ik van ganser harte
Na de prediking werden de vragen bij de bevestiging van nieuwe hoogleraren van de Theologische Universiteit voorgelezen. Dr. Den Hertog verbond zich vervolgens aan deze taak met een overtuigd: ja, ik van ganser harte. Even later gevolgd door zijn handtekening onder het formulier voor de hoogleraren in de theologie. En daarmee was hij dan officieel 'professor'. Om net als Jozua met Gods wetboek de Here en Zijn volk te dienen.

G. van Roekel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen