Stasi had belangrijke figuren in Wereldraad
Oecumenische jeugdraad was belangrijke infiltratiepost
HEIDELBERG - De voormalige Oost-Duitse inlichtingendienst Stasi heeft protestantse kerkelijke ambtenaren en niet-officiële medewerkers op leidende posten van een belangrijke instelling van de Wereldraad van Kerken gehad. Twee voorzitters en een leider van de oecumenische jeugdraad in Europa informeerden jarenlang het zogeheten ministerie voor Staatsveiligheid in de DDR.
Dat meldt de Heidelbergse kerkhistoricus prof. Gerhard Besier tegenover het Duitse christelijke persbureau Idea. Het gaat daarbij om twee belangrijke figuren. Zo is van 1972 tot 1978 voorzitter van het uitvoerend comité van de Wereldraad Dietrich Gutsch geweest. Hij stond bij de Stasi bekend als IM ("inofficiële medewerker" ) "Dietrich".
De van 1978 tot 1982 in de Wereldraad actieve leider Giselher Hickel heeft het Duitse ministerie in 1980 aangetrokken. Bij de Bond voor Evangelische Kirchen in de DDR leidde hij de oecumenische jeugddienst van de commissie kerkelijk jeugdwerk. Vanaf 1989 was hij actief als spreker over oecumene.
Hickel opereerde onder de schuilnaam "Kiesel". De Stasi was vóór alles geïnteresseerd in informatie over activiteiten in het buitenland. Hickel, die volgens het ministerie waardevolle informatie leverde, had ingestemd met spionageactiviteiten vanwege zijn besluit om de strijd aan te binden tegen het "anticommunisme." In 1983 kreeg hij de opdracht om tijdens de assemblee in Vancouver "over aanvallen en achtergrondinformatie" te berichten. Voor zijn informatie kreeg hij als dank allerlei onderscheiding en en geschenken.
Nieuwe jeugdraad
In de herfst van 1968 besloot de Wereldraad van Kerken tot de oprichting van een zelfstandige Oecumenische Jeugdraad in Europa (EYCE). Deze nieuwe suborganisatie zou jonge mensen de mogelijkheid moeten geven om deel te nemen aan de vernieuwing van kerken. Het program van de EYCE omvatte jaarlijkse bijeenkomsten, oecumenische jeugdleidersconferenties, seminars en consultaties over speciale problemen van het kerkelijk jeugdwerk.
De EYCE is van grote betekenis voor het werk van de Wereldraad geweest. Voorzitter van het zevenkoppige uitvoerend comité van de EYCE was van 1972 tot 1978 Dietrich Gutsch en van 1978 tot 1982 de reeds genoemde Hickel. Dat Gutsch door de Stasi als "IM Dietrich" in het bestand stond, was al geruime tijd bekend. Nu is duidelijk geworden dat Hickel eveneens werkzaamheden verrichtte voor de Stasi.
De Stasi interesseerde zich voor Hickel vanwege zijn functie in de EYCE. De uitoefening van deze functie was namelijk met een "intensieve reisactiviteit" in het buitenland verbonden, zo schreef de Stasi over Hickel. "De kandidaat beschikt over talrijke relaties en is in staat contacten te leggen met leidende kerkelijke ambtsdragers in het operatiegebied." Hickel zegde vervolgens medewerking toe vanwege zijn beoogde strijd tegen het anticommunisme. Zijn bekendste opdracht was om de Stasi terwille te zijn tijdens de assemblee in Vancouver.
Ook Karlfried Metzler, predikant in de DDR, werd sinds 1985 door de Stasi als "Eric Martin" in dienst genomen om vertrouwelijke informatie door te spelen. Metzler weigerde aanvankelijk spionagediensten uit te voeren, maar hij voerde wel vertrouwelijke gesprekken met Stasi-medewerkers. Voor zijn inzet in het Westen kreeg Metzler "reisgeld." Op 11 februari 1988 verzocht de Stasi aan de veiligheidsorganen van de Sovjet-Unie de kandidatuur van Metzler bij het kiezen van een voorzitter van de EYCE te ondersteunen. Uit dit verzoek zou volgens prof. Besier blijken dat ook agenten van de Sovjet-Unie binnen de EYCE hebben gewerkt.
Zowel Hickel als Metzler werkt momenteel niet meer voor de EKD.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 juni 1999
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 juni 1999
Reformatorisch Dagblad | 20 Pagina's