Ds. L. Huisman verruilt "beste gemeente" voor zendingspost

Wij deden nog maar een kleine greep uit de gaande en de komende man(nen) en vrouw(en). Het Ilat een bruisende zendingsactiviteit zien van een kerk die nog maar zo'n 12 jaar aan zending doet. Drie zendingsvelden in twaalf jaar met een budget dat miljoenenafmetingen begint aan te nemen, bijeen gebracht door een 80.000 mensen. Het is een indrukwekkende activiteit als men weet dat daarnaast ook de andere taken der kerk fors aangevat zijn of worden (zoals bijv. de gehandicaptenzorg).
Maar daar ging het eigenlijk niet om toen wij ds. Huisman (46) ten huize van zijn schoonmoeder in Zeist (vlakbij het kerkelijk bureau der Geref. Gemeenten) opzochten om meer over zijn voorgenomen werkzaamheden te vernemen. Zeer nuchter spreekt hij over de problemen die hem en zijn metgezel staan te wachten en die allerminst onderschat moeten worden. Hoewel hij, in tegenstelling tot ir. Minderhoud, geen directe zendingsopleiding heeft gevolgd, heeft hij zich wel grondig verdiept in die volkomen andere leef- en denkwereld in het puntje van het ontwakend continent Afrika. Nou ja, puntje, het is half zo groot als Europa en de afstanden zijn rustig met 10 keer die van Nederland te vermenigvuldigen.
En daarmee misschien ook wel de problemen. Als een gemeente daar bijeenkomt om de zondagse kerkdienst te houden vinden ze een dienst van anderhalf uur eigenlijk wel wat kort, want daarvoor hebben ze al die moeite van urenlang reizen niet gedaan. De ochtenddienst eindigt vaak in de namiddag en de kerkgangers lopen af en toe naar buiten om wat „kos" klaar te maken en de baby te voeden als dat tenminste niet onder de preek zelf gebeurt...
Wie is de predikant die daar naar toe gaat? Geboren op 3 oktober 1926 te Nieuw-Beijerland in de Hoekse Waard, bezocht Lambertus Huisman de toenmalige ambachtschool in zijn geboorteplaats waar hij in 1942 zijn diploma machine bankwerken behaalde. Na een vijfjarige avondschool begon hij aan een opleiding tot bedrijfsleider wat hij ook jaren geweest is in een metaalwarenfabriek in Zwijndreoht. Op z'n dertigste werd hij ingeschreven aan de Theologische School te Rotterdam en in 1961 werd hij door ds. H. Rijksen, toen nog te Gouda, verbonden aan zijn eerste en tot nu toe enige gemeente Vlaardiingen.

Gevierd spreker
Niet alleen in zijn gemeente, maar ook landelijk nam ds. Huisman heel wat voor zijn rekening. Van zijn functies, die hij thans alle heeft neergelegd, noemen wij: vice-voorzitter van de landelijke zendingscommissie, penningmeester van het deputaatschap voor uitwendige zending, deputaat voor de correspondentie met buitenlandse kerken, bestuurslid van „In de Rechte Straat", bestuurslid van de afdeling Zuid-Holland van het Nederlands Bijbelgenootschap en van het bestuur van de Nederlandse afdeling van de ICCC (Internationale Raad van Christelijke Kerken).
Indertijd begon hij met het organiseren van jeugdkampen en had daarbij zo'n zes jaar de leiding. Thans doet de jeugdbond dit werk. Ook vond ds. Huisman nog de tijd om een bundel preken „Waterstromen in het dal van Edom" en artikelen in „In de rechte Straat" en „De Saambinder" te publiceren. Er is nog meer. Ds. Huisman is een gevierd spreker in het Vlaardingse Bedehuis en zijn kerk was steeds stampvol, wel eens tot jalouzie van ambtgenoten.

Groeiproces
Het valt hem ook niet makkelijk om deze gemeente („het in een beste gemeente waar ds. D. Rietdijk, mijn opvolger, komt") te verlaten. Het is ook niet van de ene dag op de andere gegaan om dit besluit te nemen. Het is een groeiproces van jaren geweest. Door zijn werk als zendingsdeputaat en zijn drie reizen door Zuid-Afrika (en Nigerië) werd hij sterk geconfronteerd met een ontstellende nood. Er is een groot tekort aan mankracht; en dat is niet zozeer te wijten aan de toch enorme zendingsinspanningen van de Zuidafrikaanse kerken, maar aan het uitgestrekte braakliggende terrein. Duidelijk kwam ds. Huisman Gods roeping voor om over te komen en het middel te zijn om mensen tot God te bekeren. Om de Bantoes de echte vrede, namelijk met God, te doen vinden, om mensen voor Christus te winnen.
Ds. Huisman twijfelt niet aan zijn taak en evenmin aan de kracht die het Woord uitoefent. Wij werpen hem namelijk wat problemen voor, maar iedere keer weer is zijn bescheid: het Evangelie overwint.
Wij legden hem o.a. de vraag voor of het mogelijk is vanuit een Westerse cultuurachtergrond met een sterk abstraherend gericht denken, de leefwereld van de Bantoe ook maar enigszins te benaderen. Een Bantoe weet nauwelijks weg met begrippen als „rechtvaardiging door het geloof", „genade om niet" en „zondeval". Vooral het „iets voor niets" verkrijgen, is een Bantoe vreemd. Het zal niet lukken hem b.v. een kledingstuk zomaar te geven. Als hij echter een kwartje zou moeten betalen, wil hij graag ruilen want dan wordt zijn trots tegemoet gekomen. Beide partijen staan dan quitte. Ga dan maar eens preken over de genade voor een zondaar, om niet!

Uitkering
Ds. Huisman erkent het probleem, maar houdt vol: onder de Zegen des Heeren zal het Woord zijn uitwerking niet kunnen missen. Dat betekent overigens niet dat hij het Evangelie zal aanpassen. Geenszins. Hij heeft niets op met moderne zendingsgedachten zoals „Christelijke presentie" of een of andere vorm van dialoog. Zijn taak is "getuigen van de Boodschap tot redding van zondaren". Geen sociaal evangelie. Wel moet uiteraard de verkondiging rekening houden met de situatie, maar dat zal toch geen syncretisme toestaan.
Na afloop van een preek zei een Zuidafrikaanse ouderling eens tegen hem: „Als u komt, dominee, is dat een doorn voor het sectewezen". En dat is wel een opdracht, want de animistisch ingestelde Bantoe is bijzender gevoelig voor syncretistische vormen: vermenging van Christendom en heidense elementen.
Via contacten met de Gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika („Dopperkerk") en de bekende Chr. Geref. zendeling prof. dr. L. Floor in Hamanskraal, heeft de zending van de Geref. Gemeente een gebied toegewezen gekregen in het noordwesten van Transvaal, om precies te zijn, in Bato-Batostad. Daar was een evangelisatiepost van de Dopperkerk, maar ondanks de beste bedoelingen en hard werken, ontoereikend. De Synode der Dopperkerk was blij met het aanbod der Geref. Gemeenten om bij te springen. Ds. Huisman zal daar een eigen Geref. Gemeente in Zuid-Afrika mogen stichten, zij het uiteraard dat er overleg is met de Dopperkerk.

Gastlid
Daarvan zal hij ook gastlid worden, om zodoende met het kerkelijke leven op de hoogte te blijven en ook eventueel om bijstand te ontvangen. Ze zullen moeten beginnen om het Tswana te leren en ze kunnen daarna pas goed op gang komen met de geprojecteerde Bijbel-landbouwschool. Daar gaat ir. Minderihoud proeftuinen aanleggen, zal hij proberen het vee te verbeteren en irrigatietechnieken als voorbeeld toe te passen. Primair geldt niettemin ook voor hem de zendingsopdracht. Rond deze school wordt een geselecteerd aantal Bantoes verzameld, met wie beide zendingswerkers als „vertrouwde man" en gecombineerde gids en tolk de Bantoedorpen in kunnen trekken om de Christus van alle volken en tongen te verkondigen. Het is pionierswerk dat van de grond af opgebouwd moet worden, als in de dagen van het eerste zendingstijdperk.
Ds. Huisman die nu zendeling is, blijft kerkrechtelijk predikant in volle rechten van de Vlaardingse gegemeente. Hij wordt dus geen emeritus. Financieel regelen de landelijke zendingsdeputaten een en ander, maar de gemeente Vlaardingen vormt zijn „thuisfront" in engere zin. De zendingsstructuur dus, zoals die gebruikelijk is in de Geref. Gezindte.

Chr. normbesef
Positief is de Vlaardingse predikent over het klimaat in Zuid-Afrika. Natuurlijk niet alleen het geologische, alhoewel de lente daar begint als hij vlak voor de winter uit Nederland vertrekt, maar meer het morele klimaat. In de pers krijgen de kerkelijke leiders ruimschoots gelegenheid om niet alleen de zonden aan te wijzen, maar die ook te bestrijden. Het volk is in doorsnee nog doordrongen van een Christelijk normbesef, dat niet alleen vanuit bepaalde humanitaire en/of liberale invloeden is te verklaren. En trouwens: al bestrijdt de liberaal de vrije abortus provocatus, bevindt hij zich dan niet op de Bijbelse lijn? Is dat daarom verkeerd? De gehele geest is daar anders dan van de „linkse, rooie pers in Nederland" die werkt met „grove eenzijdigheden".
Ds. Huisman maakte het b.v. mee dat een foto werd genomen van patiënten voor een ziekenhuis die in de zon lagen. Dat kwam omdat ze vanuit het ziekenhuis aan hun dagelijkse zonne-uurtjes toe waren en zoals de Bantoe eigen is, zich op de koele grond legden. In pers verscheen de foto echter met het bijschrift: wegens schreeuwend tekort aan ziekenhuisbedden, moeten de patiënten op de grond liggen wachten.

Beperkt intellect
Vanzelf komen we op een uitlating van ds. Huisman: de Bantoe heeft een beperkt intellect. Op grond van zijn ras? Een gevaarlijk vraagje, meent de predikant die dit ontkent. Er is een enorm verschil tussen de blanke en de Bantoe door de cultuurtrap, die hen scheidt en door een zekere ethnische anders gestructureerdheid. Als er een vrachtwagen moet worden geladen, staan daar 20 Bantoes rond, terwijl er twee werken. Maar je moet er 20 betalen. Diverse hoogleraren klagen over de slechte cijfers van Bantoes in de exacte vakken. Ze brengen er weinig van terecht. Het gaat niet gemakkelijk om hen naar een hogere cultuur op te heffen. Het zijn net kinderen, die goed opgevoed moeten worden. En ook de geschoolde Bantoes zullen nimmer volledig de Westerse cultuur overnemen maar hun eigen geaardheid volgen. Ds. Huisman kan daarom de grote apartheid begrijpen al steekt hij zijn kritiek op de kleine apartheid en de huwelijkswetgeving niet onder stoelen of banken.
Hij acht evenwel het tot nu toe gevoerde beleid van „vier stromen" praktisch juist. Uiteraard kent hij de finesses van het land niet en relativeert hij elke uitspraak met te zeggen dat hij geen volledig insider is. Wel acht hij de apartheidspolitiek niet op Bijbelse gronden te motiveren, zoals vroeger werd gedaan. Men had het dan over afstamming van Cham en de dienstbaarheid van Kanaan. Dat is, aldus ds. Huisman, doorbroken door het kruis van Christus, die geen aanzien des persoons kent, maar vraagt naar het hart.

Bang voor explosie?
Is hij niet bevreesd voor een ontsporing in het Zuidafrikaans bestel, voor een explosie van gevoelens, voor een Bantoegolf die al wat niet-Bantoe is, in zee zal drijven? Niet direct, vindt ds. Huisman, temeer niet omdat het grootste deel van de Bantoes geheel achter het gevoerde beleid staat. Allerlei aanwijzingen, die op het tegendeel zouden wijzen, worden ten zeerste overtrokken in de pers. Nog steeds spreekt men over het bloedbad van Sharpeville van de jaren zestig, maar in andere Afrikaanse landen als Burundi gebeuren in 1973 veel ergerlijker dingen en dat doet men geringschattend af.
Men heeft blijkbaar iets tegen Zuid-Afrika: juist op dat land worden de aanvallen gericht met verwaarlozing van andere landen waar het leed onnoemlijk is. Er is oppositie in Zuid-Afrika, maar is dat niet meer een kwestie van politiek handelen dan werkelijk iets anders willen voorstaan? Als het gevaar werkelijk aanwezig zou zijn, meent ds. Huisman, wordt wel één front gemaakt. Nu dat er niet is, kan men zich veroorloven ietwat verdeeld te zijn.
Daarom neemt hij met een gerust hart zijn gezin mee. Het heeft hun moeite gekost alles hier achter te laten, maar zijn echtgenote deelt zijn bewogenheid met de nood daarginds. En zijn kinderen? Ach, voor hen is het vanzelfsprekend wat avontuur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen