Een belangrijk boek over Paulus

PROMOTIE

Op woensdag 18 december 1996 promoveerde ds. T. E. van Spanje, namens de GZB verbonden aan St. Paul's United Theological College in Limuru, Kenya, tot doctor in de godgeleerdheid.

Zijn promotor was prof. dr. J. van Bruggen van de Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken in Nederland (vrijgemaakt) te Kampen. De titel van het proefschrift van dr. Van Spanje luidt , , Inconsistentie bij Paulus? Een confrontatie met het werk van Heikki Raisanen. Deze titel maakt duidelijk dat de schrijver in een kritische dialoog treedt en wel met de bekende Finse nieuw-testamenticus Raisanen. Laatstgenoemde is van mening dat Paulus dikwijls in tegenspraak met zichzelf (inconsistent) is. Van Spanje bestrijdt deze opvatting op bekwame wijze.

Graag sluit ik mij aan bij het oordeel van prof. dr. W. H. Velema die in een boekbespreking dit onderzoek om twee redenen van groot belang achtte. In de eerste plaats om Paulus' spreken over de wet goed te verstaan (in hoeverre is de wet Gods van alle betekenis ontbloot en in hoeverre is zij nog geldig? ) en ten tweede: is het door Paulus gepredikte evangelie wezenlijk verschillend van de Joodse opvatting van de Tora, de wet?

Wie dat laatste met Raisanen ontkent, haalt het hart uit het evangelie weg. Van Spanje geeft aan waar en hoe Paulus door Raisanen en anderen wordt misverstaan.

Velema wijst overigens ook op de ingewikkeldheid van het boek en komt dan tot de slotsom: , , Wie de winst ervan wil binnenhalen, moet zich wel een behoorlijke moeite getroosten. Die moeite wordt beloond met een verdiept inzicht in de brieven van Paulus, met name in zijn visie op de wet.”

Van Spanje stelt duidelijk dat bij Paulus de wet wél is afgeschaft als heilsweg, maar niet als leefregel. Dat wordt duidelijk wanneer we de teksten van de apostel lezen zoals ze gelezen willen worden (bijvoorbeeld als binnen een bepaalde situatie toegespitste formuleringen, accenten die op heilzame wijze nu eens zó en dan weer zó worden gelegd).

Tenslotte geef ik nog iets door uit de Stellingen die bij het proefschrift zijn gevoegd:

* Binnen Paulus' brieven kan alleen van logische inconsistentie worden gesproken voorzover men geen rekening houdt met de specifieke situaties, waarop het redebeleid in de diverse brieven is afgestemd. * Juist als apostel voor de volken wil Paulus een apostel voor de Joden zijn.

* Door gebruik te maken van een lectio continuo zouden predikanten worden gestimuleerd ook over minder bekende teksten te preken.

* („Lectio continua" is vervolgstof, J.H.) Ter voorkoming van eenzijdigheden in de leer verdient het aanbeveling tijdens de zondagse middag-of avonddiensten de Heidelbergse Catechismus te behandelen.

* De Nederlandse Geloofsbelijdenis en de Dordtse Leerregels kunnen wel worden gebruikt bij het onderwijs in de leer, maar zij zijn niet bedoeld als tekstboek daarvoor.

* Aanstelling van een kerkelijke maatschappelijk werker in grotere (wijk)gemeenten zou de predikanten kunnen helen zich ongestoord en onbelemmerd te blijven concentreren op de bediening van het Woord.

* Een dialoog tussen Westerse en Afrikaanse theologie zal vruchtbaar kunnen zijn voor de eerste, omdat zij daardoor wordt uitgedaagd de betekenis van de theologie voor het leven van de gemeente expliciet aan te geven.

Van harte wens ik dr. Van Spanje toe dat de bede die hij, mede namens zijn vrouw, uitspreekt in het , , Voorwoord" van zijn proefschrift, verhoord mag worden: dat zij nog lang mogen staan in dienst van hun God, waar ook ter wereld.

V.

J.H.

* Het besproken boek is uitgegeven bij Kok - Kampen, telt 238 blz. en kost ƒ 42, 50.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen