Vertaalpen helpt taalworstelaar

De pen, want zo ziet hij eruit, heeft de naam Quicktionary gekregen: een samentrekking van "quick": snel en "dictionary": woordenboek. Het apparaatje heeft met zijn afmetingen van 16 bij 4 bij 2,5 centimeter geen ingenieuze uitstraling, maar is toch een taalwonder, want hij herkent zo'n 440.000 woorden en 22.000 uitdrukkingen.

Na het aanzetten van de pen moet de gebruiker de punt van de Quicktionary uiterst nauwkeurig aan het begin van een woord plaatsen en over het hele woord trekken; dat laatste gaat snel mis. Het ingelezen woord verschijnt op de display van dertig karakters breed en drie regels hoog. De gebruiker kan zo controleren of de pen het woord juist heeft gelezen. Ondertussen zoekt de computer in het sleutelwoordenregister van 64.000 woorden en binnen 2 tot 5 seconden verschijnen op de display mogelijke vertalingen.

Er kan ook een melding verschijnen dat de Quicktionary het woord niet herkent. Bij onze test gebeurde dat bij lange woorden, bij slecht afgedrukte bronteksten en bij een niet-vlakke ondergrond. Als de Quicktionary een woord niet goed heeft ingescand, kan de gebruiker altijd nog een letter aanpassen of bijvoegen.

Bij het lezen van samengestelde woorden, zoals "house-sparrow" (huismus) moet de gebruiker de pen nog preciezer aan het begin van de twee woordjes plaatsen. De Quicktionary komt er in veel gevallen wel uit. De scan-and-se e-vertaler kan maximaal 32 letters of 5 centimeter tekst inlezen, waarvan de grootte tussen de 8 en 14 punten moet liggen. Dan volgt eerst de vertaling en kan verder worden gescand. Een Engels equivalent voor "bestemmingsplanvaststellingsbevoegdheid" levert echter problemen op. Ook in de vertaling van dit woord van het Nederlands naar het Engels verslikt de Quicktionary zich, maar dit is dan ook een extreem voorbeeld. De woordenboekpen blijft een hulpmiddel en is geen allesvertaler.

Dat de pen meer informatie bevat dan een zakwoordenboekje bewijst het inscannen van het woord "NASA-type" uit een Engelstalige tekst. Na verschillende scanpogingen geeft de Quicktionary bij "NASA": "Nationaal Luchtvaart en Ruimte Beheer (VS)". Bij "type" verschijnt op het schermpje "type, soort, lettertype, symbool, typen, tikken, typeren" en de uitdrukking "not your type": "niet je type (oninteressant persoon)".

Techniek

Tot nu toe bestonden er wel laserpannen voor vertaling, maar die zijn via een kabel altijd gekoppeld aan een computer. Bij de ontwikkeling van de Quicktionary zijn twee technieken aan elkaar gekoppeld. De software voor woordenboeken is gecombineerd met een techniek voor handschriftherkenning: Ligature. Hierdoor kan de pen vrijwel alle niet-handgeschreven gangbare lettertypes, -groottes en -stijlen herkennen inclusief cursieve, vette en onderstreepte woorden.

De pen is leverbaar met de vertaalmogelijkheden (in twee richtingen) Engels-Nederlands (sinds deze week), Engels-Duits, Engels-Spaans, Engels-Frans en Engels-Italiaans. Ook de pennen van Engels naar Japans, Italiaans, Hebreeuws, Russisch en Arabisch vice versa zijn in de handel. Binnen een halfjaar komt een viertalige pen op de markt, die Duitse, Nederlandse, Franse en Spaanse woorden naar het Engels -nog niet naar het Nederlands- vertaald en andersom. Zo volgen er nog meer combinaties waaronder de Nederlands-Franse en Duits-Franse versies.

Als in de pen meerdere talen zijn opgeslagen, schakelt hij volgens de documentatie in een tekst moeiteloos over van de ene naar de andere taal. Onze testpen bevatte alleen de talen Engels en Nederlands.

Spraak

De Israëlische ontwikkelaar WizCom is bezig de Quicktionary zo te programmeren dat de pen de vertaling ook uitspreekt. Daarbij streeft de firma ernaar om geen computerstem te laten klinken, maar een zo natuurlijk mogelijke stem die intoneert.

De pen is handzaam en gemakkelijk mee te nemen door zijn kleine gewicht van 130 gram, inclusief de drie AAA-batterijen. Maar het apparaatje werkt te traag om hele teksten te vertalen. De Quicktionary is geschikt om in teksten in de moderne westerse talen hier en daar een moeilijk woord te vertalen. Voor lezers van teksten in het Arabisch, Japans of Hebreeuws is de Quicktionary van grotere betekenis, omdat deze talen en schriften voor de gemiddelde Nederlander aanzienlijk moeilijker zijn.

De prijs van 351 gulden voor een tweetalige pen zal voor sommigen echter een barrière zijn, maar voor een scholier met weinig voorbereidingstijd voor zijn examen misschien niet...?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen