Gelijkheid heerste onder zeerovers

Ondanks het bestaan van slavernij op land, hadden zwarte piraten stemrecht, het recht wapens te dragen, recht op een gelijk deel van de buit en konden zij zelfs tot kapitein van een blanke bemanning gekozen worden.

"Het piratenschip was de plaats waar een zwarte in de 18e-eeuwse blanke wereld de meeste rechten kon veroveren", zegt Kenneth Kinkor, historicus van Expedition Whydah, een museum op Cape Cod in de staat Massachusetts, waar de vondsten tentoongesteld worden uit het eerste teruggevonden wrak van een piratenschip.

Zeerovers vielen zelfs slavenschepen en plantages aan en boden slaven de kans met hen mee te doen, aldus Kinkor, die zegt dat de gewelddadigheid van piraten door Hollywood en volksverhalen zwaar overdreven is.

Historici zijn echter verdeeld over de vraag of het de zwarten bij de piraten zoveel beter verging dan in Noord-Amerika. Jeffrey Bolster van de University of New Hampshire erkent dat zwarte piraten enkele privileges hadden: een zwarte was verantwoordelijk voor de voorraden van kapitein Kidd en enkelen voeren mee met Zwartbaard.

Bolster benadrukt dat veel piraten psychopathische criminelen waren die "maar al te graag" zwarte vrouwen verkrachtten en slaven aan boord hielden voor het zware werk. "Te zeggen dat deze blanke piraten de zwarten als gelijken accepteerden, is nonsens."

Gouden tijd

Maar historicus Marcus Rediker van de University of Pittsburgh, schrijver van het in 1987 verschenen boek "Between the Devil and the Deep Blue Sea", houdt vol dat piraten een voor hun tijd -twee eeuwen voordat de slavernij in de VS werd afgeschaft- revolutionaire vorm van democratie in praktijk brachten.

De gouden tijd voor de piraten was de periode tussen 1680 en 1725, toen zo'n 10.000 piraten over de zeven zeeën voeren, zegt Kinkor, die schat dat eenderde daarvan zwart was. "Zwarten konden eerzame slaven blijven, op de vlucht gaan, of piraat worden met de kans op rijkdom", zegt Barry Clifford, die het wrak van de Whydah voor de kust van Cape Cod ontdekte.

Clifford vond later nog twee piratenschepen voor de kust van Venezuela en recent ontdekte hij voor Madagascar de resten van wat mogelijk het schip van kapitein Kidd is geweest. Op het eiland Sint-Marie voor Madagaskar, waar het schip van Kidd verging, zetten de piraten hun 'democratie' voort, aldus Clifford. Rond 1680 voerden zij daar een bestuur in op basis van een grondwet waarin stond dat iedereen vrij was, ongeacht huidskleur.

Ondanks bewijs van gelijkwaardigheid geloven zelfs Kinkor en Rediker niet dat de piraten zwarten als gelijken behandelden omdat zij zo'n groot besef van sociale gerechtigheid hadden. De beslissing zwarten rechten te geven was een pragmatische, ingegeven door de noodzaak voldoende matrozen te hebben.

De grootste piraat aller tijden was Laurens de Graaf, die door de Spanjaarden gevreesd werd en een vloot van tweeduizend piraten aanvoerde, aldus Kinkor. De Graaf werd uiteindelijk gepardonneerd door de Fransen, kreeg een lagere adellijke titel en was een van de stichters van Biloxi in de zuidelijke staat Mississippi.

Laurens de Graaf

In de geschiedenisboeken wordt De Graaf beschreven als lang, met blonde haren en blauwe ogen. In werkelijkheid was hij een ontsnapte zwarte slaaf. Historici logen over zijn ras omdat zij bang waren dat hij een voorbeeld zou zijn voor andere slaven. "Men wilde niet dat de mensen zouden weten dat De Graaf zwart was", aldus historicus James Nelson. "In koloniaal Amerika was men voor niets zo bang als voor een slavenopstand."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen