Predikanten gebruiken straks ook computer

Die is met drs. F. Postma bezig met een project van hun werkgroep „Bijbel en informatica" om het taalkundig bijbelonderzoek te automatiseren. Zij slaan daartoe de tekst van het Oude Testament op in een computer, na een programma met grammaticale regels te hebben ingevoerd. Doel is met de analyses van de tekst door deze computer te komen tot betere grammaticale argumenten, die kunnen leiden tot een zorgvuldiger exegese (bijbeluitleg).

Talstra denkt dat een predikant wel te maken zal krijgen met de computer. Die zou via een telefoonlijn kunnen worden verbonden met het grote computersysteem van de VU, of kan thuis met een eigen kleine computer met de bijbeltekst „gaan stoeien". Aan de VU werd reeds programmatuur daarvoor ontwikkeld, al blijft de praktische toepassing thans nog toekomstmuziek.

Vergelijken

Met de computer wordt het bijvoorbeeld mogelijk alle zinnen in het Oude Testament waarin een bepaalde werkwoordsvorm voorkomt met elkaar te vergelijken. Voor een mens zou dat wegens de daarmee verbonden tijd welhaast een onmogelijke opgave zijn, „voor een computer is dat een fluitje van een cent", aldus drs. Talstra.
De werkgroep wordt opgericht nadat een commissie de mogelijkheden en onmogelijkheden van computergebruik in een theologische faculteit had onderzocht. De gedachte is binnengekomen door de godsdienstsociologen, die het apparaat al langer gebruikten voor hun onderzoek en enquêtes. Bovendien was de tegeOoudtestamenticus prof, H. Leene op de hoogte geraakt van wat in het buitenland op dit gebied werd verricht.

Drs. Talstra, die tevens theoloog en taalkundige is, kreeg de deeltijdopdracht verder onderzoek te verrichten en op te treden als dienstverlener op dit gebied voor alle vakgroepen in de faculteit. Hij is daarmee sinds 1976 bezig en kreeg drie jaar later assistentie van drs. F. Postma, die behalve theologie ook taalkunde in zijn pakket had. Laatstgenoemde zet het bijbelonderzoek voornamelijk voort, terwijl drs. Talstra computerprogramma's samenstelt voor dogmatici, kerkhistorici en godsdienstsociologen.

Basiswerk

Door het beschikbaar komen van een computerband met de gehele Hebreeuwse tekst van het Oude Testament is het proces sterk versneld, zodat de computer allerlei woordvormen kan analyseren die dan ten behoeve van het exegetisch onderzoek kunnen worden opgeroepen.
Op het ogenblik is rond 70 procent van de hele tekst van het O.T. opgeslagen en geanalyseerd.
Met behulp van dit basiswerk kan aan het eigenlijke onderzoek worden begonnen. Door het beschikbaar komen van veel meer gegevens dan vroeger wordt de „exegetische horizon" aanmerkelijk verruimd.
Het onderzoek geschiedt vanuit een puur taalkundige interesse, zodat theologische vooronderstellingen niet door bevestiging door een computer waarde verkrijgen. Integendeel: resultaten uit het taalkundig onderzoek doen je soms theologisch verbazen, aldus drs. Postma.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen