Ds. R. Kok ridder in de orde van Oranje Nassau

Zo reageerde gistermiddag spontaan de 89-jarige ds. R. Kok te Soest toen hem door burgemeester mevr. mr. J. M. Corver-van Haaften van die gemeente de koninklijke onderscheiding werd opgespeld en het koninklijk besluit werd overhandigd, waarbij hij werd benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau. De hoogbejaarde bekende Christelijke Gereformeerde predikant, die eerst woensdag 12 december, morgen dus, officieel met emeritaat gaat van de Chr. Geref. Kerk van Nijkerk, ontving zijn onderscheiding voor tal van activiteiten, die hij tijdens zijn ambtelijke loopbaan van 64 jaren predikantschap in de Gereformeerde Gemeenten en daarna in de Chr. Geref. Kerken mocht ontplooien. Daarbij wees burgemeester Corver op zijn werk voor het stichten van christelijke scholen, het mede-oprichten van de SGP, waarvan hij ook secretaris is geweest, op zijn belangrijke rol in het verzet — welke houding hem herhaaldelijk in conflict bracht met o.m. ds. G. H. Kersten, die hem bijv. opdroeg, een joods kind van "zijn" christelijke school te verwijderen wat hij weigerde — en op zijn overtuiging, die hem in conflict bracht met de generale synode der Geref. Gemeenten.

Dat kwam hem op een schorsing te staan, die jaren later tot gevolg had dat hij zich met zijn gemeente aansloot bij de Chr. Geref. Kerken.

Loopbaan

Burgemeester Corver ging in haar toespraak uitvoerig in op leven en werk van ds. Kok: hoe hij — geboren op 13 oktober 1890 — eerst bakker was, in 1910 werd toegelaten tot de opleiding der Geref. Gemeenten en in 1915 bevestigd werd te Aagtekerke.

Ds. Kok stond daarna te Gouda (vanaf 1925), Veenendaal (vanaf 1930 eerst Geref. Gem., na zijn schorsing een aantal jaren met zijn gemeente buiten elk verband en vanaf 9 oktober 1956 als Chr. Geref. predikant). In 1958 beriep Ede hem en hij ging. Alphen aan den Rijn volgde in 1962, Ameide in 1966. In 1968 zou hij, zoals ds. Kok ons vertelde vooral op aandrang van zijn goedmenende kinderen, met emeritaat gaan.

Maar hij wilde zelf nog graag arbeiden in de Wijngaard en als een gebedsverhoring kwam het beroep naar Nijkerk, waar hij op 78-jarige leeftijd zijn intrede deed op 18 juli 1968.

Rol in verzet

Burgemeester Corver roerde ook zijn vluchtelingenhulp van Belgen tijdens de eerste wereldoorlog en zijn betrokkenheid bij de evacuatie van Veenendaal in de tweede wereldoorlog. Ds. en mevr. Kok verborgen Engelse vliegers, brachten verzetslieden onder, fokten varkens onder de vloer der kerk, leverden zelf als bakker weer brood en speelden een grote rol op Dolle Dinsdag. Daarnaast was de predikant diverse malen synodelid; hij schreef veel brochures en preken en zit nog in de redactie van „Bewaar het Pand".

Het echtpaar Kok, dat op 17 september j.l. zestig jaar getrouwd was en dat nu zelfstandig inwoont bij een zoon te Soest, was diep onder de indruk van alle loftuigingen. Mevr. Kok: „We waren vanmorgen, toen we voor het eerst hiervan hoorden, gewoon verslagen."

In een kort vraaggesprek naderhand maakt de predikant ons bij herhaling duidelijk, dat hij maar een heel gewoon mens is, dat ook een bekeerd mens altijd nog voor 90 procent verdorven is en nog steeds actief zondig blijft. Zo is ons bestaan, aldus de pastor die bekende, zichzelf te verfoeien en daarom te verootmoedigen.

Hoe ziet hij deze onderscheiding? Is die voor hem als predikant of voor zijn andere activiteiten? Ds. Kok meent dat die zaken niet te scheiden zijn. maar ik krijg hem toch gewoon als burger van Nederland, zo zei ds. Kok.

Schorsing

We praatten met hem na over tal van zaken uit zijn veelbewogen loopbaan. Hoe het bijv. binnen de SGP wel tot botsingen kwam t.a.v. de opvatting over het geoorloofde verzet tegen de Duitsers; hoe die SGP in feite is voortgekomen uit de contacten over scholen, hoe de latere breuk met de Geref. Gemeenten in de oorlog al een grondslag vond in de tegenstelling met Kersten op politiek vlak.

De schorsing van ds. Kok had voor hem niet tot gevolg, dat hij met zijn gemeente alleen bleef staan. Hij acht het gevaar van ontsporingen dan te groot, daarbij wijzend op iemand als ds. Paauwe, met wie Kok zich toch ook op diverse punten nauw verbonden voelde.

Op onze vraag, of hij niet naar de Geref. Gemeenten had willen terugkeren, toen daar zich ook een scheiding had voltrokken met o.a. dr. C. Steenblok, antwoordde de predikant nu: ,,Ze hebben me nooit meer gevraagd. Maar ik heb geen kwaad woord van die kerk gezegd."

Witte klederen

Namens de kerkeraad van Nijkerk sprak voorzitter oud. A. van den Brink de predikant toe. Hij sprak van droefheid over het afscheid en dankbaarheid over alles wat ds. Kok, Gode zij dank, in Nijkerk had mogen doen. Zulke voorgangers zijn dubbele eer waardig, hoewel u niet de eer van mensen zocht, maar het heil van zondaren.

In zijn dankwoord ging ds. Kok o.m. in op wat oud. Van den Brink had gelezen in Openbaring 7 vers 14: ze hebben hun lange klederen gewassen en wit gemaakt. Die was moet je wel zélf doen, aldus ds. Kok, maar er ligt een was van Christus aan ten grondslag. Ik weet nu ook, dat ik met emeritaat mag gaan: ik steel het niet; de Heere weet ervan. Ik mag nu genieten van het lezen in de Bijbel en het studeren daarin. Ook mijn vrouw kwam in mijn werk wel tekort, maar we mogen nu wat uitrusten, aldus de predikant van wie zijn vrouw vertelt, dat hij altijd al 's morgens vroeg aan het werk was.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen