Beiaardconcerten carillon Nijkerk
Zomeravondbespelingen juli en augustus
NIJKERK - De Nijkerkse klokkenspelvereniging, opgericht in 1928, zet zich in om de interesse voor het klokkenspel in de gemeente Nijkerk te bevorderen. Daartoe organiseert zij elk jaar de Zomeravond Beiaardconcerten. Deze serie zomeravondbespelingen omvat tien concerten in de maanden juli en augustus, telkens op donderdagavond van 20.00 tot 21.00 uur.
Het is de gewoonte dat de helft van de concerten verzorgd wordt door de Nijkerkse stadsbeiaardier Freek Bakker. Voor de overige bespelingen worden bekende beiaardiers uit binnen- en buitenland uitgenodigd. Dit jaar wordt het Nijkerks carillon bespeeld door Frank Meijer, Karel Keldermans (beiaardier van het Rees-Carillon te Springfield, Illinois) en Rein Ritter, benoemd tot stadsbeiaardier van Leiden, Alphen en Rijswijk in 1952, 1964 en 1967. Verder worden er twee concerten verzorgd door Bob van Wely en Gert Oldenbeking, voorzitter van de Nederlandse Klokkenspelvereniging en werkzaam als stadsbeiaardier te Zutphen, Lochem en Groenlo. Tevens is deze laatste cantor-organist van de Grote Kerk te Aalten. De overige vijf carillonbespelingen worden verzorgd door de stadsbeiaardier van Nijkerk, Freek Bakker.
Op 1 september 1984 volgde Freek zijn vader, Peter Bakker, op. Freek Bakker behaalde in 1979 het einddiploma van de Nederlandse Beiaardschool in Amersfoort en won in 1977 de eerste prijs bij een beiaardconcours ten gunste van het 25-jarig bestaan van de beiaardschool. Hij is tevens vervangend stadsbeiaardier van Harderwijk en Rhenen.
Klokkenspel
Het klokkenspel van Nijkerk dateert uit de 18e eeuw. Nijkerk was in die tijd, dank zij de bloeiende tabaksteelt, een rijke gemeente. De 'ambtsjonkers' hebben toen aan klokkengieter Alexius Petit te Someren opdracht gegeven een beiaard van 35 klokken te maken. Het klokkenspel werd in 1776 geleverd, maar het werd afgekeurd omdat de klokken een zeer slechte stemming hadden. Ook het automatisch speelwerk werd niet goedgekeurd. In 1777 is daarom de befaamde Leuvense klokkengieter Andreas Jozef van der Gheyn te hulp gekomen. Alle klokken, behalve de drie grootste, die ook nu nog tevens als luidklokken dienst doen, werden door hem hergoten of vervangen.
Op de dag dat de eindkeuring plaatsvond bleek men „ten uytersten voldaen" te zijn. Bij deze keuring werd tevens vermeld „dat dit klokkenspel met regt als een der fraayste klokkenspellen van de Republicq gerekend mag worden". De beiaard telde toen 37 klokken. Momenteel telt de Nijkerkse beiaard 48 klokken. De 48e klok, een Es-klok, is in februari van dit jaar aan de beiaard toegevoegd.
Gheynig
Van Nijkerk kan terecht gezegd worden: "Nijkerk-De gheynigste stad van Nederland", want al 210 jaar kan men in Nijkerk genieten van de 'Nijkerkse Gheyntjes', de door A. J. van der Gheyn gegoten beiaardklokken. Want het zijn deze klokken die met hun aantal van 29 (oorspronkelijk 34) nog steeds de klank bepalen van het sprankelend klokkenspel.
Vorig jaar is door de Nijkerkse klokkenspelvereninging een compositiewedstrijd uitgeschreven, waarbij om geestige stukjes werd gevraagd. Deze zouden dan onder de naam 'Nijkerkse Gheyntjes' gepubliceerd kunnen worden. De resultaten zijn deskundig beoordeeld. Als het grootste Gheyn-ponum werd Boudewijn Zwart uit Nijkerkerveen aangewezen. En eervolle tweede plaats kwam toe aan Jacques Maassen. De overige inzendingen voldeden niet aan de opdracht of waren onder de maat, zodat een derde prijs niet kon worden uitgereikt. De winnaars zullen in september voor het eerst op de Nijkerkse beiaard hun compositie ten gehore brengen. Die dag zal Nijkerk zeker de 'gheynigste' stad van Nederland zijn.
Bespelingen
Sinds 1984 worden er op alle dinsdagen in mei bespelingen gehouden, de zogenaamde meibespelingen. Deze worden gegeven door de examenkandidaten van de Nederlandse Beiaardschool.
Volgens goede traditie verzorgt de stadsbeiaardier elke maandagochtend van 10.00 tot 11.00 uur en elke vrijdagavond van 19.00 tot 20.00 uur de zogeheten marktbespelingen. Deze bespelingen scheppen een belangrijk stuk sfeer in de binnenstad van Nijkerk. Verder wordt de beiaard bespeeld op verjaardagen van leden van het koninklijk huis.
Ook vindt er elke dag om het kwartier een automatische bespeling plaats. Van 7.00 tot 23.45 uur wordt elk kwartier de tijd met een melodietje aangegeven. Om het hele uur klinkt per traditie de wijs van een psalm of gezang. Twee maal per jaar wordt de speeltrommel van het carillon 'verstoken', waarna via dit automatische spel weer een halfjaar lang nieuwe melodieën te horen zijn.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 15 juli 1987
Reformatorisch Dagblad | 18 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 15 juli 1987
Reformatorisch Dagblad | 18 Pagina's