Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

TUK bezint zich met voet op rem

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

TUK bezint zich met voet op rem

Kamper universiteit worstelt met overheidseisen en verwachtingen van achterban

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

KAMPEN. Met een notitie over de plaats van de Theologische Universiteit Kampen (TUK) in verleden, heden en toekomst maakt de instelling op een overgangsmoment de balans op. Aanleiding vormen ontwikkelingen in de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, in de academische wereld en in de maatschappij. Tegelijk brengt de Kamper universiteit voor het eerst een instellingsplan uit voor de komende drie jaren.

De notitie van de hand van dr. Hans Burger, onderzoeker aan de TUK, verscheen aan de vooravond van de bekendmaking van de voorlopige bevindingen van de verkenningscommissie Theologie en Religiestudies van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW), gisteren in Amsterdam (zie pag. 2). „Een samenloop van omstandigheden”, stelt de rector van de TUK, prof. dr. M. te Velde.

Nieuw generatie

Een belangrijke aanleiding voor het opstellen van het bezinningsstuk, aldus prof. Te Velde, is dat er de komende jaren een nieuwe generatie docenten en hoogleraren aantreedt. Recent namen missioloog C. J. Haak en hoogleraar praktische theologie C. J. de Ruijter afscheid. In 2015 gaan ook dogmaticus B. Kamphuis, kerkhistoricus F. van der Pol en rector Te Velde met emeritaat.

Op de achtergrond spelen bredere ontwikkelingen. Dr. Burger concludeert dat de GKV zich in 25 jaar ontwikkelden van een kerk die een gesloten front wilde vormen tegen de moderniteit, tot een kerk die zich steeds opener beweegt in de plurale Nederlandse samenleving. De kerken verzwakken door interne secularisatie, waarbij structuren uit het verleden nog overeind staan, terwijl de afgebakende gereformeerde wereld verdwenen is. De TUK is voor leden niet meer de enige plaats waar ze hun theologische informatie vandaan halen. Bovendien wordt het verstaan van de Bijbel niet meer vereenzelvigd met de tekst van de Bijbel, aldus dr. Burger.

Kerntaken

De universiteit heeft sinds het einde van de jaren 80 te maken met een toename van overheidseisen, stelt hij. Wetenschappelijk onderzoek is daarom tegenwoordig een van de kerntaken van de instelling. Bovendien moeten theologen steeds meer actief zijn in internationale verbanden om te voldoen aan de eisen die gesteld worden aan wetenschappelijke theologiebeoefening.

Tegelijkertijd is onder vrijgemaakt-gereformeerde theologen meer aandacht gekomen voor de hermeneutiek, die nadenkt over hoe we de Bijbel begrijpen en hoe we ons leven begrijpen in het licht van de Bijbel. Dr. Burger schetst hoe die ontwikkeling in de jaren 80 is ingezet. Ook benoemt hij dat ethicus prof. dr. A. L. Th. de Bruijne kiest voor een benadering van zijn vakgebied die ruimte biedt aan meer dan alleen Gods geboden: het goede moet ontdekt worden vanuit de binding aan Christus en in het kader van Gods barmhartigheden.

Kwetsbaar

Ondertussen krijgt theologie als wetenschap het in de academische wereld steeds moeilijker, stelt dr. Burger vast. De heersende opinie is dat goede wetenschap vooruitgang boekt, tot consensus leidt, en maatschappelijk relevant moet zijn. Ook wordt aan theologie al dan niet bewust de eis van neutraliteit gesteld. „Wie toch vanuit een confessioneel standpunt theologie beoefent, geldt al snel als bevooroordeeld en onwetenschappelijk.” Het marktdenken, gericht op economische winstgevendheid, doet volgens hem de wetenschap in het algemeen en de theologie in het bijzonder geen goed. De seculiere wind die in de maatschappij waait, versterkt al deze ontwikkelingen. „Theologische universiteiten zijn in het licht van deze ontwikkelingen extra kwetsbaar.”

Onkunde

Ondertussen moet de theologie ook aansluiting blijven houden bij een afkalvend kerkelijk leven. Christenen staan bovendien, meer dan in het verleden, in een post-christelijke samenleving. Daarin leven grote onkunde en ongeïnteresseerdheid waar het gaat om het christelijk geloof.

Enerzijds leidt dit tot nieuwe missionaire initiatieven. Anderzijds signaleert dr. Burger „een concentratie op de traditionele kerkelijke verkondiging.” Kerken willen bovendien graag greep op de theologie houden, zodat er ook in de toekomst confessionele theologie wordt beoefend. Voor de TUK betekent dit een uitdaging om te voldoen aan de eisen van wetenschappelijk verantwoorde theologiebeoefening enerzijds, en anderzijds het beantwoorden aan verwachtingen uit de kerken.

Apeldoorn

Vrijwel gelijktijdig met de publicatie van het bezinningsdocument presenteerde de TUK voor het eerst een instellingsplan, waarin de universiteit haar plannen tot 2017 uit de doeken doet. Volgens rector Te Velde voldoet de TUK daarmee aan eisen in het kader van de Wet op het hoger onderwijs. Een instellingsplan beslaat normaal gesproken een periode van zes jaar. Volgens prof. Te Velde kiest de TUK nu voor drie tot vier jaar omdat ze niet te veel een voorschot wil nemen op de gesprekken over samenwerking met andere instellingen.

De TUK richt zich de komende jaren op al eerder ingeslagen wegen op het gebied van onderwijs en onderzoek. Op dat laatste punt wordt de samenwerking met de Theologische Universiteit Apeldoorn voortgezet. Kampen en Apeldoorn zijn nog in gesprek over het aangaan van nauwere banden. Eerder dit jaar stelde prof. Te Velde dat die samenwerking niet zozeer de vorm lijkt te krijgen van een instituut, maar eerder van een alliantie. Gisteren gaf hij aan daarover op dit moment geen nadere uitspraken te kunnen doen.

Dit artikel werd u aangeboden door: Reformatorisch Dagblad

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 2 december 2014

Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's

TUK bezint zich met voet op rem

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 2 december 2014

Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's