Communisten Zuid-Afrika gebruiken ANC om hun doel te bereiken
Invloed van kleine SACP is nu al overal te merken
De Zuidafrikaanse Communistische Partij (SACP) telt maar 10.000 leden maar oefent een buitensporig grote invloed uit op het ANC en de zwarte vakbeweging.
Niemand weet exact hoe veel Zuidafrikanen betalend lid zijn van de SACP. De partij zelf wil hierover geen mededelingen doen. Insiders schatten het aantal op 10.000. De partijleiding doet ook geheimzinnig over de vraag welke leden van het ANC en de grootste zwarte vakbond, Cosatu, tevens lid zijn van de SACP. Vragen daarover worden afgedaan met: „Dat weten we niet en vinden wij ook niet belangrijk".
Maar deze onverschilligheid is geveinsd. De belangrijkste communisten bezetten de belangrijkste plaatsen in ANC en Cosatu en dit kan onmogelijk toeval zijn. Het ligt trouwens in de aard van de SACP, gestoeld als zij is op het orthodoxe marxisme uit de SowjetUnie, om door list en assertiviteit de invloedrijkste posten voor zichzelf op te eisen.
Men komt de SACP overal tegen als men onderzoekt welke topfiguren uit het ANC en de Cosatu de touwtjes werkelijk in handen hebben. En men ontkomt niet aan de indruk dat de SACP een 'geheime agenda' heeft wat betreft de toekomst van het ANC en die van Zuid-Afrika in het algemeen. Daarover straks meer.
Joe Slovo
Van de 36 leden van het hoogste partijorgaan van het ANC, het Nationale Uitvoerende Comité, zijn er negen overtuigde communisten. Zij zijn: Joe Slovo, Dan Tloome, Chris Hani, Ronnie Kasrils, James Stuart, Govan Mbeki, John Nkadimeng, Reg September en Sizakele Sigxashe. Van dezen is Joe Slovo door de jaren heen als staatsvijand nummer 1 beschouwd. De Zuidafrikaanse geheime dienst vond uit dat Slovo de rang van majoor bekleedde (bekleedt?) in de KGB. Slovo is een verdediger van de leer en de moraal van het marxisme.
„In de Sowjet-Unie en Oost-Europa is men van het zuivere marxisme afgeweken; daarom is het daar mislukt", zegt hij bij herhaling, waarbij hij onuitgesproken laat dat hij blijkbaar overtuigd is van het succes van het marxisme als dit eenmaal in Zuid-Afrika tot staatspolitiek is verheven.
Slovo heeft jarenlang de leiding gehad van de Umkhonto we Sizwe (Speer van het Volk), de gewapende vleugel van het ANC. Hij is tevens, naast Nelson Mandela (die zelf zegt dat hij geen communist is maar wel sympathieën voor het communisme koestert), de hoofdonderhandelaar van het ANC in de gesprekken met de regering-De Klerk. Slovo heeft zitting in allerlei subcomités van het ANC, die op hun beurt ook door communisten worden overheerst.
Ware gezicht
Chris Hani is Slovo's opvolger als aanvoerder van de Umkhonto en behoort tot de jongere garde marxisten. Hij maakte in april een uitgebreide rondreis door de Verenigde Staten, als gast van de Amerikaanse Communistische Partij. Tijdens toespraken liet hij zijn ware gezicht zien: Zuid-Afrika wordt op den duur „het derde succesvolle marxistische land ter wereld, na Cuba en China". Het bedrijfsleven wordt geheel genationaliseerd, inclusief mijnen, verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen en banken. De pers wordt „in dienst van de gemeenschap" geplaatst (en we weten allemaal wat dat betekent: knechting en gelijkschakeling), blanken zullen in heropvoedingskampen van hun 'rassenwaan' worden ontdaan, als Winnie Mandela nog in de gevangenis zit als de SACP aan het bewind komt wordt zij onmiddellijk vrijgelaten, westers kapitaal alsook westerse technologische kennis zullen in het nieuwe Zuid-Afrika geweerd worden want dat is „flirten met het imperialisme", en meer van dit alles. Chris Hani zit in het hoofdbestuur van het ANC en is medeverantwoordelijk, via een subcomité, voor het opstellen van „politieke voorschriften voor militairen".
Departementen
De ANC-bureaucratie is onderverdeeld in ten minste dertien verschillende departementen. De meest actieve daarvan zijn het Departement Politieke Opvoeding (!) en Publiciteit en Inlichtingen. Politieke Opvoeding wordt geleid door Raymond Suttner, lid van het hoofdbestuur van de SACP. Hij is verantwoordelijk voor het warmhouden van het revolutionaire enthousiasme van de achterban van het ANC en doet dit onder meer via allerlei publikaties, die sterk doen denken aan De Waarheid van heel vroeger.
Aan het hoofd van het departement Publiciteit en Inlichtingen staat dr. Pallo Jordan, een briljante theoreticus en een beminnelijk man. Jordan is een overtuigd marxist maar hij is geen lid van de SACP omdat hij het niet eens is met het pro-Sowjetstandpunt van Slovo en de anderen.
Niettemin heeft hij onlangs in Harare aangetoond alle kneepjes van het communistische vak van overreding te kennen. Hij was het die verantwoordelijk is voor de toenadering tot het PAC, een Afrikaanse 'bevrijdingsbeweging' die zich altijd sterk tegen het multiraciale karakter van het ANC heeft verzet. In een van Jordans geschriften staat duidelijk geschreven dat het inpalmen van tegenstanders behoort tot de strategie die uiteindelijk moet leiden tot ondermijning en vernietiging van diezelfde tegenstanders.
Tegenstanders
De pers wordt binnen het ANC te woord gestaan door een blanke vrouw, Bill Marcus geheten, die zich om de een of andere reden niet graag laat fotograferen. Bill is lid van het hoofdbestuur van de SACP en de belangrijkste woordvoerder van het ANC. Het hoofd van de afdeling Administratie van het ANC is Ahmedh Kathrada, overtuigd marxist en lid van het hoofdbestuur van de SACP.
In juli vindt het eerste partijcongres van het ANC op Zuidafrikaanse bodem plaats. Het wordt een belangrijk congres, want er moeten nieuwe bestuursleden worden gekozen en men beslist over de vraag of er met de blanke regering verder onderhandeld moet worden. De organisatie van het congres (opstelling van de agenda, bepaling van de stemprocedure, aanwijzing van de plaatsen en dergelijke) is in handen van een uit vier leden bestaande commissie, van wie er drie tevens bestuursleden van de SACP zijn.
Het idee om in de awarte steden zogeheten „zelfverdedigingseenheden" op te richten is afkomstig van een uit zes leden bestaande ANC-commissie, van wie er vijf behoren tot de SCAP.
Zojuist werd al even aangestipt wat Pallo Jordan heeft gezegd over de omgang (en de uiteindelijke vernietiging) van tegenstanders. Wat dit betreft lijkt de strategie van het ANC (via de SCAP) veel op die van de sandinisten voor, tijdens en na de omverwerping van president Anastasion Somoza van Nicaragua in 1979. De sandinisten (en het ANC) pleitten voor een pluriforme democratie, een regering op brede basis, een gemengde economie, enfin, voor alles waaruit een normale westerse democratie bestaat inclusief godsdienstvrijheid en persvrijheid.
Tegelijkertijd (zo is later gebleken) hadden de sandinsten een 'geheime agenda', waarin met alle tegenstanders werd afgerekend, en Nicaragua tot een „socialistische" staat zou worden omgevormd. De rest is geschiedenis, een geschiedenis die uiteindelijk voor de sandinisten niet zo goed is afgelopen.
Invloed
Uit Jordans opmerkingen, uit Hani's tiraden, uit Slovo's geschriften blijkt dat ook de Zuidafrikaanse communisten zo'n strategie volgen, waarbij men het ANC gebruikt om zijn doel te bereiken. Het is altijd weer opvallend in vraaggesprekken met communisten in de Zuidafrikaanse media dat zij, gevraagd naar hun alliantie met het ANC, steevast zeggen: „De SACP is een onafhankelijke partij in alliantie met het ANC. We hebben geen strategische verschillen met het ANC wat betreft de doelstellingen op korte en middellange termijn".
(Dit is overigens een citaat van Jeremy Cronin, lid van het centrale comité van de SACP, in een ingezonden stuk in The Star van Johannesburg, maar men kan deze opmerkingen in elk vraaggesprek met elke Zuidafrikaanse communist voor radio en tv ook vernemen.)
Op korte en middellange termijn ... men spreekt vermoedelijk de waarheid want op langere termijn is het ongetwijfeld de bedoeling dat de SACP de zaak geheel overneemt. De grondslag wordt er thans voor gelegd. De invloed van de SACP, de kleinste partij van Zuid-Afrika, is nu al overal te merken.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 18 mei 1991
Reformatorisch Dagblad | 30 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 18 mei 1991
Reformatorisch Dagblad | 30 Pagina's