Een riant doorgangshuis vijfhoog

Ds. J. Vroegindeweij diende de hervormde gemeente van Katwijk aan Zee 27 jaar en een enkele week. Mede om gezondheidsreden treedt hij per 1 juli vervroegd uit. Zondag preekt hij afscheid. Het leven is voor hem een doorgangshuis. Dat wordt benadrukt door het feit dat hij, op verzoek van de kerkvoogdij, enkele maanden eerder dan hij 'uitgediend' is, de pastorie verliet. Hij maakte daarmee ruimte voor ds. W. van Vlastuin, die het eerste beroep dat de wijkgemeente uitbracht -feitelijk was het een toezegging van beroep- aannam en snel naar Katwijk hoopt te komen. De pastorie aan de boulevard wordt nu ingrijpend verbouwd. Ds. Vroegindeweij en zijn vrouw wonen tijdelijk in een ruim appartement met opnieuw, maar dan van een afstand, zicht op de zee. Het is slechts een doorgangshuis, het echtpaar gaat zich eind dit jaar in Bilthoven vestigen.

Familie

Van welke Vroegindeweij is hij er nu een, vroeg en vraagt nog steeds menigeen zich af. Er waren vier mogelijkheden. Leen was wellicht de bekendste, Arend was de man die Veenendaal zo lang diende, Willem is de 92-jarige emeritus uit Voorthuizen, en dan was er Wouter, de vader van de Katwijkse predikant. Overigens studeerde een jongere broer ook theologie, maar deze overleed voordat hij zich beroepbaar stelde. Weer een andere broer studeerde theologie, medicijnen en wiskunde en is predikant in Rotterdam. En weer een andere broer is arts in Moerkapelle.

Een foto van de overleden broer staat nog altijd in de huiskamer. Een andere foto, in de Katwijkse studeerkamer, doet vermoeden dat een van de zes kinderen van het echtpaar Vroegindeweij ook in de voetsporen van vader, grootvader en overgrootvader treedt. Maar schijn bedriegt. De toga die ze beiden dragen, duidt bij zoonlief Wouter op de toga van de advocatuur. Een kleine foto van vader respectievelijk opa Wouter in toga is in de lijst ingestoken.

Gezellig

Grootvader J. Vroegindeweij was de bekende godsdienstonderwijzer uit Flakkee. "Hij was oefenaar en preekte wel in Bleiswijk, waar vader stond." Voor de Katwijkse predikant was zijn godvrezende opa een gezellige grootvader, die onderhoudend kon vertellen. "Hij stierf toen ik ongeveer zestien was." In een tijd dat de auto een luxe was, zag de familie elkaar niet regelmatig. "Maar op verjaardagen kwamen in ieder geval de drie bekende ooms. Thuis spraken we ook altijd over "de ooms." Toen ik in de oorlog vanuit Poortvliet moest evacueren, kwam ik terecht bij oom Arend in de pastorie van Loon op Zand. Zijn zus Jeanne, mijn tante, was tijdelijk zijn huishoudster. Dat was ze eerder ook bij oom Leen."

Op een zeker moment studeerden vier zoons in Utrecht. Mevrouw A. C. Vroegindeweij-Voskuil weet nog als de dag van gisteren uit haar verkeringstijd dat ze 's maandagsmorgens mee mocht rijden vanuit de pastorie in Bleiswijk met de broers, die opgehaald werden door ouderling H. van der Mast, een paardenkoopman. De man moest naar de Utrechtse markt. Zij kwam uit De Bilt.

"We zijn het van huis uit zuinig gewend, want studeren kost geld", verduidelijkt de predikant de rit met de koopman. Hij bezit nog een kasboekje uit zijn studententijd. "Voor 70 cent had je een warme maaltijd in de mensa." Aan zijn vicariaat bij wijlen ds. H. Harkema in Zeist bewaart hij warme herinneringen. Hij zat in Zeist in de kost bij de familie Bikker én dus dicht bij De Bilt.

Leiding

De roeping tot het ambt is een zaak waarvan de bijna-emeritus zegt dat die bij hem geleidelijk gegaan is. "Achteraf zie ik er wél duidelijk Gods leiding in. Het was een zekere vanzelfsprekendheid dat je ging in de sporen van vader en opa. Achteraf bezien heeft de Heere het ook bevestigd. Er waren heel moeilijke situaties in het verleden. Ik denk nu even aan de ziekte van Crohn die mij jaren geleden trof. Deze ziekte is doorgaans chronisch en kan verstrekkende gevolgen hebben. Maar tot verbazing van de artsen ben ik daarvan volledig hersteld. Er is echt sprake van een wonder, waarvoor ik de Heere dankbaar ben. Het leert je dat de arm des Heeren niet verkort is. Desalniettemin is het verstandiger om mede vanwege lichamelijke klachten nu vervroegd uit te treden."

De dankbaarheid wordt ook ervaren in de "zegenrijke verhouding" met de huidige kerkenraad. "De dames van de kerkenraadsleden hebben geholpen met de schoonmaak van het appartement."

De eerste gemeente van ds. J. Vroegindeweij was Goudswaard, bij Piershil, de plek waarvan ds. J. T. Doornenbal schreef, nadat hij er een keer had gepreekt, dat het lag "aan de einden der aarde." Met een bootje ging het echtpaar op bezoek op het eiland Tiengemeten, dat gedeeltelijk onder Goudswaard valt. "Wie bent u eigenlijk?" vroeg een kerkenraadslid hem daar eens. Het antwoord van de jonge predikant luidde: "Dat mag u uit mijn prediking opmaken." Zelf draagt de predikant 1 Korinthe 1:23 en 24 aan als zijn 'program'.

"Mijn vader heeft me in iedere gemeente bevestigd. Hij deed dat voor het eerst op 17 februari 1963 en ik mocht hem enkele weken erna in Bergambacht bevestigen. Na Goudswaard volgde Harskamp, dat altijd afstandsevangelisatie van Otterlo was geweest. Toen de gemeente in Harskamp was geïnstitueerd, duurde het 3 jaar voordat er een predikant kwam. Ds. Vroegindeweij was er de eerste dominee.

Tussenzang

Dat ds. J. Vroegindeweij doorgaans als "behoudend" gezien wordt -mede omdat hij in gewone diensten meestal een tussenzang laat zingen- deert hem niet. "Als je zoiets blijft volhouden, ben je opeens weer modern. Je merkt dat mensen het fijn vinden om tussendoor een psalm te zingen, niemand kan erg lang de gedachten gevangen houden."

De predikant diende Katwijk ruim 27 jaar. "Het hoeft geen betoog dat ook Katwijk buiten het paradijs ligt. Wat me zorgen baart, is dat er een geslacht opstaat dat niet meer weet van de worsteling om de hervormd-gereformeerde prediking. Ds. P. P. J. Monster was menselijkerwijs gesproken de man die ruimte schiep voor de hervormd-gereformeerden.

Een Katwijker is een gevoelsmens. Maar als we door de Heere getrokken zijn, werkt dat ook een nauw leven uit. Mijn zorg is dat er te weinig aandacht is voor de dagelijkse bekering. Bovendien mag het gevoel nooit een alibi zijn om het met de leer en de praktijk der godzaligheid niet zo nauw te nemen."

Ds. Vroegindeweij kijkt peinzend uit over zee. Hij spreekt een afsluitend woord, een toepassing: "Wij zijn hoogmoedige mensen. Het moet niet gaan om onze eigen eer, maar om de eer des Heeren. Zo gemakkelijk vergeet je dat Hij moet wassen, maar ik minder worden."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen